جراحی پستان ۶ شرط دارد

قابل توجه خانم ها و جراحان

از معجزات خلقت، وجود پستان در خانم‌هاست. پستان‌ها عامل موثر استمرار خلقت هستند. همه مادران در هر جایگاه اجتماعی و با هر نوع تغذیه‌ای، با این اعجاب خلقت، غذایی به فرزندان شیرخوارشان می‌د‌هند که هیچ غذایی نمی‌تواند جایگزین آن شود...

این دستگاه سازنده مواد غذایی منحصر به فرد، شیر را از موادی می‌سازد که در ظاهر و حتی باطن هیچ شباهتی به آن ندارد. این ارگان حیاتی علاوه بر این وظیفه مهم، نماد و نشانه زنانگی هم شناخته می‌شود و یکی از وجوه تمایز بانوان و مردان است. تناسب شکل و اندازه پستان‌ها با اندام‌های بانوان یکی از مولفه‌های زنانگی و مورد شناسایی و تمایل همه گروه‌های سنی زنان از نوجوانی تا سالمندی است. گاهی این عضو تحت هجوم بیماری‌ها قرار می‌گیرد. علم پزشکی با این بیماری‌ها مقابله و با جراحی‌های مختلف به ناچار تغییراتی در شکل آن ایجاد می‌کند. ممکن است این تغییرات مطلوب بانوان نباشد، بنابراین محققان تصمیم گرفتند در این مورد اقداماتی انجام دهند.

پستان‌ها از نظر ساختاری ۴ جزء دارند:

۱) کیسه‌های تولید‌کننده شیر که از غدد ساخته شده‌اند و وظیفه آنها تصفیه خون و تبدیل آن به شیر است. شیر پس از تولید در این کیسه‌ها، از مجاری شیر حرکت می‌کند و از نوک پستان و ۱۲-۸ مجرای کوچک به دهان شیرخوار می‌ریزد. این ساختار از سلول‌هایی ساخته شده است که بیشترین محل هجوم سرطان پستان است. کیسه‌ها و مجاری سازنده و حامل شیر در هرم‌هایی به اسم لوبول جای گرفته‌اند.

۲)‌ در فاصله بین این لوبول‌ها و در بین مجاری شیری، نسج همبند قرار دارد که با ساختار سلولی‌اش، اجازه می‌دهد در موقع لزوم پستان‌ها متورم یا کوچک شوند یا شیر آسان‌تر تخلیه شود.

۳)‌ عروق خونی وظیفه تغذیه سلولی اجزای تشکیل‌دهنده پستان را به عهده دارند و مواد لازم برای تولید شیر را به پستان‌ها می‌آورند.

۴)‌ عروق لنفاوی که حاوی ترکیبات چربی و پروتئین تولیدشده در پستان هستند و به صورت مجاری باریکی به سمت زیر بغل می‌روند.

هر یک از این چهار جزء بیماری‌های خاص خود را دارند که معروف‌ترین آنها سرطان است و شایع‌ترین محل بروز هم کیسه‌ها و مجاری شیری هستند.

● بزرگی و کوچکی پستان‌ها

پستان‌ها با بالا رفتن سن تغییر می‌کند و از میزان سلول‌های شیرساز و مجاری کاسته و بر میزان نسج چربی درون آنها افزوده می‌شود. در سنین بالا پستان‌ها کوچک‌تر می‌شوند و افتادگی پیدا می‌کنند. این افتادگی گاهی تا حدی پیش می‌رود که مطلوب بانوان نیست و برای حفظ نماد زنانگی نیازمند اقدامات جراحی برای بازسازی آن هستند. یکی دیگر از مشکلات در ظاهر پستان‌ها، بزرگ بودن آنهاست. این بزرگی در اندازه‌های مختلف و در سنین متفاوت پیش می‌آید. گاهی بزرگی پستان‌ها در حدی است که برای فرد مشکل فیزیکی ایجاد می‌کند و حتی می‌تواند به دردهای مستمر گردن و شانه بینجامد.

لازم به ذکر است پستان‌های بزرگ، مانعی برای بررسی دقیق ما از نظر کشف بیماری‌های نهفته، به‌خصوص سرطان است. این عارضه شایع‌ترین عارضه شکلی سینه‌ها و بیشترین دلیل جراحی‌های مداخله‌ای روی این اندام است.

یکی دیگر از مسائل شکلی پستان‌ها کوچک بودن آنهاست. معمولاً کوچکی پستان تاثیری در میزان تولید شیر یا نوع و محتوای آن ندارد، اما مطلوب بانوان نیست و آنها را خواستار جراحی‌های مداخله‌ای می‌کند.

● ۶ پیش شرط جراحی پستان

جراحی‌های مداخله‌ای برای تغییرات ظاهری در پستان‌ها با شرایط زیر مورد تایید است:

▪ اول: مساله اصلی، کشف ضایعات بدخیم در پستان‌هاست چه در حال حاضر و چه در آینده و نباید این جراحی‌ها مانع این کشف کلینیکی شود، بنابراین توصیه می‌کنم در هر صورتی و قبل از انجام هر نوع جراحی، با یک جراح سرطان پستان مشورت شود. جراح پستان باید بتواند وضعیت فیزیکی آن را بررسی و بیمار را راهنمایی کند. هنگام جراحی هم شناخت نسج پستان و تغییرات آن و نحوه قرار گرفتن نسوج جدید برای پیگیری‌های بعدی اولویت دارند. متاسفانه شاهد مواردی بوده‌ام که به دلیل همین کم‌توجهی، بیمار به سرطان مبتلا شده و درمان نامناسب دریافت کرده است. برای انجام هر نوع جراحی پستان، بررسی رادیولوژیک لازم است اما کافی نیست و معاینه جراح و پیگیری او ضروری است.

▪ دوم: در خانم‌های جوان و قبل از سن یائسگی و آنهایی که در سن باروری هستند، حفظ سیستم شیری پستان از اولویت‌های جراحی است. عمل جراحی باید طوری انجام شود که امکان شیردهی در صورت تمایل برای فرد باقی بماند.

▪ سوم: تامین و حفظ زیبایی پستان و تطابق آن با اندازه بدن شخص، بسیار مهم است. هرگز نباید اندازه جدید پستان را بدون در نظر گرفتن قد، وزن و اندازه سطح قفسه صدری طراحی و درخواست کرد.

▪ چهارم: بیمار باید از نتیجه جراحی سینه در حد مقبول انتظار داشته باشد. گاهی نارضایتی از نوع جراحی و نتیجه آن‌ که می‌تواند دلایل مختلف داشته باشد، باعث رنجش بیمار می‌شود. به هر حال در جراحی‌های پستان هرگز نمی‌توان همه مؤلفه‌های درخواستی بیماران را در نظر گرفت و بیمار باید از قبل از این امر مطلع باشد.

▪ پنجم: انجام جراحی حتما با یک اندیکاسیون یا دلیل علمی صورت بگیرد و نه با هر درخواست یا تقاضای غیرمعقول. زیرا ممکن است برای همیشه گرفتاری‌های ذهنی یا حتی اختلالات روانی ایجاد کند. گاهی مشاوره‌های روانشناختی از ضروریات اعمال جراحی است.

▪ ششم: انجام جراحی پس از شکل‌گیری کامل اندام انجام شود، به این معنی که اگر فردی تصمیم دارد لاغر یا چاق شود، پس از این تغییر اقدام به جراحی کند. فراموش نکنیم که پستان هم عضوی از بدن است و با چاق یا لاغر شدن، چاق و لاغر خواهد شد. این تغییرات جسمی می‌تواند باعث تغییرات پستان شود و بیمار را از نتیجه ناراضی کند.

● انواع جراحی زیبایی پستان

▪ بازسازی پستان به‌ویژه در جراحی‌های سرطان پستان؛ امروزه در بسیاری از بیماران امکان نگه‌داشتن پستان وجود دارد و بازسازی‌های پستان تحت عنوان آنکوپلاستی از کارهایی است که جراحان سرطان سینه انجام می‌دهند.

▪ جمع کردن پستان که روی پستان‌هایی که افتادگی دارند انجام می‌شود، این جراحی معمولا ساختار نسجی را به هم نمی‌زند.

▪ بزرگ کردن پستان که با استفاده از پروتزهای مصنوعی یا طبیعی صورت می‌گیرد. امروزه با ساخت پروتزهای سالم‌تر امکان ضایعه برای بیمار کمتر شده است.

▪ کوچک کردن پستان که شایع‌ترین جراحی در ایران است، به اشکال مختلف و با انواع مختلف جراحی برای بیماران متفاوت صورت می‌گیرد.

دکتر محمد اسماعیل اکبری

جراح انکولوژیست، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی