نگاهی به مفهوم دین

● معنای لغوی دین
از نظر اهل لغت چنین استفاده می شود که دین به معنای آیین است که در آن طاعت خدای عزت ، پاداش و کیفر انسان و اعتقاد به روز حساب و قیامت وجود دارد.در فرهنگ فارسی عمید …

معنای لغوی دین

از نظر اهل لغت چنین استفاده می شود که دین به معنای آیین است که در آن طاعت خدای عزت ، پاداش و کیفر انسان و اعتقاد به روز حساب و قیامت وجود دارد.در فرهنگ فارسی عمید دین به معنای ملت ، مذهب ، کیش، آیین ، ورع ، طاعت ، حساب ، پاداش ، جزاء و مکافات آمده است.

تعاریف برخی متفکران غربی از دین کانت در کتاب دین در مرزهای عقل می نویسد : دین عبارت از این است که ما تکلیف واجب و ضروری خود را با توجه به این که مبتنی بر اوامر الهی است درک نماییم.

سیسرون در کتاب درباره قوانین می گوید: دین پیوند مایه‌ای است که انسان را به خدا مربوط می سازد.امیل دورکهایم در کتاب «سیمای نخستین زندگی دینی»

می گوید: دین عبارت از مجموعه ای از اعتقادات و اعمال مربوط به اشیاء مقدس و پدیده های برخوردار از حرمتی است که بر هم مبتنی می باشد: اعتقادات و اعمالی که پیروانش را در یک وحدت و همبستگی معنوی که می توان آن را ملت نامید به هم می پیوندد.اسپنسر نیز معتقد است دین مقوله ای ماوراء طبیعی است و با موجودات و چیزهایی سروکار دارد که فراتر از محدوده معرفت ماست!

تعاریف برخی متفکران و متکلمان اسلامی از دین:

رشید رضا در کتاب تغییر المنار می گوید: دین به مجموع تکالیفی که بندگان به وسیله آن خدا را اطاعت می کنند ، گفته می شود.

آیت الله جوادی آملی در کتاب «شریعت در آیینه معرفت» آورده اند که : دین عبارت از مجموع عقاید اخلاقی و مقرراتی است که برای اداره جامعه انسان و پرورش انسان‌ها باشد. گاهی همه این مجموعه ، حق و گاهی همه آن، باطل و زمانی مخلوط از حق و باطل است. آیت الله مصباح یزدی در کتاب «آموزش و عقاید» می گوید: دین واژه ای است عربی که در لغت به معنی اطاعت و جزا آمده است و اصطلاحاً به معنی اعتقاد به آفریننده برای جهان و انسان و دستورات عملی متناسب با این عقاید می باشد.

امام خمینی (ره) در کتاب «کشف الاسرار»: ایشان دین را قانون بزرگ خداوند می داند که برای اداره کشورهای جهان نازل شده است. دین قانون بزرگ خدا است که برای اداره کشورهای جهان و چرخانیدن چرخ‌های زندگی آورده شده است.

در مجموع تعاریف مذکور ، می توان دین را این‌ طور تعریف کرد:دین مجموعه ای به هم پیوسته از باورها و اندیشه های برگرفته از وحی الهی در رابطه با خدا ، جهان ، انسان ، جامعه و جهان پس از مرگ است که هدف آن هدایت انسان ، به سوی روش بهتر زیستن و کامل تر شدن است.

مسعود فولادفر

منابع

ـ خمینی، روح الله؛ کشف الاسرار، تهران: موسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی (ره)،

ـ مصباح یزدی، محمد تقی؛ پاسخ استاد به پرسشگران جوان،تهران: موسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی (ره) ، ۱۳۸۲.

ـ جوادی آملی، عبدا الله ؛ شریعت در آینه معرفت ، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء، ۱۳۷۶ هـ.ش.

ـ جعفری، محمد تقی؛ فلسفه دین، تدوین عبد الله نصری، تهران:انتشارات خوارزمی،چاپ دوم،۱۳۷۸. هـ.ش.

ـ عمید، حسن؛ فرهنگ فارسی عمید، تهران ، چاپخانه سپهر،۱۳۷۳.