یکشنبه, ۵ اسفند, ۱۴۰۳ / 23 February, 2025
مجله ویستا

زلزله روز ایمنی در برابر زلزله


زلزله روز ایمنی در برابر زلزله

زلزله 14 سال پیش در چنین روزی زلزله ای وحشتناک در بم آمد و خرابی های زیادی از خود بجای گذاشت نزدیک به 70 هزار نفر از هموطنانمان در این حادثه کشته و مجروح شدند از این رو 5 دی روز ایمنی در برابر زلزله نام گذاری شده است

روز ملی ایمنی دربرابر زلزله چه روزی است؟

پنجم دی ماه مصادف با زلزله بم سال 82 در تقویم رسمی کشور روز ملی ایمنی در برابر زلزله نامگذاری شده است.

زلزله بم با بزرگی ۶٫۶ ریشتر در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. خرابی های این زلزله وحشتناک بود به طوری که 40 هزار نفر جان باختند و تقریبا تمامی منازل در بیستر مناطق بم خراب شدند.

پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با توجه به ضرورت آگاه سازی و ارتقای فرهنگ عمومی در برابر زلزله با پیشنهاد نامگذاری این روز به عنوان «روز ملی ایمنی در برابر زلزله» فرصتی را فراهم کرد تا هر ساله با برگزاری برنامه ها و فعالیت های آموزشی و ترویجی متنوع در این روز، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره چند ده هزار قربانی این فاجعه تلخ، زمینه ارتقای آگاهی عمومی و شاخص های ایمنی در برابر زمین لرزه در کشور فراهم شود.

وزیر راه و شهرسزی درخصوص این روزگفت :

روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی، فرصتی است تا با مروری بر ظرفیت های موجود و چالش های پیش رو در این عرصه، دانش و آگاهی های عمومی را ارتقا بخشیده و با تدوین اصول و قوانین ارتقادهنده پایداری اجتماعی و الگوهای توسعه و نظارت دقیق بر اجرای این اصول و قوانین، زمینه های کاهش آسیب پذیری و بهبود و ارتقای ایمنی در بافت های شهری کشور را فراهم آوریم. ویژگی های خاص جغرافیایی، اقلیمی و زیست محیطی کشورمان ایران، موجب شده که این کشور، یکی از ۱۰ کشور سانحه خیز جهان محسوب شود؛ به نحوی که بنا به آمار، از ۴۱ نوع حادثه طبیعی شناخته شده در جهان، ۳۱ نوع آن در ایران به وقوع می پیوندد. در این میان، سیل و زمین لرزه بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند و سبب بروز آسیب ها و خسارات مالی و جانی بسیاری در بافت های شهری کشور شده اند. حال آنکه مشکلات و نارسایی های موجود در بافت های قدیمی و ناکارآمد شهری، به جهت نابسامانی در عواملی چون نوع کاربری های شهری، الگوهای همجواری، دسترسی ها، تراکم های ساختمانی و جمعیتی، استحکام و مقاومت اندک بناها و عدم وجود فضاهای باز تجهیز شده مناسب در شرایط وقوع بحران، توجه به این مناطق را در اولویت قرار می دهد. این اولویت توجه، فقط معطوف به جبران آسیب های رخداده نیست، بلکه به کارگیری تمهیداتی برای پیشگیری و پیش نگری را نیز شامل می شود. به عبارتی، نکته اصلی، توجه به "ارتقای تاب آوری" به جای تلاش برای کاهش آسیب ها و خسارات بعد از وقوع حوادث است. تاب آوری شهری به معنای توانایی تطابق پذیری ساختاری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، در برابر تغییرات ناگهانی و یا تدریجی است. به عنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه پایدار شهری، تاب آوری یک شهر، در قابلیت آن شهر برای آمادگی در پاسخگویی و بازیابی در برابر تهدیدات، بلایا و تغییرات شدید و ناگهانی با حداقل آسیب به ایمنی، سلامت عمومی، اقتصاد و امنیت، نهفته است و جامعه تاب آور، قادر به پاسخگویی در برابر تغییرات به شیوه ای مؤثر و مثبت است، به گونه ای که علی رغم تغییرات تحمیل شده، عملکردهای اصلی خود، در قالب یک اجتماع منسجم را از دست نمی دهد. امری که در الگوی ایران شهری نمود واقعی داشته است. این شهرها برخوردار از ساختاری یکپارچه، سازمان فضایی- اجتماعی متعادل و عناصر هم پیوند بوده اند و در مواجهه با بلایای مخرب طبیعی همچون سیل و زلزله و دیگر آسیب های وارده، همواره در فرایندی تکاملی و با بهره گیری از یک مدل توسعه، مورد بهسازی و نوسازی مستمر قرار می گرفته اند. این مدل توسعه که مبنای آن اندیشه ایران شهری ست، متأثر از الگوهای زمینه موجود و منطبق با طبیعت، اقلیم و شیوه های معیشت ساکنان بوده است

براین اساس می توان گفت داشت توسعه ظرفیت های محلی مدیریت شهری، بهره گیری از روش های مشارکتی به منظور تقویت بافت اجتماعی و آموزش شهروندی در راستای افزایش آگاهی در مقابله با مخاطرات طبیعی، به موازات به کارگیری شیوه ها و الگوهای تاب آور توسعه، ارتقای ایمنی و تاب آوری شهرها در برابر بلایای طبیعی را در پی خواهد داشت. تمامی مسئولان و بالاخص مدیریت شهری، در راستای رسالت خود در تعهد به اخلاق حرفه ای می باید تمامی توان و اهتمام خود را در زمینه برنامه ریزی و عمل برای مدیریت بحران و راهکارهای پیشگیرانه به کار گیرند چرا که با توجه به موقعیت سانحه خیز کشور، کم کاری و بی توجهی در این خصوص، عواقب دلخراش و نابخشودنی را به همراه خواهد داشت.