همنشین صالح

«بگو دوستانت چه کسانی هستند تا بگویم کیستی»...«بگو با که نان می خوری تا بگویم مرامت چیست» این ها ضرب المثل است اما به واقع هم انسان را می شود از همنشینانش شناخت. آن که مصاحبتی با بدکرداران …

«بگو دوستانت چه کسانی هستند تا بگویم کیستی»...«بگو با که نان می خوری تا بگویم مرامت چیست» این ها ضرب المثل است اما به واقع هم انسان را می شود از همنشینانش شناخت. آن که مصاحبتی با بدکرداران دارد، نمی تواند از رفتار و کردار آنان خود را رها کند. اگر حال و حوصله و امکان مطالعه و بازخوانی پرونده های جنایی را داشته باشیم یا پای صحبت افراد گرفتار شده و مجرم بنشینیم، خواهیم شنید که از ته دل آه می کشند و می گویند امان از رفیق ناباب، در پرونده ها نیز یکی از عوامل موثر در تولید «بزه» و تبدیل یک آدم معمولی به یک بزهکار، باز نقش همنشین، هم صحبت و رفیق پررنگ تر می شود. لذا عالمان علوم تربیت تاکید دارند در انتخاب دوست باید بسیار دقت کرد و این را یکی از مهارت های برجسته می دانند. در آموزه های دینی هم بر حسن انتخاب رفیق تاکید می شود چه رفیق بد، آدم را به بدراهه و آدم خوب به سوی خوبی ها می برد.

لذا خانواده ها باید هوشیارانه مراقب گروه دوستان فرزندان خویش باشند، به ویژه فرزندانی که اثرپذیری شان بیشتر از اثرگذاری است. چندی پیش دیدم که یک مادر به شدت دوست داشت فرزندش با فلان دانش آموز پرتلاش و ساعی و نمازخوان رفیق شود، او می گفت وقتی با اوست، خیالم راحت است و می دانم پسرم از او تاثیر مثبت می گیرد، اما با فلانی و فلانی و... که می رود، در بازآمدنش تغییر اخلاقش را شاهدم و می بینم نه دل به درس می دهد و نه به بانگ اذان حساس می شود... صحبت های این مادر مرا یاد این کلام نورانی امام سجاد(ع) انداخت که می فرمایند«همنشینی با صالحان، انسان را به سوی صلاح و خیر می کشاند و معاشرت و هم صحبت شدن با علما، سبب افزایش شعور و بینش می شود» من اقدام آن مادر را ستودم و تشویقش کردم با این تاکید که در کنار دوستی با فلان پسر که جوان خوبی است، پسرت را به خواندن کتاب های مفید در کنار کتاب های درسی تشویق کن، چون اگر امکان هم صحبتی با عالم و دانشمند به راحتی میسر نشود، امکان فهمیدن نظر دانشمندان از طریق کتاب ها میسر است.

گفتم: اگر وسیله ای ، چیزی، می خواهی برایش بخری منوط کن به خواندن یک کتاب، حتی اگر یک فصلش را هم بخواند، در ناخودآگاهش اثر خواهد گذاشت و آشنا شدن او با مطالعه هم امروزش را مدیریت می کند و هم فردایش را می سازد. او رفت و پس از چندی که از او پرسیدم چه کردی؟ گفت: برایش کتاب گرفتم و پسرم الان اهل مطالعه است از رفقایی که چندان مثبت نبودند هم حسابش را جدا کرده و با دوست خوب آمد و شد می کند. اخلاقش هم روز به روز بهتر می شود و در خانه هم روی بچه های دیگر اثر مثبت گذاشته است و دیگر بچه ها هم سرکی به کتاب ها می زنند... باز یاد این کلام افتادم از امام زین العابدین(ع) که می فرمایند:« اگر مردم منافع و فضایل تحصیل علوم را می دانستند به تحصیلش همت می کردند ولو با... دشواری ها و یا فرورفتن زیر آب ها در گرداب های خطرناک باشد»...راستی کاش ارزش علم را بدانیم و همنشین خود را نیز از میان نیکان انتخاب کنیم تا عاقبت ما نیز پر از نیکی شود...