واكنش محتاطانه غرب به پیشرفت هسته ای ایران

تولید صنعتی سوخت هسته ای كه احمدی نژاد آن را یك دستاورد تاریخی توصیف می كند, گام دیگری در جهت توسعه تكنولوژی هسته ای و مقابله با تلاش های غرب به منظور محدود ساختن اهداف هسته ای ایران به شمار می آید

دو هفته پس از درخواست شورای امنیت از ایران در خصوص توقف فعالیت های غنی سازی و در آستانه سفر محمد البرادعی مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران، محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران اعلام كرد كه جمهوری اسلامی به باشگاه هسته ای جهان ملحق شده است. تولید صنعتی سوخت هسته ای كه احمدی نژاد آن را یك دستاورد تاریخی توصیف می كند، گام دیگری در جهت توسعه تكنولوژی هسته ای و مقابله با تلاش های غرب به منظور محدود ساختن اهداف هسته ای ایران به شمار می آید. این در حالی است كه مقامات غربی در قبال اظهارات اخیر رئیس جمهور ایران موضع گیری كرده اند. خبرگزاری سی ان ان گزارش می دهد: آمریكا ضمن محكوم كردن تولید موفقیت آمیز اورانیوم غنی شده برای سوخت هسته ای در ایران ادعا كرد، ایرانیان بار دیگر راه مخالفت را انتخاب كرده اند و این روند به نگرانی های جامعه جهانی درخصوص اهداف هسته ای تهران دامن می زند. شان مك كورمك سخنگوی وزارت امور خارجه آمریكا نیز گفت: «آنها راه مقابله و سرپیچی را برگزیده اند كه با راه همكاری در تضاد است.» وی افزود: ما از ایرانیان می خواهیم نسبت به تصمیماتی كه اتخاذ كرده اند، تجدیدنظر كنند. اسكات مك كللان سخنگوی كاخ سفید نیز ضمن تایید این دیدگاه از تهران خواست به جای حركت در جهتی نادرست به سوی اعتمادسازی در خصوص اهداف هسته ای خود حركت كند. مك كللان ادعا كرد: اظهارات و عملكرد جسورانه ایران تنها به ایزوله هر چه بیشتر این كشور كمك می كند. سخنگوی كاخ سفید ادعا كرد: در صورتی كه تهران رفتار خود را تغییر ندهد ایالات متحده در خصوص گام های آینده با دیگر اعضای شورای امنیت وارد مذاكره می شود. این در حالی است كه به دنبال انتشار گزارشاتی مبنی بر تلاش آمریكا برای بررسی گزینه نظامی علیه ایران، مقامات آمریكایی از جمله جورج بوش ضمن تكذیب این شایعات بر رویكرد دیپلماتیك واشینگتن در قبال تهران تاكید كردند. خبرگزاری رویترز با اشاره به پیشرفت اخیر ایران می نویسد: وزارت امور خارجه آمریكا نمی تواند اظهارات اخیر مقامات ایرانی را تایید كند و این در حالی است كه بسیاری از كارشناسان هسته ای بر این باورند با وجود آنكه ایران گام بزرگی رو به جلو برداشته است، اما همچنان سال ها با دسترسی به توانایی تولید اورانیوم غنی شده با مصارف تسلیحاتی فاصله دارد. روزنامه فایننشال تایمز نیز می نویسد: با وجود آنكه اظهارات اخیر ایران نگرانی دولت های غربی را به همراه داشته است اما می تواند روند نزولی دیپلماتیك را تسهیل كند. این روزنامه انگلیسی می افزاید: ایران اكنون می تواند با توجه به دستیابی به این سطح تجربیات نسبت به تعلیق غنی سازی های بیشتر اعلام آمادگی كند.

●واكنش ملایم انگلیس

خبرگزاری فرانسه گزارش می دهد دولت انگلیس به شكل ملایمی علیه اظهارات اخیر ایران واكنش نشان داده است. سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس می گوید: این اظهارات با توجه به درخواست شورای امنیت برای توقف تمامی عملیات مرتبط به غنی سازی، كمك كننده نیستند. وی می افزاید: محمد البرادعی به زودی به تهران سفر می كند و گزارش خود را در پایان ماه به شورای امنیت ارائه می كند اما در صورتی كه تهران همكاری نكند، شورای امنیت بار دیگر موضوع را بررسی خواهد كرد.

● روسیه در جمع منتقدان

روسیه كه همواره مخالف افزایش فشار بر ایران بوده است روز گذشته (چهارشنبه) با درخواست از تهران برای توقف عملیات غنی سازی به همراه آمریكا در جمع مخالفان اقدام اخیر ایران قرار گرفت. خبرگزاری ایتارتاس به نقل از وزیر امور خارجه روسیه می نویسد: ایران در جهت مخالف تصمیمات آژانس بین المللی انرژی اتمی و بیانیه شورای امنیت گام برمی دارد. خبرگزاری رویترز می نویسد: این مقام روسی كه تمایلی به ذكر نام خود ندارد از ایرانیان خواست تا عملیات غنی سازی را متوقف كنند اما مقامات ایرانی با این درخواست مخالفت كردند. وی می افزاید: فعالیت های هسته ای ایران مانند سیلی است كه سرازیر شدن آن آغاز شده است این در حالی است كه ایران، مسكو را متحد هسته ای كلیدی خود قلمداد می كند و بسیاری مقامات در تهران بر این عقیده اند كه مسكو از رای وتو خود علیه هرگونه اقدام شورای امنیت استفاده می كند.

● چین و استرالیا طرفدار رویكرد دیپلماسی

مقامات چین بار دیگر راهكار دیپلماتیك برای خاتمه بن بست هسته ای ایران را پیشنهاد كردند. به دنبال اظهارات احمدی نژاد ونگ گوانگیا (Wang Guangya) نماینده چین در سازمان ملل اعلام كرد بهترین راه خروج از بحران مذاكره و راهكار دیپلماتیك است. اما خبرگزاری رویترز در این زمینه می نویسد: مشخص نیست كه سخنان وی با توجه به اظهارات اخیر ایرانیان مطرح شده باشد. مقامات استرالیایی نیز از ایرانیان درخواست كردند شانس همكاری با درخواست های بین المللی را از دست ندهد. وزارت امور خارجه و تجارت استرالیا (DFAT) نیز طی بیانیه ای اعلام كرد: «واكنش شورای امنیت سازمان ملل به معنای پایان تلاش های دیپلماتیك در مورد ایران نیست، بلكه مرحله نوینی در این تلاش ها آغاز شده است. اما نهایتاً حل و فصل موضوع به ایران بستگی دارد و در صورت همكاری تهران امكان تجدیدنظر وجود دارد.»

●واكنش محتاطانه اسرائیل

از سوی دیگر خبرگزاری رویترز می نویسد: واكنش اسرائیل نسبت به موفقیت هسته ای اخیر ایران با ملاحظه كاری و احتیاط همراه بود. شیمون پرز نخست وزیر سابق اسرائیل می گوید: «اظهارات اخیر ایران نگران كننده است اما باید صبور بود. رویترز می افزاید: به عقیده اسرائیلی ها درحالی كه تهدید مناطق یهودی نشین به قوت خود باقی است بهترین راه برای تعامل با ایران دیپلماسی است.

●انتقاد آلمان از تهران

سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز اقدام ایران به غنی سازی اورانیوم ۵/۳ درصد را گام دیگری در مسیر اشتباه خواند و از تهران خواست تقاضای بین المللی برای توقف فعالیت غنی سازی اورانیوم را بپذیرد. «مارتین یائگر» گفت كه مقامات آلمان منتظر گزارشی از «محمد البرادعی» مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی هستند كه به روشن شدن اوضاع كمك كند. به گزارش «آسوشیتدپرس» او تاكید كرد: آلمان هنوز امیدوار است مقامات تهران برای ادامه مذاكره اعلام آمادگی كنند. وی افزود: ما با اشتیاق زیاد منتظر چنین سیگنالی از سوی مقامات ایران هستیم.

●نگرانی اتحادیه اروپا

ابراز نگرانی اتحادیه اروپا از ورود ایران به باشگاه هسته ای بخش دیگری از این بازتاب ها است. اتحادیه اروپا از اظهارات «محمود احمدی نژاد» رئیس جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ورود ایران به باشگاه هسته ای ابراز نگرانی كرد. «اما ادوین» سخنگوی «بنیتا فرور والدنر» كمیسر اتحادیه اروپا در روابط خارجی گفت: این اقدام ایران قابل بخشش نیست. به گزارش خبرگزاری رویترز «ادوین» تاكید كرد: ما كماكان به دنبال راه حل دیپلماتیك هستیم، اما چنین اقداماتی از سوی ایران مفید نیست.

●درخواست فرانسه از ایران

همچنین سخنگوی دولت فرانسه اعلام رسمی ایران درباره غنی سازی اورانیوم ۵/۳ درصدی را گامی در مسیر اشتباه توصیف كرد. جین فرانكویس كوپ گفت: ما از بعد حل دیپلماتیك به این مسئله نگاه می كنیم و از ایران می خواهیم به تعهداتش احترام بگذارد و به درخواست های آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل كند. به گزارش خبرگزاری فرانسه فرانكویس كوپ ادامه داد: اقدام اخیر ایران گامی در مسیر اشتباه است. فیلیپ دوست بلازی وزیر امور خارجه فرانسه نیز نگرانی خود را بیان كرد و گفت: این اقدام ایران نگران كننده است. دوست بلازی تاكید كرد: اگر این مطلب تائید شود، مستقیماً در تضاد با درخواست های مكرر آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد بود. وی افزود: فرانسه منتظر نتایج سفر هیات اعزامی مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران است. دوست بلازی گفت: قاطعانه از ایران درخواست می كنم برای ایجاد روابط با جامعه بین الملل فعالیت های خطرناك خود را به حالت تعلیق درآورد.

●واكنش رایس و استراو

كاندولیزا رایس وزیر خارجه ایالات متحده دیروز گفت: اعلام ایران مبنی بر غنی سازی اورانیوم نیازمند «گام های محكم» شورای امنیت سازمان ملل متحد است. رایس ادامه داد كه اعلام تهران مبنی بر دستیابی به فناوری غنی سازی اورانیوم دلیل دیگری است كه ایران درخواست های جامعه بین الملل را برآورده نكرده است. وزیر امور خارجه ایالات متحده كه در محل وزارت خارجه این كشور سخن می گفت تاكید كرد كه من بر این باورم كه اكنون نیاز است شورای امنیت به بررسی این اقدام ایران بپردازد. از سوی دیگر جك استراو وزیر امور خارجه انگلیس كه همواره اقدام نظامی علیه تهران را رد كرده است در همین زمینه گفت: «ما در تماس بسیار نزدیك با شركای بین المللی خود هستیم، با كسانی كه اقدامات محكم شان نشان دهنده نگرانی جدی جامعه بین الملل در مورد برنامه هسته ای ایران است.»

آزاده افتخاری