مدیریت واحدهای سیار

با رشدو گسترش روز افزون شهرها, مدیران شهری در صدد بر آمدند تا از راه های جدیدی جهت نظارت و ساماندهی قوانین مربوط به حمل و نقل در این بخش ها استفاده نمایند یكی از این ابزار ها كه به تازگی رواج زیادی یافته است, سامانه مكان نمای خودكار وسایل نقلیه است

«مكان نمای خودكار وسایل نقلیه»

با رشدو گسترش روز افزون شهرها، مدیران شهری در صدد بر آمدند تا از راه‌های جدیدی جهت نظارت و ساماندهی قوانین مربوط به حمل و نقل در این بخش‌ها استفاده نمایند. یكی از این ابزار‌ها كه به تازگی رواج زیادی یافته است، سامانه مكان نمای خودكار وسایل نقلیه است.

هر واحد دارای یك دستگاه گیرنده‌ی تعیین موقعیت ماهواره‌ای (GPS) است كه پس از شناسایی مكان، آن را به وسیله شبكه‌ی ارتباطی رادیویی برای ایستگاه مركزی ارسال می‌نماید.

اساس كار این سامانه‌ها بر سه جزء اصلی استوار است كه عبارت‌اند از:

- توانایی تعیین موقعیت مكانی وسیله نقلیه.

- توانایی ارتباط میان وسیله‌ی نقلیه و مركز كنترل (ایستگاه مبنا)

- توانایی ارسال موقعیت وسیله‌ی نقلیه به مركز كنترل.

* اجزای تشكیل دهنده‌ی یك سامانه (ArL):

۱- تجهیزات تعیین موقعیت:

(۱-۱): بوسیله‌ی دستگاه موقعیت یاب ماهواره‌ای (GPS):

“ جی پی اس" ‌ها معمول‌ترین نوع مكان‌یاب‌های مورد استفاده در وسایل نقلیه هستند. این گیرنده‌ها جهت برآورد دقیق مكان می‌بایست حداقل سیگنال‌های ارسالی از ۳ ماهواره را دریافت نمایند. اساس سامانه محاسبه‌ی تعیین موقعیت در این دستگاه‌ها بر مبنای تخمین فاصله‌ی دستگاه گیرنده ی زمینی تا فرستنده‌ی ماهواره‌ای است. ۲۴ ماهواره (GPS) در فضا وجود دارند كه در هر ساعت از شبانه‌روز و در هر شرایط آب و هوایی اطلاعات مربوط به مكان و زمان را برای گیرنده‌های زمینی ارسال می‌نمایند.

گیرنده واحد سیار (GPS): در هر سامانه ارسال موقعیت مكانی نیاز به یك گیرنده‌ی (GPS) برای ارتباط با ماهواره‌ها و محاسبه‌ی دقیق موقعیت خود دارید. این وسیله توانایی سنجش مكان، زمان، جهت و مسیر و نیز سرعت حركت وسیله‌ی نقلیه را دارا است. البته این كار در GPS‌های دقیق می بایست با خطای ۱ الی ۲ درصد انجام پذیرد.

(۱-۲): به وسیله‌ی سامانه (Loran) ۳:

روش دیگر تعیین مكان و وضعیت جابجایی وسایل نقلیه استفاده از سامانه (Loran) است. این سامانه یك شبكه‌ی پر قدرت از فرستند‌ه‌های زمینی تحت نظر گارد ساحلی ایالات متحده آمریكا است. سامانه فوق بیشتر جهت مكان‌یابی كشتی‌ها و شناور‌های دریایی مورد استفاده واقع می‌شود. گفتنی است سامانه مذكور كه از محدوده‌ی رادیو- بسامدی پایین استفاده می‌كند قادر است بیش از ¾ فضای زمینی و دریایی كشور آمریكا را تحت پوشش قرار دهده گیرنده‌های Loran توانایی سنجش از فواصل بسیار دور از ایستگاه فرستنده سیگنال را دارند و نیز آنها نسبت به حوزه‌های الكترو مغناطیسی قوی،‌ خطوط انتقال نیرو، خطوط راه‌آهن و مشابه این‌ها حساس بوده و می‌توانند تحت تاثیر مخرب آنها قرار‌گیرند و دچار خطا شوند.

۲- تجهیزات ارسال موقعیت:

دومین جزء از سامانه مكان‌یابی خودكار وسایل نقلیه ارسال موقعیت تعیین شده به ایستگاه مركزی است. جهت ارسال موقعیت و دیگر موارد به ایستگاه پایه نیاز‌مند وجود یك شبكه‌ی ارتباطی رادیویی هستیم. اغلب از شبكه‌های سلولی و یا موج كوتاه جهت این ارتباطات استفاده می‌شود. اطلاعات مكانی وسیله‌ی نقلیه‌ی می‌تواند به طور خودكار برای مركز كنترل ارسال شود و یا بواسطه‌ی سامانه (پایانه اطلاعات متحرك) MDT برای مركز ارسال گردد.

۳- تجهیزات ایستگاه مركزی:

ایستگاه مركزی نیاز به یك سامانه رایانه‌ای، نرم‌افزار‌های مخصوص به همراه نقشه ی محلی و یك فرستنده گیرنده‌ی رادیویی جهت كارهای زیر دارد:

- مدیریت ارتباطات در شبكه‌ی ارتباط

- گزارش وضعیت از تمامی واحد‌های سیار

- نمایش واحد‌های سیار بر روی یك نقشه‌ی رایانه‌ای در هر لحظه

- ذخیره اطلاعات دریافتی جهت تجزیه و تحلیل در مراحل بعدی

* موارد كاربرد سامانه‌های (AVL)

- امنیت راننده و سرنشینان: در وقایع و حوادث و فوریت‌های پزشكی یا هر وضعیت اضطراری، دیگری راننده تنها با فشار كلید شرایط اضطراری، پیغام هشدار و موقعیت خود را به ایستگاه‌ مركزی ارسال و اعلام می نماید.

- امنیت در مقابل سرقت: در حوادث سرقت سامانه (AVL) كمك شایانی به مكان‌یابی و یافتن وسیله‌ی نقلیه‌ی مسروقه می‌نماید.

- راهنمایی و هدایت: راهنمایی و هدایت رانندگان برای عبور از مسیر‌های نزدیكتر، مطمئن‌تر و افزایش سرعت و امنیت ناوگان حمل و نقل و.....

«پایانه اطلاعات سیار»۴

نوعی سامانه انتقال اطلاعات بین واحد‌های سیار و ایستگاه‌ ثابت است كه معمولاً به همراه سامانه مكان‌یابی خودكار وسایل نقلیه (AVL) مورد استفاده قرار می‌گیرد. تبادل داده‌ها در این سامانه نیز از طریق امواج رادیویی انجام می‌پذیرد. به كمك این سامانه ها ایستگاه‌های كنترل قادر به ارسال پیام متنی علاوه بر ارتباط صوتی رادیویی برای یك یاگروهی از واحد‌های سیار خواهند بود.

اكثر این دستگاه‌های دارای یك صفحه‌ی نمایش‌گر بزرگ كریستال مایع (LCD) با قابلیت نمایش كاراكتر‌های حرفی- عددی تا چندین سطر و همچنین چند كلید جهت كاركرد ساده هستند. معمولاً می‌توان تا چندین پیام كوتاه از پیش تعیین شده را به حافظه دستگاه وارد نمود و در مواقع لزوم فقط با فشار چند كلید متن پیام را به مركز ارسال كرد.این دستگاه‌ها معمولاً جهت ارسال پیام‌هایی همچون، اطلاعات مسیر، وضعیت آب و هوای منطقه‌ای،‌و ابلاغ مأموریت و نشانی مورد نظر از طرف مركز كنترل به كار می‌روند.

۱- fleet management system

۲- Automatic vehicle Location (AVL

۳- Long Range Navigation (Loran)

۴- Mobile Data Terminals (MDT)

شروین هادی نژاد