بانداژ Bandge san dressing

شکلی از بانداژ از روزگاران پیش از تاریخ کاربرد داشته است، نخست از مواد گیاهی و نوارهای پوست جانوران و بعدها از جنس الیافی در بانداژ سود می‌جستند. در نخستین نوشته‌ها مردم میان …

شکلی از بانداژ از روزگاران پیش از تاریخ کاربرد داشته است، نخست از مواد گیاهی و نوارهای پوست جانوران و بعدها از جنس الیافی در بانداژ سود می‌جستند. در نخستین نوشته‌ها مردم میان رودان، مصر، چین و یونان و روم باستان بر می‌آید که زخم‌بندی و بانداژ متداول بوده وهومر (حدود ۸۰۰ ـ ۹۰۰ ق ـ م) در اثر برجسته‌اش ایلیادو اودیسه از بستن زخم‌ها و جراحات میدان‌های جنگ سخن به میان آورده. بقراط حکیم (حدود ۴۶۰ ق ـ م) و کتاب عهد عتیق به مناسبت از بانداژ بحث و در جسدهای مومیائی شده مصریان از مهارت آنان در بانداژ آثار بسیاری به‌جا مانده است. جراح بزرگ فرانسوی و آمبروآز پاره شیوه‌های جالبی در بستن زخم مجروحان پیشنهاد و حتی عمل کرد که مدت‌ها مورد توجه و تقلید جراحان و شکسته بندان بعد از وی قرار گرفت. صدها سال بعد جوزف لیستر جراح و پزشک بلند آوازه انگلیسی تقلید جراحان و شکسته بندان بعد از وی قرار گرفت. صدها سال بعد جوزف لیستر جراح و پزشک بلند آوازه انگلیسی (۱۹۱۲ ـ ۱۸۲۷) شیوه نو در بانداژ و زخم‌بندی و همچنین در تمیز نگاه داشتن محیط جراحی یکبار بست که بعد از چندی مورد استقبال پزشکان خود یار واقع شد و به‌وسیله ویلیام شکات و هوراس دی از نیوجرسی و توماس آلکوک داروساز آلمانی و دیگران نوعی پلاستر برای بانداژ ابداع گردید که در ۱۸۸۳ به آن نام هان پلاست Hansaplast دادند.

بانداژ پیشرفته‌تر از ارل‌دیکسون که در کمپانی داروئی جانسون و جانسون کار می‌کرد اختراع کرد که او برای اطمینان از بانداژ اختراعی خود روی خویشتن آزمایش‌های خطرناکی انجام داد و در نتیجه از قطعات گاز و نوارهای جراحی را که روی خود عمل کرده بود برای شوهرش فراهم کرد و در ۱۹۲۰ بانداژ جدیدالاختراع وارد بازار شد و سرانجام حفاظ و بانداژ پولی یوردان Polyurthane به بازار آمد و این بانداژ ضد باکتری و ضد آب و ضد رطوبت و غیره است.

بانداژ ـ انواع باندها

گاز (Gause):

برای نگاهداشتن پانسمان، بیشتر از همه از گاز استفاده می‌شود (با شبکه‌های ۳۲٭۲۸)، که به‌صورت توپ‌های استوانه‌ای به پهنای ۵/۲، ۵ و ۵/۷ سانتی‌متر وجود دارد. همچنین انواع بانداژ مخصوص نیز ساخته شده است. این‌ها را طوری ساخته‌اند که در جهات مختلف انعطاف‌پذیری دارند و بنابراین حتی اگر صحیح بسته نشوند، محکم می‌ماند. این باندها گران است و در دست فرد ماهر ترجیحی بر گاز معمولی ندارد، ولی به درد افراد ناشی می‌خورد.

ماسلین (Muslin) این باندها را به‌صورت رکاب یا تسمه (مانند بانداژ آپرینه) و نیز برای نگاهداری باندهای کشش دهنده اندام‌ها به‌کار می‌برند. به پهنای ۵/۷، ۱۰ و ۱۵ سانتی‌متر موجود است.

فلانل (Outing Flannel):

سال‌ها این نوع بانداژ برای صدمات تروماتیک اندام‌ها، به‌خصوص مفاصل، به‌کار می‌رفت. پهنای انواع معمولی آن ۵/۷ یا ۱۰ سانتی‌متر است. امروزه باندهای نخی الاستیک جانشین آن شده است.

باند نخی الاستیک (Cotton Elastic B):

امروز باندهای نخی (پنبه‌ای) که بافت آن نوعی‌ست که الاستی سیته قابل توجهی دارد، بسیار متداول شده است. به پهنای ۵،۵/۷، ۱۰ و ۱۵ سانتی‌متر موجود است. اغلب به‌جای فلانل، از این باند استفاده می‌کنند. بستن این باند نیازی به اطلاعات زیاد در خصوص باند پیچی ندارد، زیرا به لحاظ الاستی سیته به راحتی به شکل هر قسمت بدن در می‌آید و پیچیده می‌شود. برای نگاهداری پانسمان و حتی اعمال فشار بر آن به کار می‌رود، اگر چه گران است، ولی آن را می‌توان شست، خشک کرد و دوباره به‌کاربرد. اگر قرار است باند پیچی زخمی عوض و تجدید شود. باید دو تا از این باندها داشت و به ترتیب به‌کار برد.

باند الاستیک چسبنده (Adhesive Elastic B):

این نوع باند به‌خصوص در ثابت کردن پانسمان در محلی که باند پیچی آن مشکل است، به درد می‌خورد، و همچنین در جائی که احتیاج به اتساع و انقباض است (مثلاً توراکس) عیب این باند آن است که از انتها باز، و بلند می‌شود. برای رفع این اشکال می‌توان روی انتهای هر نوار آن یک لوکوپلاست زد یا انتهای آن را گرد کرد.

بانداژ حلقوی:

این بانداژ بر روی قسمت‌های استوانه شکل، مانند بازو، بسته می‌شود. ابتدا چند دور باند روی هم بزنید تا محکم شود سپس باندپیچی را به‌صورت حلقوی به هر طرف که مایل باشید ادامه دهید. هر دور باند باید ۵/۱ تا ۵/۲ سانتی‌متر از دور قبلی را بپوشاند. اگر بانداز از یک طرف شروع به شل شدن کرد، می‌توان آن را با پیچیدن باند به روش مارپیچ برگردان (Recoverse Spiral) محکم نمود، (بانداژ ۱۸۰ درجه در موافق جهت عقربه‌های ساعت چرخانده می‌شود).

بانداژ ۸ در محل مفاصل به‌کار می‌رود یک سر آن را در زیر مفصل با چند بار پیچیدن دور اندام، محکم کنید. سپس ادامه آن را به‌طور مایل از روی مفصل عبور دهید و بالای مفصل یک دور کامل بزنید تا محکم شود. سپس از روی مفصل به‌طور مایل به پائین بیاورید و در قسمت پائین اندام مجدداً یک دور کامل بزنید تا محکم شود. این کار را آنقدر ادامه دهید تا پوشش تکمیل شود. هیچگاه، مفصل را بابانداژ حلقوی نبندید مگر با باند الاستیک.

بانداژ Recurrent:

این بانداژ بر روی قسمت‌های انتهائی بسته می‌شود. آن را می‌توان به‌صورت بانداژ حجیم روی دست، انگشت، انتهای آمپوتاسیون، و سر به کار برد. ابتدا بازدن چند دور حلقوی، بانداژ را محکم کنید. در حالی که لنگرگاه یا محل برگشت باند ثابت نگاهداشته شده است، جهت باندرا ۹۰ درجه عوض کنید و به‌طرف انتهای اندام ببرید، از روی انتهای اندام عبور کرده به‌طرف دیگر اندام بالا بروید باز در این محل باندرا محکم نگاهدارید و جهت آن را عوض کرده و در مسیر معکوس دفعه قبل به طرف دیگر بروید. در مواردی که این پانسمان را روی انگشت انجام می‌دهید، می‌تواند محل‌های برگشت را با شست و انگشت دیگری از دست آزاد خود نگاهدارید، در پانسمان قسمت‌های بزرگتر احتیاج به یک نفر کمک برای گرفتن محل‌های برگشت، را با شست و انگشت دیگری از دست آزاد خود نگاهدارید، در پانسمان قسمت‌های بزرگتر احتیاج به یک نفر کمک برای گرفتن محل‌های برگشت، دارید بانداژ را آنقدر تکرار کنید تا تمام محل را بپوشاند. و در آخر با یک دور حلقوی محکم نمائید.

بانداژ مارپیچ برگردان:

این بانداژ بر روی قسمت‌های استوانه‌ای که قطر آنها تغییر می‌کند، مانند ساق یا ساعد، به کار می‌رود. ابتدا بانداژ را چند دور حلقوی محکوم کنید. سپس در هر دور یک بار ۱۸۰ درجه خلاف عقربه‌های ساعت بچرخانید تا طرح مارپیچ برگردان ایجاد شود.

بانداژ اسپایکا:

این بانداژ در محل اتصال دو عضو با اندازه‌های متفاوت به‌کار می‌رود، مانند کشاله ران، شانه، و شست بانداژ خوبی برای فشار آوردن بر هر یک از این نواحی است.

بانداژ T با یک باند سخت مانند (Muslin) برای نگاهداری پانسمان پرینه یا اسکروتوم انجام می‌شود.