فیلم های دولت دهم روی میز دولت یازدهم

شایدها و بایدهای جشنواره فیلم فجر سی و دوم

سی و دومین جشنواره فیلم فجر به دبیری علیرضا رضا داد در پیش است. جشنواره سی و دوم در حالی برگزار خواهد شدکه مدیران دولت تدبیر و امید بر مسند امور نشسته‌اند و بیش از آنکه در فرآیند تولید و ارائه پروانه ساخت نقش داشته باشند در برگزاری نهایی جشنواره فیلم فجر نقش دارند. چراکه فرآیند ارائه مجوز ساخت و تولید فیلم‌ها اغلب در روزهای پایانی دولت و معاونت سینمایی محمود احمدی‌نژاد انجام شده است. جشنواره امسال همچون رستورانی خواهد بود که مواد اولیه‌اش و طبخ غذایش را آشپزانی دیگر انجام داده‌اند و حالا مدیران سینمایی دولت یازدهم باید غذاهای موجود در این فهرست غذایی را به بهترین شکل ارائه کند. حال باید دید مدیران سینمایی دولت جدید چگونه در کارنامه فرهنگی‌اش، جشنواره فیلم فجر را مدیریت می‌کند. آیا مطابق با شعار اعتدال گرایی خواهد بود که مشی اساسی دولت است؟ یا مجبور است مدیریتش را مطابق با فیلم‌های ساخته شده در دوره معاونت سینمایی شمقدری اعمال کند. هرچند که سینماگران امید دارند با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید جشنواره با حال و هوایی تازه و متنوع برگزار شود. اما در سی و دومین جشنواره فیلم فجر فیلمسازانی هستند که در چند سال اخیر به دلیل اختلاف نظر با مدیران فرهنگی دولت دهم فیلمی تولید نکرده‌اند یا موفق به تولید فیلم نشدند و این نشان‌دهنده حضور فیلمسازان و فیلم‌های بیشتر و متنوع قابل ملاحظه‌یی نسبت به دوره‌های قبل است. تا به حال ۴۲ فیلم آماده نمایش است که به احتمال زیاد تعداد این فیلم‌ها تا زمان برگزاری جشنواره افزایش خواهد یافت.

از این۴۲ فیلم ۳ فیلم آماده نمایش هستند. ۱۷ فیلم مرحله فیلمبرداری را به پایان رسانده‌اند. ۱۵ فیلم در مرحله فیلمبرداری قرار دارند و ۷ فیلم پروانه ساخت را دریافت کرده‌اند.

● فیلم‌های آماده نمایش:

«قصه‌ها» رخشان بنی‌اعتماد، «روز رستاخیز» احمدرضا درویش، «چ» ابراهیم حاتمی‌کیا .

فیلم‌های که مرحله فیلمبرداری را به پایان رسانده‌اند، عبارتند از:

«ملبورن» نیما جاوید، «زندگی جای دیگریست» منوچهر هادی، «عصبانی نیستم» رضا درمیشیان، «بلوک ۹ خروجی۲» علیرضا امینی، «فصل فراموشی فریبا» عباس رافعی، «سهراب» علی قوی‌تن، «طبقه حساس» کمال تبریزی، «امروز» رضا میرکریمی، «متروپل» مسعود کیمیایی، «‌مهمان داریم» محمدمهدی عسگرپور، «ردکارپت» رضا عطاران، «آشغال‌های دوست‌داشتنی» محسن امیریوسفی، «زندگی خصوصی آقای محمود و بانو» روح‌الله حجازی، «ماهی و گربه» شهرام مکری، « شیار۱۴۳»

نرگس آبیار، «به تهران خوش آمدید» رضا سبحانی.

● فیلم‌هایی که در مرحله فیلمبرداری قرار دارند:

«ساکن طبقه حساس» شهاب حسینی، «۵۰ قدم آخر» کیومرث پوراحمد، «سایه روشن» فرزاد موتمن، «آذر،شهدخت،پرویز و دیگران» بهروز افخمی، «درسال یک آگهی تسلیت برای روزنامه» ابراهیم ابراهیمیان، «فرشته‌ها تنها پرواز می‌کنند» علی عطشانی، «هفتمین روز» بیتا الهیان، «مردن به وقت شهریور» هاتف علیمردانی، «تمشک» سامان سالور، «کلاشینکف» سعید سهیلی، «معراجی‌ها» مسعود ده‌نمکی، «لاله» اسدالله نیک‌نژاد، «حراج» حسین شهابی، «شهر موشها» مرضیه برومند، «رنج و سرمستی» جهانگیر الماسی.

فیلم‌هایی که فعلا پروانه ساخت دریافت کرده‌اند و هنوز فیلم خود را کلید نزده‌اند:

«آرایش غلیظ» حمید نعمت‌الله، «پدرکشی» علی رفیعی، «چگونه آموختیم پیتزا بخوریم و خوشبخت باشیم» مسعود جعفری جوزانی، «سهراب» جلال فاطمی، «اشباح» داریوش مهرجویی، «یک داستان خانوادگی» بهرام توکلی.

● فیلم اولی‌ها:

در بین فیلمسازان این دوره از جشنواره فیلم فجر فیلمسازانی حضور دارند که نخستین فیلم خود را ساخته و ارائه داده‌اند. از جمله: نیما جاویدی، شهاب حسینی، اسدالله نیک‌نژاد، جهانگیر الماسی و ابراهیم ابراهیمیان. در مقابل فیلمسازانی هستند که طی هشت سال گذشته حضور کمرنگی داشته‌اند: رخشان بنی‌اعتماد، احمدرضا درویش، شهرام مکری، مرضیه برومند، حمید نعمت‌الله و مسعود جعفری‌جوزانی، ابراهیم حاتمی‌کیا و کیومرث پوراحمد از جمله این فیلمسازانی هستند که در این چند سال اخیر فیلمی تولید نکرده‌اند.

فیلم «روز رستاخیز» به کارگردانی «احمدرضا درویش» در جشنواره قبل آماده نمایش بود اما این فیلمساز حاضر نشد فیلمش را در دولت دهم به نمایش دربیاورد فیلم روایتی است درباره قیام عاشورا که یکی از پرخرج‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال است که تمام بودجه آن از خارج از کشور تامین شده است.

«کیومرث پوراحمد» بعد از هفت سال شروع به ساخت فیلم «پنجاه قدم آخر» کرده ویکی از چند فیلم دفاع مقدس امسال است. ظاهرا باید منتظر ساخت یک اثر دفاع مقدسی از جنس اتوبوس شب باشیم. «رخشان بنی‌اعتماد» دو سال پیش فیلم «قصه‌ها» به صورت ویدیویی ساخت. شنیده می‌شود حال دولت جدید قصد دارد به این فیلم ویدیویی پروانه نمایش دهد. اگر این اتفاق در جشنواره آینده رخ دهد.

«حمید نعمت‌االله» بعد از گذشت شش سال فیلم سومش «آرایش غلیظ» را می‌سازد. این فیلم یک کمدی اجتماعی است. طبعا با کارنامه قابل قبول این فیلمساز خیلی‌ها منتظر نمایش فیلم جدیدش هستند.

در این میان فیلم‌هایی هستند که پرحاشیه و بحث‌برانگیز خواهند بود از جمله: فیلم «محمد ص» به کارگردانی «مجید مجیدی» پرخرج‌ترین فیلم تاریخ سینما ست که احتمال دارد جوایزی را در جشنواره نصیب خود کند. این فیلم سال‌های کودکی و نوجوانی حضرت پیامبر(ص) را نشان می‌دهد. به اعتقاد خیلی از صاحبنظران در صورت عدم رسیدن «محمد ص» به جشنواره شانس «ابراهیم حاتمی‌کیا» برای فیلم «چ» بیشتر خواهد شد. فیلم «چ» درباره زندگی شهید مصطفی چمران است.

فیلم «طبقه حساس» ساخته «کمال تبریزی» یکی از پربحث‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال خواهد بود. این دومین همکاری مشترک کمال تبریزی و پیمان قاسم‌خانی بعد از فیلم مارمولک است. داستان یک حاجی بازاری مذهبی را روایت می‌کند که بعد از مرگ همسرش او را در یک قبر دو طبقه دفن می‌کند اما پس از مدتی که سرمزار همسرش می‌رود متوجه می‌شود به اشتباه مردی غریبه در قبر دفن شده است.

تندترین و صریح‌ترین فیلم جشنواره احتمال دارد «کلاشینکف» به کارگردانی «سعید سهیلی» باشد او که فیلمساز گشت ارشاد است قسم خورد که فیلمی تند‌تر و صریح‌تر خواهد ساخت و با یک سیلی محکم جواب منتقدان را خواهد داد. تنها فیلم این دوره که یک موضوع صریح سیاسی را دستمایه کار قرار داده است فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» به کارگردانی «محسن امیریوسفی» است که قطعا یکی از فیلم‌های پرحاشیه جشنواره امسال خواهد بود.

«فصل فراموشی فریبا» به کارگردانی عباس رافعی به یکی از فیلم‌های پرخبر چند ماه اخیر تبدیل شده است. ظاهرا بخش زیادی از کار جدید عباس رافعی به شیوه مستند و با دوربین مخفی فیلمبرداری شده است و سر فیلمبرداری یکی از صحنه‌ها،عوامل با یک گروه قاچاقچی واقعی درگیر می‌شوند. این فیلم روایت داستان زنی است که گذشته نامتعارفش روی زندگی عاشقانه‌اش سایه انداخته و تلاش وی برای فرار از این گذشته سرنوشت نافرجامی را برای او رقم می‌زند. «چگونه پیتزا بخوریم و خوشبخت باشیم» به کارگردانی «مسعود جعفری جوزانی» با توجه به سوژه‌اش احتمالا جزو آثار بحث برانگیز جشنواره امسال خواهد بود البته اگر سازندگان آن بتوانند مراحل ساخت آن را تا جشنواره به اتمام برسانند. این فیلم یک کمدی شلوغ است. حال باید دید پس از به سرانجام نرساندن «کوروش کبیر» با فیلم جدیدش چگونه در جشنواره سی و دومین فیلم فجر حاضر می‌شود و در آخر فیلم «لاله» به کارگردانی اسدالله نیک‌نژاد یکی از جنجالی‌ترین پروژه سینمایی دولت دهم است. خیلی‌ها لاله را یکی از فیلم‌های پرحاشیه جشنواره آینده می‌دانستند اما صحبت‌های اخیر طباطبایی نژاد

مبنی بر جلوگیری از دست دادن بودجه‌های بیشتر به این فیلم احتمالا مراحل ساخت آن را دچار مشکل خواهد کرد و بنابراین حضور این فیلم در جشنواره دچار تردیدهایی شده است. فیلمی که احتمال حضور آن در بایگانی تولیدات بی‌سرانجام سینمایی ایران بیشتر است تا حضور در جشنواره فیلم فجر سی و دوم.

رومینا روشن‌بین