۱۲ خرافه مانع ترك سیگار

پس از مدت ها بحث و بررسی بالاخره قانون جامع كنترل و مبارزه ملی با دخانیات هفته گذشته ابلاغ شد به موجب این قانون فروش سیگار و مواد دخانی به افراد زیر ۱۸ سال ممنوع و متخلفین بر حسب قانون مجازات خواهند شد

پس از مدت ها بحث و بررسی بالاخره قانون جامع كنترل و مبارزه ملی با دخانیات هفته گذشته ابلاغ شد. به موجب این قانون فروش سیگار و مواد دخانی به افراد زیر ۱۸ سال ممنوع و متخلفین بر حسب قانون مجازات خواهند شد. در قانون مذكور همچنین كشیدن سیگار در اماكن عمومی یا وسایل نقلیه عمومی جرم محسوب می شود و با متخلفین برابر قانون برخورد خواهد شد. در یكی دیگر از مواد قانون جامع كنترل و مبارزه ملی با دخانیات هر نوع تبلیغ، حمایت و تشویق مستقیم و غیرمستقیم یا تحریك افراد به استعمال دخانیات ممنوع شده است. مطلب زیر ۱۲ مورد از این باورهای خرافی را كه با نوعی تبلیغ و تحریك غیر مستقیم مانع ترك سیگار می شود بررسی كرده است.

۱ ) مردم در مورد سیگار كشیدن یا نكشیدن آن حق انتخاب آزاد دارند

همه ما دوست داریم فكر كنیم كه مخلوقاتی دارای اختیار كامل هستیم. بنابر این حق انتخاب در مورد تنباكو موقوف می شود به تبلیغ و اعتیاد به آن. اما آمار موجود نشان می دهند كه در سال ۲۰۰۲، صنعت دخانیات ۵/۱۲ بیلیون دلار در ایالات متحده برای تبلیغ سیگار، بازاریابی و ترویج آن هزینه كرد، یعنی بیش از ۲ برابر مقدار صرف شده در سال ۱۹۹۷ و ۱۸ برابر مقدار صرف شده در امر كنترل تنباكو. تبلیغ و فروش سیگار، مردم و به ویژه جوانان و سایر گروه های جمعیتی را آماج این تبلیغات قرار می دهد و به كشیدن سیگار تشویق می كند. بیشتر سیگاری ها می خواهند كه آن را ترك كنند، با این وجود صنعت تنباكو همواره مراقب است تا نیكوتین موجود در هر نخ سیگار به اندازه كافی باشد تا مردم را معتاد نگه دارد. شیوه های تولید و افزودنی های شیمیایی آن نیز می تواند محتوی نیكوتین را افزایش دهد.

۲ ) همه می دانند سیگار بد است

در حالی كه اكثر مردم عموماً از این كه سیگار كشیدن كاری غیربهداشتی است آگاهی دارند، اما در عوض در مورد خطرات سلامتی فراوان آن دانش ناچیزی دارند. تعداد كمی از زنان از خطرات خاص سلامتی از جمله سرطان دهانه رحم، پوكی استخوان، یائسگی زودرس، سقط شدن جنین، حاملگی خارج از رحمی و عقیمی آگاهند. در بررسی به عمل آمده تنها كمتر از نیمی از بزرگسالان كانادایی ۷۴-۵۵ ساله اعلام كرده اند كه سیگار كشیدن علت اصلی بیماری قلبی است. در چین یعنی جایی كه بیش از ۹۰ درصد سیگاری ها را مردان تشكیل می دهند، كمتر از ۱ نفر از هر ۴ سیگاری معتقد است كه سیگار كشیدن باعث مشكلات جدی سلامتی می شود. این كمبود آگاهی می تواند دلیل این باشد كه چرا فراوانی تعداد سیگاری ها در مردان مهاجر چینی شهر نیویورك بیشتر از كل جمعیت این شهر است. مردان متولد كشور چین كه از دانش سطح پایینی در مورد مضرات سیگار برخوردارند، ۲ برابر بیشتر از آنهایی كه دانش بالاتری دارند، احتمال دارد كه سیگار بكشند. به علاوه، میزان دانش برخی گروه ها ممكن است به مرور زمان كمتر از قبل شود، به طور مثال نتایج یك بررسی كه در سال های ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ انجام شد، نشان داد كه سیگاری های روستایی ویژگی های مثبت تر و خطرات سلامتی كمتری نسبت به نمونه های مورد بررسی دهه قبل به سیگار نسبت می دهند.

مشخص شده است كه سیگار تقریباً باعث بیماری در هر اندامی از بدن می شود. استعمال سیگار، علاوه بر سرطان ریه، بیماری قلبی، سكته و آمفیزم، به طور واضح با سایر سرطان ها(كولون، دهانه رحم، كلیه، پانكراس، مثانه، مری، حنجره، حفره دهان، حلق و معده) مربوط است و لوسمی میلوئید حاد، بیماری قلبی عروقی(آترواسكلروز و آنوریسم های آئورت شكمی)، بیماری تنفسی(آسیب عملكرد ریه، بیماری مزمن انسدادی ریه، آسم و پنومونی)، سایر بیماری ها(كاتاراكت، پریودنتیت، شكستگی های هیپ و زخم های پیتیك)، افول وضعیت سلامتی عمومی و افزایش عوارضی از جمله افزایش غیبت از كار، افزایش استفاده از خدمات مراقبتی پزشكی و افزایش خطرات زیانبار متعاقب اعمال جراحی و در بین زنان با تراكم پایین استخوان و پوكی استخوان، عوارض بارداری از جمله كم وزن بودن نوزاد موقع تولد، زایمان پیش از موعد، مرگ جنین، مرده زایی، كاهش عملكرد ریه نوزادان، سندرم مرگ ناگهانی نوزاد و كاهش قدرت باروری مرتبط است.

۳ )فقط چند سیگار در روز

اگرچه بین سرطان ریه و مصرف تنباكو در كل، رابطه خطی پاسخ- مقدار وجود دارد، خطر بیماری قلبی- عروقی كه مسئول درصد قابل ملاحظه ای از بیماری و مرگ مرتبط با تنباكو است، با مصرف ۳ تا ۵ سیگار در روز مشهود می شود. به نظر می رسد كه خطر انفاركتوس میوكارد حاد و بیماری كرونری قلب مرتبط با تماس با دود تنباكو در مقادیر كم غیرخطی بوده و به سرعت با مقادیر نسبتاً كم نظیر آنچه از دود تنباكوی محیطی یا از سیگار كشیدن فقط چند سیگار در روز، افزایش می یابد. حتی تماس كوچك با دود سیگار، تجمع پلاكتی را افزایش داده و باعث شروع تغییرات شریانی و همودینامیك می شود. زن بارداری كه تا حد ۵ سیگار در روز دود می كند، بیشتر احتمال دارد كه بچه های كم وزن موقع تولد داشته باشد.

در ایالات متحده سرطان علت منجر به مرگ در بین سیگاری ها است. سرطان ریه مسئول تقریباً ۸۰ درصد از مرگ های مرتبط با تنباكو است. به هر حال بیماری قلبی- عروقی(تمام اشكال) علت منجر به تمام مرگ و میرهای مرتبط با تنباكو از جمله سیگاری ها و كسانی است كه در معرض دود تنباكوی محیطی قرار می گیرند. بیماری قلبی- عروقی ممكن است به وسیله تماس با منواكسید كربن و سایر محصولات سوختنی ایجاد شود كه حاكی از آن است كه هر محصول تنباكوی كم خطری كه استنشاق شود، نامحتمل است كه به طور قابل ملاحظه ای بیماری مرتبط با تنباكو و مرگ ناشی از علل قلبی- عروقی را كاهش دهد.

۴ ) سیگار های سبك(ملایم)، ضرر كمتری دارند

سیگار های موسوم به ملایم به همان اندازه مارك های معمولی(ساده) برای سلامتی مضر هستند. اما اكثر سیگاری ها از این حقیقت بسیار بد بی اطلاع هستند. ۶۰ درصد از سیگاری ها معتقدند كه اصطلاح سبك و مافوق سبك اشاره به سیگاری های كم تار یا كم نیكوتین دارد. با این وجود تعریف استانداردی از این كه چه چیزی مارك سبك یا فوق سبك را تشكیل می دهد، وجود ندارد و شركت های تنباكو می پذیرند كه این اصطلاحات اشاره به مزه درك شده و طعم سیگار دارد نه محتوی آنها. بیش از ۱۶۰ كشور، پیمان نامه بهداشت جهانی را در مورد كنترل تنباكو امضا كرده اند و استفاده از توصیفاتی كه ممكن است این اعتقاد كاذب را ایجاد كند، كه نوع خاصی از تنباكو، كمتر از سایر انواع آن مضر است، را ممنوع كرده اند.

با وجودی كه از بازاریابی سیگارهای سبك توسط صنعت تنباكو با ادعای محتوی تار و نیكوتین كمتر می گذرد، تفاوت معنی داری از لحاظ تماس با دود یا خطرات سلامتی ناشی از استعمال آنها در بین سیگار های دارای محصول تار و نیكوتین متفاوت وجود ندارد. سیگار های سبك به همان اندازه سیگاری های معمولی، تار، نیكوتین و منوكسید كربن وارد بدن می كنند، زیرا دستگاه های تست، سیگارها را به همان شیوه ای كه افراد آن را دود می كنند، نمی سوزانند. بسیاری از افراد كه سیگار های كم تار، ملایم یا فوق ملایم دود می كنند، بدون آن كه بدانند، این كاهش مصنوعی تار و نیكوتین را كه با ماشین اندازه گیری می شود، از طریق دود كردن سیگاری های بیشتر، پك زدن های شدیدتر و ورود عمیق تر دود آن به ریه ها و با سد كردن سوراخ های تهویه كننده فیلتر برای افزایش غلظت دود استنشاق شده، جبران می كنند. صنعت تنباكو حداقل برای ۳ دهه از این اعمال جبرانی آگاه است.

۵ ) ترك سیگار آسان است

در حالی كه بسیاری از سیگاری ها با میل خود قادر به ترك سیگار هستند، بسیاری از آنها این كار را مشكل و غیرممكن می دانند، زیرا نیكوتین اعتیادآور است. حتی پزشكان نیز ترك سیگار را سخت می یابند. تنها نیمی از پزشكانی كه سیگار می كشند، پس از دچار شدن به حمله قلبی، قادر به ترك آن هستند. صنعت تنباكو به طور خصوصی پذیرفته است كه تنباكو قابلیت اعتیادآوری شیه اپیوم دارد و ممكن است قابلیت اعتیادآوری نیكوتین، قابل مقایسه با هروئین، كوكائین و الكل باشد. فواید ترك سیگار به خوبی مشخص شده است اما بسیاری از مردمی كه در مورد ترك سیگار جدی بوده اند، قبل از آنكه آن را برای فوایدش ترك كنند، تلاش های متعددی داشته اند. اكثر سیگاری ها می خواهند كه آن را ترك كنند و حداقل یك تلاش در سال برای ترك آن می كنند. از این عده، اكثریت تلاشها برای توقف استعمال سیگار، بدون دارو یا مشاوره صورت می گیرد، اما تنها ۷ درصد از افرادی كه بدون كمك سعی در ترك آن می كنند، موفق به ترك آن برای یك سال یا بیشتر می شوند.

۶ ) داروهای ترك فاقد اثرند

داروهای ترك سیگار از جمله درمان های جایگزین نیكوتین ، برچسب ها ، آدامس، اسپری بینی و مكیدنی ها و بوپروپیون قادرند احتمال ترك موفقیت آمیز را دو برابر كنند. برای برخی سیگاری ها، استفاده از روش های چندگانه مثل به كارگیری انواع مختلف NRT،NRT با بوپروپیون، NRT با مشاوره و NRT با بوپروپیون و مشاوره، ممكن است حتی از استفاده از یك روش ترك به تنهایی مؤثرتر باشد. درمان مجدد پس از شكست اولیه در سیر درمان ترك نیز، میزان ترك را افزایش داده و درمانهای تركیبی به ویژه در بین سیگاری هایی كه مجدداً به كشیدن آن روی آورده اند، مفید است.

ترجمه: نیره رئیس دانا* عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی سمنان

---