بوی خوش کاغذ و کتاب چیز دیگری است

دستگاه های متن خوان الکترونیکی در عصر حاضر جایگاه مهم و انکارناپذیری به دست آورده اند, اما به نظر نمی رسد بتوانند جای متون و کتاب های چاپی را بگیرند آنها در عین حال باید با سایر رسانه های دیجیتالی مصرفی رقابت کنند

دستگاه‌های متن‌خوان الکترونیکی در عصر حاضر جایگاه مهم و انکارناپذیری به دست آورده‌اند، اما به نظر نمی‌رسد بتوانند جای متون و کتاب‌های چاپی را بگیرند. آنها در عین حال باید با سایر رسانه‌های دیجیتالی مصرفی رقابت کنند.

فروش متن‌خوان‌های الکترونیکی محبوبی چون سونی و kindle آمازون به سرعت در حال افزایش است. این روند شرکت‌های کوچک‌تر را وادار می‌کند نمونه‌های متن‌خوان الکترونیکی خود را در معرض نمایش و قضاوت کاربران قرار دهند و ناشران را به انتشار یک نسخه دیجیتالی از کتاب‌شان متقاعد سازند.

متن خوان‌های الکترونیکی دستگاه‌های قابل حمل کوچک و سبکی هستند که به راحتی در یک کیف دستی جا می‌شوند و نیاز به جابه‌جا کردن کتاب‌های سنگین و روزنامه‌های دست و پا گیر را از طریق اتصال به اینترنت و دریافت متون به صورت آنلاین برطرف می‌کنند.

کارشناسان بر این باورند که دستگاه‌های متن خوان الکترونیکی می‌توانند همان طور که دستگاه پخش موسیقی iPod اپل صنعت موسیقی را دگرگون کرد، بازار متون دیجیتالی را تحت تاثیر عمیق و گسترده قرار دهند.

جان مکینسون، مدیر عامل شرکت انتشاراتی penguin می‌گوید: متن‌خوان‌های الکترونیکی به وسیله‌ای عادی در میان مردم تبدیل شده است که تقاضای زیادی برای خرید آن وجود دارد و دیگر، اهالی فن و نخبگان، تنها مصرف‌کنندگان متن‌خوان‌های الکترونیکی نیستند.

انتشارات penguin تمام عناوین منتشر شده خود را در دو نسخه چاپی و دیجیتالی عرضه می‌کند. همچنین بسیاری از کتاب‌های قبلی خود را به کتاب‌های الکترونیکی تبدیل کرده است.

شرکت تحقیقات فناوری iSuppli پیش‌بینی می‌کند فروش متن‌خوان‌های الکترونیکی از ۵/۳ میلیون دلار در سال ۲۰۰۷ به ۲۹۱ میلیون دلار در سال ۲۰۱۲ افزایش خواهد یافت.

به گفته بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب فرانکفورت، متن‌خوان‌های الکترونیکی در حال حاضر عمدتا توسط نخبگان، دانشمندان و عده معدودی از مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما این دستگاه‌ها ابزار ایده‌آلی برای کاهش حجم باری است که مردم ناچارند با خود حمل کنند.

شرکت هلندی Polymer Vision در نمایشگاه کتاب فرانکفورت دستگاه متن‌خوان الکترونیکی به نام Readius را معرفی کرد که صفحه نمایش آن تاشو است.

رونالد شیلد (Ronald Schild) رییس یکی از شرکت‌های خدماتی پیشتاز صنعت کتاب آلمان به نام MVB بر این باور است که کتاب خوان‌های الکترونیکی جای کتاب‌های چاپی را نخواهد گرفت، اما مزیت‌های خاص خود و در نتیجه مشتریان ویژه‌اش را خواهد داشت.

شیلد می‌گوید: بچه‌های من هنوز کتاب‌های عکس‌دار خود را به صورت چاپی می‌خوانند، اما فکر نمی‌کنم دوست داشته باشند ۶-۵ کیلو کتاب و بار را همراه خود هر روز تا مدرسه جابه‌جا کنند.

اما دیگر علاقه‌مندان به متن خوان‌های الکترونیکی طرفداران محیط زیست هستند. این دستگاه‌ها انرژی کمی مصرف‌ می‌کنند و می‌‌توانند تاثیر بسزایی در کاهش مصرف‌ کاغذ داشته باشند.

جفری ون‌اد، رییس شرکت سونی در آلمان می‌گوید: کتاب خوان‌های الکترونیکی اصولا انرژی مصرف‌ نمی‌کنند، مگر اینکه یک صفحه دیجیتالی را ورق بزنید.

● جایگزین‌های ارزان

عده‌ای قیمت متن خوان‌های الکترونیکی را – به خصوص در بحران اقتصادی کنونی جهان – عامل بازدارنده خرید این محصولات الکترونیکی می‌دانند.

فرانسیس دوبریه، مدیر اتحادیه کتاب‌فروشان اروپا می‌گوید: بحران اقتصادی که سراسر جهان را در خود فرو برده است، روند فروش دستگاه‌های متن‌خوان الکترونیکی را کند می‌کند.با این وجود گروهی از کارشناسان معتقدند تلفن همراه به دلیل فراوانی بیش‌تر در میان مردم به دستگاه محبوب‌تری برای خواندن متن‌های دیجیتالی تبدیل خواهد شد.

یورگن بوس، مدیر‌ نمایشگاه کتاب فرانکفورت می‌گوید: ناشران اهل آفریقای جنوبی «موبایل» را بزرگ‌ترین ابزار خواندن پس از کاغذ می‌دانند. هر کسی در آفریقای جنوبی یک موبایل دارد، بنابراین خوراک این دستگاه‌های همراه هم تامین خواهد شد.

بوس می‌افزاید: یک متن‌خوان دیجیتالی ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار قیمت دارد، اما هنوز بازار برای پذیرش چنین قیمتی آمادگی ندارد.در حال حاضر در ژاپن داستان‌های کوتاه مخصوص تلفن‌های همراه به صورت دنباله‌دار به موبایل علاقه‌مندان ژاپنی ارسال می‌شود. همچنین تلفن همراه iPhone اپل هم امکان مطالعه رمان را برای کاربران فراهم آورده است.

بسیاری از مردم و کارشناسان فناوری حاضر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت گفته‌اند که برای مطالعه محتوای الکترونیکی، حق انتخاب متنوعی مانند کامپیوتر، ساعت دیجیتالی و متن‌خوان‌های الکترونیکی را پیش رو دارند. آلن آدلر، رییس کمیته کپی رایت انجمن ناشران آمریکا می‌گوید: شما قادر هستید متون دیجیتالی خود را روی دستگاه دلخواهتان دانلود کنید.

اما بسیاری از نویسندگان و خوانندگان حرفه‌ای بر این باورند که نوع کاربری و تعامل با دستگاه‌های متن‌خوان الکترونیکی و جدید بودن‌شان هیچگاه حس و لذت مطالعه یک کتاب چاپی را منتقل نمی‌کند. اورهان پاموک، نویسنده ترک برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۰۶ می‌گوید: با نگاهی به استاندارد‌ فناوری‌های امروزی، برای کتاب‌‌خوان الکترونیکی، جایگاه قابل اعتنایی متصور نیستم. اما شاید زمانی فرا برسد که دستگاه‌های دیجیتالی، رایحه خوش کتاب‌های کاغذی را پراکنده سازند و جای آنها را بگیرند.

ترجمه: ارسلان شهلا