جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا

پارامترهای مهم در توسعه ایران


پارامترهای مهم در توسعه ایران

در یكصد سال پیش از انقلاب معاصر ایران, درست در زمانی كه جهان گام های بلند توسعه وانقلاب صنعتی را به عصر دیجیتالی شدن و سیطره IT پیوند می زد كشور ما در چنبره استعمار بیرونی و خیانت های مدیران درونی خویش غوطه ور بود

در یكصد سال پیش از انقلاب معاصر ایران، درست در زمانی كه جهان گام‌های بلند توسعه وانقلاب صنعتی را به عصر دیجیتالی شدن و سیطره IT پیوند می‌‌زد كشور ما در چنبره استعمار بیرونی و خیانت‌های مدیران درونی خویش غوطه‌ور بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و غالب شدن میل استقلال‌طلبی ایرانیان، دنیای تازه‌ای به روی آنان گشوده شد.

اما ۲۸ سال گذشته كه زمان آن شاید نزدیك به نیمه عمر متوسط بسیاری از ایرانیان باشد، چگونه گذشته است؟ آنچه كه اكنون در كشور داریم با تعداد سالهای سپری شده همگونی دارد؟ البته هشت سال جنگ تحمیل شده و توطئه های بیشماراستعمار بخش زیادی از پتانسیل‌های نهفته كشور را مصرف كرد اما حتی جنگ نیز نمی‌‌تواندتوجیه كننده وضعیت حال حاضر ما ‌‌باشد. ما نسبت به یكصد سال محرومیت خود بسیار پیشرفت كرده‌ایم اما نسبت به توانمندی‌های اسلامی و آریایی‌مان شرایط قابل قبولی نداریم چرا كه حق ما بیش از اینهاست اما چرا؟ سه پارامتر زیر به بررسی این پرسش می پردازد:

الف) آموزش برای كسب دانش

كمتر كسی است كه نداند ایران اكنون درحال نوزایی علمی است اما مدرك‌گرایی، فساد علمی و یك‌شبه دكتر شدن برخی از مدیران و غلو بیش از حد در برخی فعالیت‌های علمی در كنار كمی توجه به امر پژوهش و سرمایه‌گذاری نامناسب، تهدیدهای مرتبط با امر آموزش محسوب می شوند. اصولا تمامی زمینه‌هایی كه ضعف‌هایی در آنها وجود دارد نظیر پایین بودن بهره مندی از حق شهروندی یا فرهنگ رانندگی و نیزكمی رعایت موازین زیست‌محیطی، ارتباط مستقیمی با فقر آموزشی ما دارند؛ یعنی پیشرفت، بدون آموزش و پرورش قوی و مبتكر ممكن نخواهد بود.حال به وضعیت وزارتخانه مذكور و شرایط معلمان جامعه توجه كنید. آنچه خوبی و بدی از جوانان و نوجوانان امروز ایران سراغ دارید محصول نظام آموزشی‌ ماست. در بسیاری از زمینه‌ها ما نمی‌‌دانیم كه نمی‌‌دانیم و چون نا‌آگاهیم دلیلی برای توجه به آموزش و كسب دانش احساس نمی‌‌كنیم.

ب) خانواده سالم برای جامعه سالم

مطمئن باشید اگر خانواده سالم نداشته باشید نمی‌‌توانید جامعه سالم داشته باشید. اجازه دهید دوباره مثال بالا را تكرار كنیم. دختران و پسرانی كه در سطح جامعه‌ می‌‌بینید محصول خانواده‌های ما هستند. بیشتر آنها ثمره ازدواج‌های پس از انقلاب هستند یعنی دانش‌آموزان و دانشجویان امروز ما حتی یك روز از زمان طاغوت را درك نكردند اما چرا در برخی از موارد با فرهنگ حاكم بر فضای پیش از انقلاب همگون‌تر به نظر می‌‌رسند؟ شاید علت آن باشد كه در بسیاری از امور تكلیف برای خانواده‌های ما نیز معلوم نیست.

دوستی می‌‌گفت: یك مطلبی درباره چگونگی شادمانی در مراسم عروسی بنویسید. بنده خدایی از همكاران ما كه بسیار هم مذهبی است مراسم عروسی فرزندش به گونه‌ای رقم خورد كه پدر عروس از خجالت و شرم، مجلس را ترك كرد.

چرا؟ چون در طول دو دهه گذشته برای شادمانی كردن خانواده‌ها فكر نكرده‌ایم. برای مدیران ارشد ما خانواده همان است كه خودشان دارند و می‌‌پسندند، در حالی كه یكی از تاثیرات عصر ماهواره‌ها، تنوع مباحث مربوطه به همه اعضای خانواده در اقشار مختلف جامعه است. هرچه ضعف و كاستی در جامعه مشاهده می‌‌كنید، مطمئن باشید كه چندین برابر آن در خانواده‌های ما وجود دارد. هیچ بزهكاری را نمی‌‌توان یافت كه از خانواده موفقی برخوردار باشد چرا كه یكی از هدف‌های تعریف شده خانواده تربیت نسل منضبط، پركار و باایمان است.

ج) IT برای گردش و انتقال اطلاعات

نمی‌‌توان رسانه‌ها را بست و مبادی ورودی و خروجی اطلاعات را محدود كرد و توقع پیشرفت و یك گام به جلو برداشتن را داشت. هزاره سوم، عصر انفجار اطلاعات است. در این شرایط محدودیت بی منطق و مغایر شاخص های جهانی و اتخاذ یك سیاست انقباضی در برابر گسترش اطلاعات، برداشتن یك گام به عقب است.

اگر با خاموش كردن و یا مصادره رایانه فرزندان فكر می‌كنید كه می‌‌توانید او را از رفتن به سوی آنچه كه شما نمی‌‌پسندید منصرف كنید، بدانید كه سخت در اشتباه هستید! چگونه می‌‌توان برای رسیدن به موفقیت امیدوار بود، زمانی كه مقابل فرایند چرخش اخبار و اطلاعات محدویت قائل می‌‌شویم یكی از نشانه‌های توسعه، سنجش میزان تحمل در برابر صداهای متعدد و مخالف است. رسانه‌های دیداری، شنیداری، چاپی و دیجیتالی ابزار این گردش اطلاعات هستند. عصر پدرسالاری و مخالفت با مدرسه رفتن بچه‌ها گذشته است. فطرت بشر در جهت حقیقت‌طلبی و جستجوگری است. پس به همین خاطر انسان‌ها دوست دارند بیشتر بدانند.

ظهور و بروز روحیه استعمارگری در كشورهای سلطه‌گر یكصد سال اخیر را برای كشور ما به گونه‌ای رقم زد كه ما آموختیم همواره دسته دوم و در پس كشورهای صاحب تكنولوژی و دانش حركت كنیم اما اكنون یك فرصت تاریخی برای جبران رنج‌ها و عقب‌ماندگی‌های نسل‌های گذشته‌مان ایجاد شده است. بیشتر حرف‌زدن و كمتر كار كردن موجب می‌‌شود تا ما همچنان در جا زده و فرصت تاریخی توسعه‌یافتگی را از دست بدهیم. فراموش نكنیم كه بدون اهتمام به امر آموزش در سطح ابتدایی ، متوسطه و عالی، خانواده و IT ممكن نیست بتوانیم به هیچ چشم‌اندازی دست پیدا كنیم و اگر امروز كودكانمان آنگونه كه می‌‌خواهیم نیستند، بدانیم كه به طور یقین در یكی از این سه ضلع مثلث اسرارآمیز، ضعف داشته‌ایم.

مهدی اسماعیل تبار