پرفشارها دقت‌کنند

● افزایش میزان فشار خون به بالاتر از ۹۵/۱۴۰ میلی‌متر جیوه به پرفشاری خون معروف است و موجب عوارض متعددی در بدن می‌شود. پرفشاری خون در صورت درمان نشدن، موجب بروز بیماری‌های قلبی …

افزایش میزان فشار خون به بالاتر از ۹۵/۱۴۰ میلی‌متر جیوه به پرفشاری خون معروف است و موجب عوارض متعددی در بدن می‌شود. پرفشاری خون در صورت درمان نشدن، موجب بروز بیماری‌های قلبی عروقی که دومین عامل مرگ و میر در سراسر جهان به شمار می‌رود، می‌شود.

پرفشاری خون معمولاً تا زمانی که آ‌سیب‌های جسمی جدی ایجاد نشده باشد، علامتی ندارد و به همین علت به نام «قاتل خاموش» شناخته می‌شود. قلب، کلیه‌ها و مغز مهم‌ترین اندام‌هایی هستند که در معرض حمله قاتل خاموش قرار می‌گیرند.

سابقه خانوادگی، سن بالاتر از ۵۰، استرس، چاقی، ابتلا به دیابت، مصرف قرص‌های ضدبارداری، کم‌تحرکی، کشیدن سیگار و سایر فرآورده‌های توتون و تنباکو، بیماری‌های کلیوی و هورمونی، مصرف نوشیدنی‌های الکلی و تغذیه نامناسب (دریافت زیاد چربی اشباع و نمک) از عوامل خطرزا برای ابتلا به پرفشاری خون است.

‌در بیشتر موارد، پرفشاری خون دارای علامت خاصی نیست، اما گیجی، تنگی نفس، خواب آلودگی، مورمورشدن دست‌ها و پاها، سرگیجه، خستگی، تپش قلب، سردرد کوبنده، سردرد صبحگاهی و خون‌دماغ می‌تواند از نشانه‌های ابتلا به فشار خون بالا باشد.

نمک موجب احتباس آب در بدن و افزایش فشار خون می‌شود. براساس توصیه سازمان جهانی بهداشت، همه افراد بزرگسال باید روزانه کمتر از پنج گرم کلرور سدیم مصرف کنند. استفاده از غذاهای شور مانند گوشت نمک‌سود شده، کنسروی، همبرگر، سوسیس و کالباس، سبزی‌های کنسروشده، چیپس، پفک، خیارشور، ماهی‌های شور و دودی، سوپ‌های آماده، ترشی، آجیل‌شور و نظایر اینها باید کاهش یابد.

با توجه به نقش پتاسیم در پیشگیری و درمان پرفشاری خون، در برنامه غذایی روزانه خود، میوه‌ها، سبزی‌ها، حبوبات، مغزها، نان سبوس‌دار و غلات کامل را بگنجانید. زردآلو، گوجه‌فرنگی، هندوانه، موز، سیب‌زمینی، آب‌پرتقال و گریپ‌فروت منابع خوبی از پتاسیم هستند. عنصر کلسیم هم در کاهش فشار خون نقش دارد.

کاهش وزن بدن، به همراه یک رژیم غذایی با چربی محدود برای پیشگیری و کنترل پرفشاری خون مناسب است. روغن‌های حیوانی، کره و زرده تخم‌مرغ باید کمتر مصرف و به جای آنها روغن‌های گیاهی مانند ذرت و آفتاب‌گردان جایگزین شود. استفاده بیشتر از ماهی، مرغ و گوشت سفید ماکیان در کنترل فشار خون بالا مؤثر است.

استفاده از نمک در پخت غذا و همچنین سر سفره غذا باید محدود شود. به جای نمک از چاشنی‌ها و ادویه‌ها مانند سبزی‌های معطر تازه یا خشک‌شده و سیر، لیموترش تازه و آب‌نارنج برای بهبود طعم غذا استفاده کنید.

هنگام خرید مواد غذایی آماده، به میزان سدیم آن توجه و تا حد امکان از مصرف غذا در رستوران‌ها پرهیز کنید، زیرا در این اماکن برای بهبود طعم غذا از نمک و روغن فراوان استفاده می‌شود.به علاوه نوشیدنی‌ها و خوردنی‌های‌ حاوی کافئین از قبیل قهوه، چای، نوشابه‌های کولا و شکلات، موجب افزایش فشارخون می‌شود.

اهمیت فعالیت فیزیکی و ورزش منظم برای تسهیل کار قلب، کاهش استرس، تقویت عضله قلب، کمک به کاهش وزن و کاهش سطح کلسترول خون بسیار مهم است. پیاده‌روی، ورزش ساده‌ای است که در کاهش فشار خون و پیشگیری از ابتلا به آن مؤثر است. توصیه می شود دست کم ۳۰ دقیقه ، در بیشتر یا همه روزهای هفته فعالیت جسمانی و ورزش داشته باشید.

کارشناس ارشد خون‌شناسی و بانک خون