به رنگ ارغوان

به بهانه آغاز اکران عمومی به رنگ ارغوان

● اپیزود اول: هو القادر

ما در کشوری زندگی می کنیم که بزرگترین انقلاب قرن را به خود دیده است. انقلابی که بر خلاف مسیر جهان اومانیستی، دین و خدا را محور قرار داد. این رویکرد باعث ایجاد ساختارهای حکومتی متفاوتی در ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان شد. بسیج، سپاه، جهاد سازندگی، کمیته امداد و ...مولود انقلاب اسلامی اند. برای از بین بردن این انقلاب دشمنان حتی یک روز هم آرام ننشسته اند و در این میان در کنار هوشیاری مردم و فداکاری های آنها در هشت سال جنگ تحمیلی، گروهی به مانند چشمان پنهان جامعه، مسئولیت حفاظت امنیتی کشور را داشته اند که دیده نمی شوند و ما آنها را به اسم سربازان گمنام امام زمان (عج)می شناسیم. وزارت اطلاعات هم یکی از نهادهایی است که با یمن انقلاب اسلامی ماهیتی کاملا متفاوت با سازمانهای مشابه خود در جهان دارد.

به رنگ ارغوان گوشه ای از این تفاوت را نشان داد. در صحنه اول فیلم آمیخته بودن مراحل وضو و نماز با نصب وسایل و تجهیزات اطلاعاتی نشان از یک پیوند عمیق بین اعتقاد و کارهای اطلاعاتی در بین نیروهای اطلاعاتی کشور می دهد. ازسویی دیگر نیروهای اطلاعاتی خود را هر لحظه آماده مرگ می بینند؛ که حاتمی کیا با نشان دادن عکس قبرستان و گورهای خالی در صفحه زمینه لب تاپ شهاب ۸ آن را به تصویر کشید.این اعتقاد دینی و آمادگی برای شهادت دو خصیصه ای است که فقط در سیستم اطلاعاتی ایران می توان دید به این دلیل که وظیفه اصلی وزارت اطلاعات محافظت از نظامی است که بر پایه اسلام بنا شده است؛ و تمامی کارهای آنها در جهت حفظ و گسترش عزت اسلام و ایران است پس باید کارکنان آن هم از دل و جان به آن اعتقاد داشته باشند.

با این پیش زمینه مشخص است که چارچوب حرکت اطلاعاتی کشور شرع مبین اسلام است. برای همین است که شهاب ۸ با این که از دستور مافوق خود تمرد می کند و انتظار حذف شدن را دارد امری که در تمامی سیستم های اطلاعاتی دنیا مرسوم است، چون دارای اطلاعاتی است که امکان پخش شدن آن وجود دارد، ولی حذف نشده و در سکانس پایانی فیلم نشان داده می شود که در شغلی دیگر است. و البته اقتضای کار اطلاعاتی حکم می کند که فعالیت هایش زیر نظر باشد چرا که هر انسانی در معرض لغزش است. همین طور هم در مورد خود ارغوان بود. یعنی بعد از حادثه و بازداشتش، آزاد شده بود. و این در حالی است که شفق به خاطر همین تمرد سازمانی از سازمان منافقین باید مورد تصفیه قرار بگیرد.

● اپیزود دوم: هو الکاشف

به رنگ ارغوان سعی کرده است گوشه ای از قدرت اطلاعاتی کشور را در کشف و خنثی سازی توطئه ها نشان دهد. گروهک های منافقین از خارج از کشور در رصددند و ریزترین تحرکات آنها کشف و به زیر ذره بین می رود. شاید شهاب ۸ از ماموریت خود تخطی کرده باشد ولی باز از قدرت اطلاعاتی کشور چیزی کم نشده است و حرکات وی هم زیر نظر است.

نوع برخورد و عملکرد وزارت اطلاعات و نیروهای جان برکف آن همیشه برای مردم جذاب و در عین حال پنهان بوده است. اگر به مانند نیروی انتظامی و یا نیروهای نظامی بتوان گوشه ای کوچک از این توان به نمایش گذاشته شود مایه دلگرمی و افتخار دوستان نظام جمهوری اسلامی خواهد بود و مایه ترس و وحشت دشمنان و بدخواهان انقلاب. حاتمی کیا در فیلم گوشه ای از این قدرت و تیزبینی را به نمایش گذاشته است .

● اپیزود سوم: هو القاضی

اعتقاد و دین و ایدئولوژی از هر امری بالاتر است. حضرت امام می فرمود حفظ نظام از اوجب واجبات است و دلیل آن هم دینی بودن نظام بود. تخطی شهاب ۸ جای هیچ گونه توجیهی ندارد چرا که برای حفظ این انقلاب کسانی از فرزندان خود گذشتند و خود حکم اعدام فرزندان منافق خود را در اوایل انقلاب دادند. امری که امروز به دلیل فداکردن منافع نظام به پای منافع شخصی و خانوادگی توسط بعضی از خودی ها، به نظام ضربه وارد شود.

● اپیزود چهارم: هو العادل

دو قشر در به رنگ ارغوان مظلوم واقع شدند؛ یکی نیروی انتظامی و دیگر دانشجویان. این که در هر گروه و ارگانی ممکن است انسان هایی ناخوشایند منفی وجود داشته باشد امری طبیعی است ولی باید تمام واقعیت را نشان داد. تنها تصویری که از نیروی انتظامی در به رنگ ارغوان به ذهن می ماند تحجر افسرش بود و از دانشجویان روابط باز و اختلاط و جمع های شبانه.

چرا در سینمای ایران قشر عظیمی از دانشجویان که نسبت به ارزشهای دینی و ملی خود پایبندند هیچ تصویری دیده نمی شود؟ و یا در کنار این همه فداکاری های نیروهای انتظامی در ایجاد امنیت در کشور ، معمولا نقاط ضعف آنها مورد توجه قرار می گیرد. البته باید مد نظر داشت به رنگ ارغوان در دوران اصلاحات ساخته شده است و به نوعی نمایانگر موقعیت آن روز جامعه است.

● اپیزود پنجم: هو الحبیب

حاتمی کیا بدون شک یکی از رویش های سینمای انقلاب است و اگر بگوییم یکی از بهترین آنها اغراق نکرده ایم. در جشنواره وی گفت که مسئولان به او اعتماد کنند و او جواب اعتمادشان را می دهد. مگر آژانس شیشه ای که بدون شک موفق ترین فیلم او بود با حمایت و اعتماد مسئولین بود؟ بلکه در جهت اعتراض به آنها بود. حاتمی کیا اگر با آژانس در دل مردم نفوذ کرد به دلیل آن بود که حرف دل مردم را زد و نخواست به مانند خیلی ها دغدغه های روشنفکرانه ی غربزده داشته باشد. داستانی که حاج کاظم برای شاهدانی که در آژانس گروگان گرفته است می گوید این روزها قابل لمس تر است. مردم این روز ها خیلی حرف ها دارند و باید کسی دیگر حرف آنها را به تصویر بکشد. آقا ابراهیم به حرف دل مردم اعتماد کن، حرفی که در ۹ دی و ۲۲ بهمن فریاد زدند.

● اپیزود پایانی: هو العالم

شاید این قسمت خیلی مستقیم مربوط فیلم نباشد. ولی من را به فکر انداخت. جدا از ماموران اطلاعاتی که وظیفه حفظ امنیت کشور را دارند ماموران دیگری هم هستند که اعمال تک تک انسان ها را ثبت و ضبط می کنند.به قول امام عزیزمان :«عالم محضر خداست در محضر خدا معصیت نکنیم. »

محمد حسین زاده