دیسمنوره یا قاعدگی دردناک

دیسمنوره یا قاعدگی دردناک از شایع ترین مشکلات زنان است . به صورتی که ۵۰ تا ۷۰ درصد زنان به آن مبتلا می باشند . دیسمنوره یک درد خاص همراه با قاعدگی است که دلیل عمده غیبت از مدرسه …

دیسمنوره یا قاعدگی دردناک از شایع ترین مشکلات زنان است . به صورتی که ۵۰ تا ۷۰ درصد زنان به آن مبتلا می باشند . دیسمنوره یک درد خاص همراه با قاعدگی است که دلیل عمده غیبت از مدرسه و محل کار در زنان می باشد . این مشکل در اکثر موارد ، با پریودهای ماهانه همراه با تخمک گذاری دیده می شود و براساس سن شروع و دلایل بوجود آورنده ،‌به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می شود .

* دیسمنوره اولیه : این حالت معمولاً قبل از سن ۲۰ سالگی و تقریباً همیشه ۶ تا ۱۲ ماه بعد از اولین قاعدگی شروع می شود . اگر دردها ۳ سال بعد از اولین قاعدگی ( منارک )‌شروع شود و یا اگر دیسمنوره همراه با دوره های بدون تخمک گذاری باشد ، باید به فکر علل ثانویه بود .

معمولاً درد چند ساعت قبل یا همزمان با خونریزی قاعدگی شروع شده و حداکثر دو تا سه روز طول می کشد . دردها بیشتر در زیر ناف است . دردها گاه به کمر ، کشاله ران و رانها نیز انتشار می یابد . علائم دیگری مثل تهوع ، استفراغ ، بی اشتهایی ،‌ اسهال ، خستگی ، تحریک پذیری و گاه سردرد ، می تواند وجود داشته باشد . دیسمنوره اولیه با افزایش سن و زایمان طبیعی ممکن است بهبود یابد . این بیماری احتمالاً در زنانی که مادران آنها نیز دچار این ناراحتی بوده اند شایعتر است . در این بیماری پروستاگلاندین ها نقش دارند که سبب انقباضات رحمی و دیگر علائم عمومی می شوند .

درمان : فعالیت های فیزیکی ملایم می تواند به تخفیف شکایات بیمار کمک کند . توجه به رژیم غذایی ( مثل خوردن غلات سبوس نگرفته ، حبوبات ، سبزیجات و میوه جات بیشتر و کم خوردن یا نخوردن نمک ، کافئین و شکر ) نیز در برخی زنان مفید است . استراحت و ماساژ و تکنیک های بیوفیدبک نیز در برخی موارد در تخفیف درد مؤثر است .

اگر بیمار از نظر جنسی فعال است ، استفاده از قرصهای پیشگیری از حاملگی (OCP)‌با استروژن کم در نود درصد موارد مؤثر خواهد بود که درمان انتخابی می باشد .

درمانهای دارویی تحت نظر متخصص زنان و زایمان انجام شده و در صورتی که ۳ تا ۶ ماه پس از درمانهای مذکور پاسخی مشاهده نشد ، باید به دنبال علل ثانویه بوده و کلیه اقدامات تشخیصی را به کار بست . ( خصوصاً در دیسمنورای که پس از ۲۰ سالگی ظاهر شود که تقریباً همیشه از نوع ثانویه است )

* دیسمنوره ثانویه :

این حالت معمولاً بعد از سن ۲۰ سالگی رخ می دهد هر چند که میتواند در اولین عادت ماهیانه و در هر سنی شروع شود . درد در اینها معمولاً ۵ تا ۷ روز تداوم می یابد . دیسمنوره ثانویه در زنان دارای بیماریهای لگنی مثل ( آندومتریوز ، آدنومیوز ، توده های زیرمخاطی رحم ، تنگی شدید گردن رحم ، عفونت های لگنی مزمن ، چسبندگی ها لگنی و هیپرمنوره یا افزایش خونریزی ماهانه ) رخ می دهد . در این بیماران معاینات کامل لگن و نیز آزمایش های روتین ، تصویربرداری از رحم و ضمائم آن ، سونوگرافی و ... ممکن است برای تشخیص لازم باشد اما دستیابی به یک تشخیص دقیق همیشه امکان پذیر نیست و اشتباه در تشخیص و افتراق دیسمنوره اولیه و ثانویه فراوان دیده می شود .

درمان : درمان اصلی در دیسمنوره ثانویه ، تشخیص و رفع عامل زمینه ای است اما برخی از انواع ثانویه به درمانهای دارویی با OCP (‌قرصهای ضد حاملگی ) یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی ( NSAIDS ) نیز پاسخ نسبی می دهند