دوشنبه, ۲۸ خرداد, ۱۴۰۳ / 17 June, 2024
مانع ساختاری حاكمیت قانون
شعار اولیه انقلاب مشروطه تشكیل عدالتخانه بود. البته در جریان عمل، این شعار به درخواست مقدمات لازم آن یعنی مشروطیت و تشكیل مجلس قانونگذاری تبدیل شد، چرا كه عدالت بدون قانون منصفانه و اجرای بی طرفانه و كامل قانون معنایی ندارد. قانون منصفانه را باید مرجعی صالح در تشخیص انصاف كه علی القاعده بر آمده از مردم است، تعیین كند و اجرای صحیح و بی طرفانه و كامل قانون نیز مستلزم دستگاه قضایی مستقل از قدرت است قدرتی كه در عمل مشروطه شده باشد. اما چرا به رغم فراز و فرودهای متعدد در یك صدسال اخیر، این اهداف به نحو مناسبی محقق نشد. به طوری كه اصلی ترین شعار جنبش اصلاحات نیز در پایان قرن، قانون و حاكمیت آن بود كه معرف عدم تحقق آن شعار اصلی مشروطیت است. در اجرای آن شعار و هدف موانع ساختاری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی وجود داشته است، اما ریشه تمامی این موانع در ساختار اقتصادی جامعه ایران است. این مانع را می توان استقلال حكومت از مردم از خلال تسلط كامل بر منابع آب و زمین در تاریخ ایران دانست كه به عدم شكل گیری طبقات اجتماعی و اقتصادی منجر شد. در چنین جامعه ای قانون چیزی جز اراده ظالمانه و بی ثبات حاكم و سلطان نبود. انقلاب مشروطیت به رغم فراز و فرودهایش گام اولیه برای خلع مالكیت حكومت بر زمین و آب بود و طبعا اگر در ادامه مسئله نفت پیش نمی آمد، جامعه ایران به احتمال فراوان در حال حاضر با تحقق شعار حاكمیت قانون مواجه بود، اما مشكل از آنجایی آغاز شد كه درآمدهای نفتی جایگزین مالكیت زمین و درآمدهای آن برای دولت خودكامه شد، به طوری كه حكومت را كماكان مستقل از مردم نموده و حاكمیت قانون تا حدود زیادی تابعی معكوس از حجم درآمدهای نفتی در كل اقتصاد بوده است. این واقعیت را می توان قبل از انقلاب و طی دهه هفتاد و سال های اخیر به خوبی تشریح كرد و تا وقتی كه چنین درآمدی نزد حكومت است انتظار تحقق آن شعار بیهوده است. راه حل مسئله به یكی از سه روش زیر است:
۱ قدرتی برتر از درآمد نفت وارد معاملات سیاسی كشور شود كه نتایج آن مخرب است و عراق نمونه روشن آن است.
۲ سهم درآمدهای نفتی در كل اقتصاد كم شود. این كار با رشد سریع اقتصادی در كنار كاهش حجم صادرات نفت و نیز كاهش قیمت نفت محقق می شود كه هیچ كدام از سه فرض مذكور در كوتاه مدت یا حتی افق ده ساله معقول و تحقق یافتنی به نظر نمی رسند.
۳ نفت را از منبع درآمدهای دولت قطع كرد و درآمدهای نفتی را مستقیما میان تمامی مردم به صورت مساوی توزیع كرد و دولت از راه مالیات و درآمدهای دیگر به تمشیت امور كشور بپردازد. این راه عملی ترین شیوه ممكن برای تحقق مشروطیت و پاسخگو كردن دولت در ایران است كه زمینه لازم عینیت یافتن شعار حاكمیت قانون خواهد بود.
مسعود پزشکیان انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 ایران سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم علیرضا زاکانی حمید نوری قالیباف انتخابات ریاست جمهوری محمدباقر قالیباف پزشکیان
تهران هواشناسی معدن شهرداری تهران جاده چالوس سیل وزارت بهداشت قتل سیلاب آموزش و پرورش چالوس
حقوق بازنشستگان قیمت خودرو همراه اول قیمت دلار قیمت طلا دولت سیزدهم خودرو ایران خودرو همستر کامبت یارانه قیمت سکه بورس
فضای مجازی تلویزیون کربلا رسانه ملی سینمای ایران موسیقی دفاع مقدس سینما سریال
وزارت علوم دانشگاه آزاد اسلامی ایکس دانش بنیان جهاد دانشگاهی فناوری
رژیم صهیونیستی غزه آمریکا روسیه فلسطین جنگ غزه اوکراین چین حج حزب الله لبنان جنگ اوکراین ترکیه
یورو 2024 فوتبال استقلال پرسپولیس سپاهان مس رفسنجان جام حذفی جام ملت های اروپا باشگاه پرسپولیس لیگ برتر فدراسیون فوتبال بازی
اینترنت هوش مصنوعی اپل تلگرام ایلان ماسک ناسا سامسونگ اسنپ گوگل
کاهش وزن سنگ کلیه چاقی پیری بیماری قلبی میگرن