خیلی دور, خیلی نزدیک

این سوال بارها و بارها مطرح می شود که مگر ائمه معصومین علیهم السلام مرتکب معاصی می شدند که این همه استغفار می کردند اگر کسی گناه نکند چه لزومی دارد از درگاه خدا آمرزش بطلبد

این سوال بارها و بارها مطرح می‌شود که مگر ائمه معصومین علیهم‌السلام مرتکب معاصی می‌شدند که این همه استغفار می‌کردند؟ اگر کسی گناه نکند چه لزومی‌دارد از درگاه خدا آمرزش بطلبد.مسئله بعد اینکه بسیاری از بندگان خدا مرتکب گناهان کبیره می‌شوند اما گاهی حتی یکبار هم به درگاه خدا توبه نمی‌کنند و از محضر مقدسش آمرزش نمی‌خواهند. این چه سرّی است که هر که مومن تر و مطهرتر است استغفار، توبه و انابه‌اش بیشتر است؟!

● ذهن محدود ما

بزرگی و عظمت خیلی از چیزها از تصور ما به‌دور است .مثلا رشته کوه هیمالیا، قله اورست یا بزرگی و عظمت خورشید یا کهکشان راه شیری را ما چقدر می‌فهمیم؟ فقط در حد خواندن چند رقم که حتی در مخیله ما هم نمی‌گنجد .مثلا سرعت نور که ۳۰۰۰۰۰ کیلومتر در ثانیه است را می‌توانیم تصور کنیم که ۱۰۰۰ سال نوری، با سرعت ۳۰۰۰۰۰ هزار کیلومتر در ثانیه چقدر می‌شود؟اصلا ما را چه به این حرفها، ما آنقدر سرگرم مادیات و خوردن و پوشیدن و رنگ به رنگ شدن هستیم که گاهی دوست نداریم خودمان را درگیر فکر کردن به بعضی از مسائل مهم کنیم، انگار آزرده‌خاطر می‌شویم، سرمان گیج می‌رود.آری سخت است مانند عقاب در اوج آسمان معرفت پرواز کردن، صعود کردن به قله‌های عظیم فکری !

● دعا و مناجات ائمه معصومین(ع)

سوزناک ترین، عارفانه ترین و کامل ترین دعاها مختص وجود مقدس ائمه معصومین (علیهم‌السلام) است. آنجا که با زبان عجز و لابه و انابه به درگاه با عظمت خدای تعالی خاضعانه سر بر سجده نیاز می‌سایند و با آه و آتشی سوزنده از خدا می‌خواهند که از خطاهایشان چشم بپوشند. آن چنان در می‌زنند که گویی صاحب خانه را با چشم می‌بینند.حضرت علی (علیه‌السلام) در دعای کمیل می‌فرماید:لا اله الا انت سبحانک و بحمدک ظلمت نفسی و تجرأت بجهلی و سکنت الی قدیم ذکرک لی و منک علی : خدایی جز تو نیست.‌ای ذات پاک و منزه ستایش مخصوص تو است و من به عصیان بر خود ستم کردم و از نادانی بر نافرمانی تو جرأت یافتم و خاطرم آسوده به این بود که همیشه مرا یاد کردی و بر من لطف و احسان فرمودی .در فراز دیگری از همین دعا می‌فرماید:اللهم مولای کم من قبیح سترته و کم من فادح من البلاء اقلته و کم من عثار وقیته و کم من مکروه دفعته و کم من ثناء جمیل لست اهلا نشرته؛ ای مولای من چه بسیار کارهای زشتم را مستور کردی، چه بسیار از لغزش‌ها که مرا نگاه داشتی و چه بسیار مکروه و ناپسند‌ها که از من دور کردی و چه بسیار مدح و ثنای نیکو که من لایق نبودم و تو از من بر زبان‌ها منتشر ساختی.اینها چگونه است ؟! مگر حیدر کرار با همه عظمت وجودی‌اش، با همه بندگی خالصانه‌اش گناه کرده که با خدای خود در نیمه شب چنین راز و نیاز می‌کند؟

● عصمت و طهارت ائمه معصومین(ع)

ائمه معصومین در نهایت پاکی و طهارت هستند. قرآن کریم در آیه ۳۳ احزاب می‌فرماید:إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا.خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.خداوند وجود این ذوات مقدسه را از هر گونه آلودگی، گناه، خطا، نسیان پاک کرده است. تاریخ، گواه مدعای حق است. هیچ‌کس در هیچ جا به شهادت دوست و دشمن خطا و اشتباهی حتی کوچک از ائمه معصومین ندیده است. آنان بر قله‌های رفیع انسانیت ایستاده اند و انسان‌های کاملی هستند که واسطه فیض خدا و کارگزار و خلیفه واقعی خداوند می‌باشند. هرکس هر خواسته و نیازی که دارد این آبروداران را به در خانه خدا می‌فرستد تا به معنایی آبروداری کنند.

● خیلی دور خیلی نزدیک

جهت روشن شدن مسئله مثالی مادی می‌زنیم. قله عظیم اورست که متعلق به رشته کوه هیمالیاست از دور شاید نقطه‌ای به چشم آید اما هر چقدر نزدیک می‌شویم نزدیک و نزدیک تر، وقتی آن را می‌بینیم حس می‌کنیم عظمتش قابل بیان نیست. بعضی از ما انسان‌ها چون از خدا خیلی دور هستیم و معرفتی نسبت به خدا نداریم و فهم و شناختمان به اندازه فهم ناقص و کوتاهمان است و عظمت و وسعت وجودی خدای بزرگ و قادر و توانا را درک نمی‌کنیم از خداوند یک باور غلط و پر از اشکال و اشتباه داریم که اصلاً با خدای واحد و احد و صمد شباهتی ندارد برای همین هرگونه گناه و خطایی که می‌کنیم به چشم‌مان کوچک می‌آید. اما اگر روزی بر اثر ترک گناه، انجام واجبات و کسب معرفت و علم، شناختمان نسبت به خدا بیشتر شد، وقتی معنای واقعی قربة الی الله را با تک تک سلولهای وجودمان حس کردیم و عظمت واقعی و معنای باطنی الله اکبر را لمس کردیم، آن وقت خیلی نزدیک و نزدیک می‌شویم و در مقابل عظمت بی‌نهایت باری‌تعالی گناهان و خطاهایمان را ناچیز نمی‌بینیم.

ائمه معصومین (علیهم‌السلام) در عین پاکی و طهارت، خدا را با چشم دل می‌بینند، می‌پرستند، بندگی می‌کنند و پروانه وار او را می‌ستایند. اینان خیلی نزدیکند و ما خیلی دور. فلسفه اصلی قربة الی الله در همه عبادات همین است؛ یعنی خیلی نزدیک و نزدیک تا مرز فانی شدن در حق یعنی خود را ندیدن و خدا را دیدن. پیامبر اکرم(ص) بنده خاص خدا در شب معراج به مقامی رسید که جبرئیل فرمود: از این بالاتر من حق ورود ندارم. ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّی (۸) فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی (۹).سپس نزدیک آمد و نزدیکتر شد (۸) تا [فاصله‌اش] به قدر [طول] دو [انتهای] کمان یا نزدیکتر شد (۹)(نجم).خداوند در آیات زیبایی در قرآن به امر مهم تقرب تأکید می‌فرماید:کَلَّا لَا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ.زنهار فرمانش مبر و سجده کن و خود را [به خدا] نزدیک گردان (علق/۱۹)شرط تقرب را نافرمانی خدایان و تعبد و بندگی خدای رحمان می‌داند و بهترین حالات را سجده می‌شمارد که انسان در نهایت نزدیکی به خدای خویش است.شاید این بار که دعاهای مأثوره را بخوانیم با دقت تمام زیبایی کلام معصومین را بهتر احساس کنیم که خیلی دور و خیلی نزدیک یعنی چه؟

مریم خندابی