بازگشت ریدلی اسکات به تلویزیون

«واتیکان» قصه ای مذهبی را درباره کلیسای کاتولیک, کشیش ها و اسقف های مقیم واتیکان تعریف خواهد کرد

ریدلی اسکات، فیلمساز انگلیسی‌تبار سینما که فیلم‌های کلاسیک علمی ـ تخیلی «بیگانه» و «بلید رانر» را در کارنامه سینمایی خود دارد، پس از چند دهه دوری از تلویزیون دوباره به خانه اول خود برمی‌گردد. این کارگردان سرشناس در یک همکاری تازه با واحد تلویزیونی شرکت فیلمسازی سونی، مجموعه تلویزیونی «واتیکان» را جلوی دوربین می‌برد. این مجموعه درام و اجتماعی با ساخته‌های سینمایی این فیلمساز فاصله زیادی دارد و از حال و هوا و لحن تازه‌ای برخوردار است.

همان‌طور که از نام کار تلویزیونی اسکات می‌توان استنباط کرد، واتیکان قصه‌ای مذهبی را در ارتباط با کلیسای کاتولیک، کشیش‌ها و اسقف‌های مقیم واتیکان تعریف خواهد کرد. کل قصه مجموعه داخل واتیکان اتفاق می‌افتد، محلی که به عنوان پایتخت سیاسی مسیحیان سراسر جهان شناخته شده است. اسکات که از دو هفته قبل تدارکات و پیش‌تولید مجموعه تلویزیونی خود را شروع کرده، گفته کلید فیلمبرداری آن را اواسط سال ۲۰۱۳ در لوکیشن‌های واقعی در این شهر قدیمی خواهد زد.

اسکات اعلام کرده مجموعه تلویزیونی واتیکان را براساس فیلمنامه‌ای از پل آتاناسیو، فیلمنامه‌نویس ایتالیایی‌تبار کارگردانی خواهد کرد. این فیلمنامه‌نویس در کنار چند کار موفق تلویزیونی، فیلمنامه‌های مطرحی مثل «آلمانی خوب»، «مبلغی برای تمام ترس‌ها «گوی»، «افشاگری» و «دنی براسکو» را نوشته است. او در ارتباط با واتیکان می‌گوید: «همیشه می‌خواستم فیلمنامه‌ای درباره این محل و افراد ساکن آن بنویسم. اما پیش از این، هیچ‌وقت فرصت انجام این کار فراهم نشد. از یک سال قبل به صورت جدی تصمیم گرفتم کاری در این خصوص انجام دهم. پس از تحقیقات شش ماهه، کار نگارش فیلمنامه را شروع کردم. تمام تلاشم زمان نوشتن فیلمنامه این بود که نگاه متفاوتی به واتیکان و مسائل و موضوعات آن داشته باشم.»

با وجود این، نه آتاناسیو و نه اسکات، تاکنون صحبتی درباره خط اصلی قصه واتیکان و مضمون آن نکرده‌اند. به همین دلیل، هنوز مشخص نیست این کار درام تلویزیونی، حال و هوایی مستندگونه خواهد داشت یا این‌که یک داستان مشخص و سرگرم‌کننده را برای تماشاگران خود تعریف خواهد کرد. این دو، واتیکان را با همکاری دیوید ژوکر تهیه می‌کنند و می‌گویند تا زمان آماده‌شدن آن برای پخش از شبکه‌های تلویزیونی، درباره‌اش صحبت زیادی نخواهند کرد. تنها چیزی که تا به حال درباره این مجموعه مشخص شده این است که دوربین اسکات به پشت صحنه واتیکان می‌رود تا ببیند در آنجا چه خبر است و چه اتفاقاتی در کلیسای کاتولیک رخ می‌دهد. در عین حال، هنوز معلوم نیست اسکات نگاهی انتقادی به پشت صحنه کلیسای کاتولیک خواهد داشت یا با نگاهی مهربان دوربین خود را راهی دنیای درونی این مکان مذهبی و در عین حال پرسر و صدا می‌کند.

شاید کمتر کسی میان تماشاگران سینما و تلویزیون بداند ریدلی اسکات، فعالیت‌های حرفه‌ای هنری خود را از سال ۱۹۶۵با رسانه تلویزیون شروع کرد

واتیکان برای پخش در اوایل سال ۲۰۱۴ آماده می‌شود. منابع نزدیک به تهیه‌کنندگان آن می‌گویند قرار است یک مجموعه چهار یا پنج قسمتی تهیه شود، اما از ریدلی اسکات نقل شده که اگر در واتیکان با قصه‌ها و ماجراهای جذابی برخورد کند، اپیزودهای مجموعه خود را افزایش خواهد داد و خود را محدود به یک کار چهار یا پنج قسمتی نخواهد کرد. از آنجا که اسکات هنوز بازیگری را برای بازی در این پروژه تلویزیونی انتخاب نکرده، منتقدان و اهل فن می‌گویند او از افراد حاضر در واتیکان به عنوان بازیگر استفاده خواهد کرد و مجموعه خود را به کمک نابازیگران می‌سازد، در حالی که هنوز تا تولید واتیکان حدود شش ماه زمان است و بعید نیست اسکات طی این مدت، نام بازیگرانی را به عنوان همکاران خود در این مجموعه در اختیار رسانه‌های گروهی قرار دهد. خبر حضور ریدلی اسکات در دنیای تلویزیون و کارگردانی یک مجموعه برای آن - که پیش‌بینی می‌شود به یک کار پرسروصدا و جنجالی تبدیل شود ـ با استقبال منتقدان و هنرمندان تلویزیونی همراه بوده است.

این فیلمساز ۷۵ ساله هم در ارتباط با حضورش در رسانه کوچک می‌گوید: «وقتی پل آتاناسیو طرح فیلمنامه واتیکان را برایم تعریف کرد، احساس کردم این قصه بیشتر به درد یک کار تلویزیونی می‌خورد تا یک فیلم سینمایی. او برای تلویزیون هم فیلمنامه‌های زیادی نوشته و می‌دانست چگونه می‌توان این طرح را به یک فیلمنامه چند قسمتی برای این رسانه تبدیل کرد. وقتی فیلمنامه آماده شد، آن را خیلی پسندیدم. می‌توان از آن یک مجموعه خوب و مقبول تلویزیونی درآورد. آنها که می‌خواهیم مجموعه را براساس قصه زندگی و فعالیت‌های آنان بسازیم، بشدت نگران محصولی هستند که قرار است ساخته شود، اما به کلیسای کاتولیک قول داده‌ام کاری واقعگرا کارگردانی کنم. البته من فیلمسازی نیستم که بخواهم از کسی یا جایی سفارش بگیرم و فیلم تبلیغاتی یا سفارشی بسازم. فکر می‌کنم در طول دوران فیلمبرداری، فیلمنامه‌ها براساس شرایط با تغییراتی همراه شود. در این رابطه خودم را محدود نمی‌کنم و اجازه می‌دهم کارها روال طبیعی و منطقی خودش را طی کند.»

شاید کمتر کسی از تماشاگران سینما و تلویزیون بداند ریدلی اسکات، فعالیت‌های حرفه‌ای هنری خود را از تلویزیون شروع کرد. این فیلمساز و تهیه‌کننده قدیمی و مطرح سینما، فعالیت هنری خود را سال ۱۹۶۵ با مجموعه تلویزیونی «ماشین‌های ضد» شروع کرد. او کارگردان چند اپیزود این مجموعه درام پلیسی و جنایتکارانه انگلیسی در کنار چند کارگردان تلویزیونی دیگر بود. این مجموعه موفق و پربیننده، در ۱۳ فصل در فاصله سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۸ روی آنتن رفت و باعث ادامه کار و فعالیت اسکات در تلویزیون شد. این فیلمساز در فاصله سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۹ با پنج مجموعه تلویزیونی موفق دیگر انگلیسی همکاری کرد و این بار، کارگردانی تعداد بیشتری از اپیزودهای این مجموعه‌ها را به‌عهده گرفت. اسکات سال ۱۹۷۰ همکاری خود را با رسانه‌ تلویزیون قطع کرد تا بتواند فعالیت‌های سینمایی‌اش را آغاز کند، اما چیزی حدود هفت سال طول کشید تا وی بتواند وارد دنیای سینما شود و طی این مدت، دیگر به خانه قبلی خود برنگشت.

او فیلم ناموفق «دوئل‌کنندگان»‌ (۱۹۷۷) را با بازی کیت کارادین، آلبرت فینی و هاروی کایتل کارگردانی کرد که فروش بالایی در جدول گیشه نمایش سینماها نداشت، اما این فیلم با برخورد گرم منتقدان سینمایی روبه‌رو شد و راه را برای کارگردانی برجسته‌ترین فیلم اسکات ـ بیگانه ـ (۱۹۷۹) ـ فراهم کرد. اسکات پس از موفقیت کلان مالی و انتقادی این فیلم، جای پای خود را در صنعت سینما محکم کرد و همین مساله باعث شد وی در این حرفه باقی بماند و دیگر به سراغ مجموعه‌سازی برای تلویزیون نرود.

رویترز

مترجم: کیکاووس زیاری