کومبوجا الکل دارد؟

در حال حاضر اطلاعات علمی کمی در مورد خواص کومبوجا یا همان چای تخمیری در دست است. این محصول به صورت تجاری در بازار وجود دارد و می‌توان آن را به کمک قارچی در منزل تهیه کرد. کومبوجا …

در حال حاضر اطلاعات علمی کمی در مورد خواص کومبوجا یا همان چای تخمیری در دست است. این محصول به صورت تجاری در بازار وجود دارد و می‌توان آن را به کمک قارچی در منزل تهیه کرد. کومبوجا حاصل هم‌زیستی استوباکتر (باکتری‌های اسیداستیک) و یک یا تعداد بیشتری از قارچ‌هاست.

محصول تخمیرشده کومبوجا حاوی مجموعه‌ای از قارچ‌ها، باکتری‌ها، اسیدهای عالی، آنزیم‌های فعال، اسیدآمینه و پلی‌فنول‌های تولیدشده به وسیله میکروارگانیسم‌هاست. البته دقیقا مشخص نیست محصولاتی که در منازل تولید می‌شوند، حاوی چه موادی هستند و باید نمونه آنها به آزمایشگاه فرستاده شود. با توجه به درصد کم الکل اتیلیک (۵/۰ درصد) موجود در کومبوجا، این محصول جزو نوشیدنی‌های بدون الکل محسوب می‌شود البته ممکن است میزان الکل در محصولات کهنه افزایش یابد و تا ۵/۱ درصد هم برسد. اگرچه برخی تولیدکنندگان کومبوجا ادعا می‌کنند این نوشیدنی خواصی از جمله دفع سموم بدن، افزایش انرژی مغز، درمان‌کننده سرطان، افزایش قدرت دید، ترمیم مفاصل، بهبود پوست و تقویت‌کننده قلب دارد، اما مدارک علمی کافی برای اثبات این گفته‌ها ارائه نشده بنابراین در مورد صحت و سقم این خواص تردید وجود دارد و تا زمانی که از سوی مجامع معتبر در این زمینه تحقیقاتی انجام نشود، نمی‌توان به این گفته‌ها اکتفا کرد. مثلا در سال ۱۹۶۰، براساس نتایج مطالعات دکتر سوک، اثر ضدسرطانی این نوشیدنی مورد تایید قرار نگرفت.

همچنین نتایج سایر تحقیقات نشان می‌دهد کومبوجا در درمان بی‌اشتهایی و چاقی اثر پایدار ندارد و خاصیت هضم‌کنندگی آن ممکن است به اسیدهای ساده نسبتا زیادی که در آن وجود دارد، ارتباط داشته باشد. از نظر علمی، کومبوجا به معنای مجموعه‌ای از میکروارگانیسم‌های موجود در یک توده ژله‌مانند است و معمولا این نوشیدنی در آمریکا، استرالیا و آلمان مصرف می‌شود. برای جلوگیری از احتمال آلودگی کومبوجا، مانند سایر موادخوراکی و دارویی، باید در تهیه و نگهداری آن دقت شود. این موضوع به خصوص در انواع خانگی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. این محصول را می‌توان ماه‌ها نگهداری کرد اما با افزایش میزان اسیدیته، به محلول سرکه‌مانندی شباهت پیدا می‌کند. یکی از نشانه‌های آلودگی کومبوجا، رشد قارچ‌هایی به رنگ سبز، آبی یا سیاه در محیط کشت آن است. از دیگر مسائل مهم در خصوص این نوشیدنی، کنترل pH آن است. اصولا pH کومبوجا باید بین ۵/۲ تا ۶/۴ باشد؛ pH کمتر از ۵/۲ به معنای اسیدیته زیاد و نامناسب بودن آن برای مصرف است و pH بیشتر از ۶/۴، احتمال آلودگی آن را به شدت افزایش می‌دهد. جالب است بدانید در منابع علمی تهوع، بروز برخی حساسیت‌ها، آلودگی به انواع عوامل بیماری‌زا و حتی یک مورد مرگ در اثر مصرف این چای گزارش شده است بنابراین اگرچه خاصیت‌های بسیاری برای این نوشیدنی ذکر شده، اما ممکن است هنگام تولید به وسیله افرادی که تجربه کافی در این زمینه ندارند، این محصول به قارچ‌های سمی آلوده شود که در این شرایط مصرف آن می‌تواند خطرآفرین باشد.

دکتر محمدحسین صالحی سورمقی

استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران