دوستی های عمیق تر

شاید شما هم از آن دسته افراد هستید که تاکنون دوست های زیادی را برای خود انتخاب کرده اید, اما بعد از مدتی کوتاه و با گذشت زمان این دوستی ها رنگ و روی خودش را از دست داده و فقط در حد یک سلام و تعارف معمولی و کاملا سرد باقی مانده است

شاید شما هم از آن دسته افراد هستید که تاکنون دوست‌های زیادی را برای خود انتخاب کرده اید، اما بعد از مدتی کوتاه و با گذشت زمان این دوستی‌ها رنگ و روی خودش را از دست داده و فقط در حد یک سلام و تعارف معمولی و کاملا سرد باقی مانده است.این در حالی است که بیشتر افراد آرزو دارند تا دوستی‌های خود با افرادی که با آنها سر و کار دارند را عمیق‌تر و صمیمی‌تر کنند، چرا که امروز دوست خوب مانند گوهری کم یاب است که می‌تواند در همه حال همراه و یاور انسان باشد و در سختی‌ها و مشکلات و شادی‌ها و خوشی‌ها همیشه مانند یک بازوی قدرتمند حامی و یاور شما باشد.

اما نکته اصلی اینجاست که چرا بسیاری از دوستی‌ها زود فراموش می‌شوند و امروزه دوستی‌های عمیق و صمیمی کمتر دیده می‌شود و افراد بعد از مدتی دوستی رابطه خود را با یکدیگر قطع می‌کنند، در حالی که در روایات اسلامی به این حقیقت اشاره شده است که:(اعجز النّاس من عجز عن اکتساب الأخوان و اعجز منه من ضیّع من ظفر به منهم؛ امیر مومنان علی علیه‌السلام: ناتوان‌ترین مردم کسی است که در دوستیابی ناتوان و از او ناتوان‌تر کسی است که دوستانی را که به‌دست آورده و بر آنها دست یافته از دست بدهد(نهج‌البلاغه، حکمت ۱۱). به نظر می‌رسد علت اصلی این ناتوانی در نگهداشتن دوستان، عدم آگاهی به شرایط دوستی و همچنین راهکارهایی است که برای عمق بخشیدن به دوستی‌ها توصیه می‌شود که در این بخش قصد داریم با بهره مندی از برخی از آیات الهی و روایات اسلامی روش‌های کاربردی را برای عمیق کردن دریای دوستی برای شما مخاطبین فرهیخته بیان کنیم.

● راه درست مواجهه با اشتباهات

یکی از مهمترین مشکلاتی که سبب سرد شدن دوستی‌ها و بعضا قطع شدن آنها می‌شود، آن است که ما مهارت کافی برای مواجه شدن با اشتباهات طرف مقابل را نداریم و تمسخر طرف مقابل اولین عکس‌العمل ما در برابر این اشتباهات او می‌باشد در حالی که مسخره کردن طرف مقابل مانند آب یخی است که می‌تواند رابطه ما را به شدت سرد و متلاشی کند و به همین جهت در آیات الهی بر این مساله تاکید شده است که از تمسخر دیگران پرهیز کنید، چرا که این عمل ضررهای زیادی را در پی خواهد داشت که از جمله آنها سرد شدن دوستی هاست. (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسی أَنْ یَکُونُوا خَیْراً مِنْهُمْ وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ عَسی أَنْ یَکُنَّ خَیْراً مِنْهُنَّ وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُمْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإیمانِ وَ مَنْ لَمْ یَتُبْ فَأُولئِکَ هُمُ الظَّالِمُون:‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید، نباید قومی قوم دیگر را ریشخند کند، شاید آنها از اینها بهتر باشند و نباید زنانی زنانِ [دیگر] را [ریشخند کنند]، شاید آنها از اینها بهتر باشند و از یکدیگر عیب مگیرید و به همدیگر لقب‌های زشت مدهید؛ چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان؛ و هر که توبه نکرد آنان خود ستمکارند.) (الحجرات‌: ۱۱).پس اگر می‌خواهید دوستی‌های شما صمیمی‌تر و عمیق‌تر شود هیچ گاه دوستان خود را به خاطر انجام اشتباهات مسخره نکنید.

● از جر و بحث بپرهیزید

یکی دیگر از آفت‌های مهمی که سبب سرد شدن دوستی‌ها می‌شود جدال و مراء است به این معنا که شما مدام بر حرف‌های طرف مقابل اعتراض کنید، به این هدف که هوش و زیرکی خود را اثبات و اظهار فضل و برتری کنید که این مسئله سبب می‌شود که رابطه دوستی شما پایدار و استوار نماند. به همین جهت امام هادی علیه‌السلام در روایتی گهربار به این حقیقت اشاره کرده و می‌فرمایند:(المراء یفسد الصداقة القدیمة و یحلل العقدة الوثیقة و أقل ما فیه أن تکون فیه المغالبة و المغالبة أس أسباب القطیعة؛ جدال، دوستی قدیمی را تباه می‌کند و پیوند محکم را می‌گسلد و کمترین چیزی که در آن است کوشش برای غلبه بر دیگری است، که آن هم ریشه علتهای جدایی می‌باشد.) (مسند الامام الهادی، ص ۳۰۴).

● اسرار زندگی خود را فاش نکنید

یکی دیگر از نکاتی که در دوستی‌ها رواج بیشتری دارد، آن است که در همان روزهای ابتدایی رفاقت، دو طرف تمام اسرار زندگی خود را فاش کرده و تمام جزئیات زندگی خود را برای یکدیگر بیان می‌کنند، در حالی که این مسئله کاملا اشتباه است و هیچ گاه نباید تمام اسرار زندگی خود را برای دیگران فاش کنید، چنانچه امیر مومنان علی(ع) پیرامون این مسئله می‌فرمایند:( اُبْذُلْ لِصَدیقِکَ کُلَّ المَوَدَّهِ وَ لا تَبْذُلْ له کُلَّ الطُّمأنینةِ و أعطِهِ من نفسِکِ کل المواساةِ و لاتَقُصَّ الیَهِ بکُلِّ اَسْرارِکَ؛ برای دوست خود تا می‌توانی ابراز دوستی کن ولی به‌طور کامل به او اعتماد مکن و با او همراهی کن ولی تمام اسرارت را برای او بیان مکن.)به جای اینکه اسرار زندگی خود را فاش کنید تا می‌توانید به طرف مقابل خود محبت کنید و از این مسئله دریغ نورزید که این تکنیک می‌تواند نقش بسزایی در عمق بخشیدن به دوستی‌ها داشته باشد.

● مودب باشید

بد زبانی یکی از عواملی است که می‌تواند افراد را از اطراف شما پراکنده کند و سبب قطع شدن دوستی‌ها شود چرا که افراد همیشه دوست دارند با کسانی معاشرت داشته باشند که از ادب کافی برخوردار باشند و با رفتار و کردار خود آنها را ناراحت و غمگین نکنند و به همین دلیل امام علی علیه‌السلام می‌فرماید:(اذا احتشم الرّجل اخاه فقد فارقه: هرگاه مرد برابر خود را ناراحت یا خجالت زده کند او را از دست بدهد.) (بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۱۶۵)

● همیشه متواضع باشید

یکی از آفت‌های بزرگی که دوستی‌ها را تهدید می‌کند، تکبر و فخر فروشی بر دیگران است که این مساله ضررهای متعددی را در بر دارد از جمله اینکه سبب توهین به طرف مقابل و زمینه ساز رشد کدورت‌ها و کینه‌ها می‌شود و در نتیجه با این ویژگی منفی، شما به راحتی دوستان خود را از دست خواهید داد و به همین جهت در آیات و روایات متعددی به این مساله تاکید شده است که از این صفت ناپسند دوری کنید:(وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ: و از مردم [به نِخوت] رُخ برمتاب و در زمین خرامان راه مرو که خدا خودپسندِ لاف‌زن را دوست نمی‌دارد.) (لقمان‌: ۱۸)خلاصه کلام آنکه با رعایت این قوانین می‌توانید به سادگی دوستان زیادی را در اطراف خود داشته باشید و همچنین دوستان قدیمی خود را نیز برای همیشه حفظ کنید و از زندگی خود لذت ببرید.

امین ادریسی