‌ تغذیه کودک و نوجوان

در طول زندگی، بسته به میزان رشد، میزان فعالیت، جنسیت و عواملی از این قبیل، نیازهای تغذیه‌ای تفاوت می‌کند. همچنین نیازهای تغذیه‌ای از فردی تا فرد دیگر متفاوت بوده ولی پیروی …

در طول زندگی، بسته به میزان رشد، میزان فعالیت، جنسیت و عواملی از این قبیل، نیازهای تغذیه‌ای تفاوت می‌کند. همچنین نیازهای تغذیه‌ای از فردی تا فرد دیگر متفاوت بوده ولی پیروی از اصول کلی تغذیه صحیح برای همه افراد قابل تعمیم است...

مهم‌ترین دوران زندگی که عوامل تغذیه در آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، دوران رشد است. بنابراین در سنین کودکی و نوجوانی بیش از هر دوران دیگری در زندگی باید مراقب وضعیت تغذیه بود. تغذیه مناسب در این دوران باعث بهبود روند رشد و تکامل و همچنین افزایش کارایی فکری و عملی فرد خواهد شد. تغذیه نامناسب، علاوه بر ایجاد اختلال در عوامل فوق، می‌تواند عوارض غیرقابل برگشتی برای سال‌های بعدی عمر نیز در بر داشته باشد. بسیاری از بیماری‌های مزمن در سنین بزرگسالی از تغذیه اشتباه دوران کودکی و نوجوانی سرچشمه می‌گیرد.

چاقی، بیماری‌‌های گوارشی، برخی حساسیت‌ها، گرفتگی زودرس و پیشرفته سرخرگ‌ها، برخی سرطان‌ها و چند بیماری تحلیل‌رونده دیگر، از این قبیل بیماری‌ها هستند. بنابراین هر چه سن فرد کمتر و مرحله رشد او سریع‌تر باشد به مراقبت‌های تغذیه‌ای بیشتری نیاز دارد؛ به عنوان مثال، سوءتغذیه در سنین کمتر از ۱۸ ماهگی، علاوه بر اختلال رشد، عوارض غیرقابل برگشتی بر سیستم اعصاب مرکزی و بهره هوشی فرد ایجاد می‌کند.

دوره بحرانی دیگر از نظر اهمیت تغذیه، دوران بلوغ است که به دلیل جهش سریع رشد، تغذیه مناسب اثرات مثبت فراوان و تغذیه نامناسب عوارض متعددی بر رشد و وضعیت فکری و روحی در برخواهد داشت.

از سوی دیگر عادات غذایی هر فرد از زمان کودکی شکل می‌گیرد و با ایجاد عادات مناسب غذایی از سنین پایین تا حد زیادی می‌توان به دستیابی به یک تغذیه صحیح و بهداشتی تا دوران بزرگسالی کمک کرد. میزان انرژی لازم در سنین مختلف بر اساس میزان رشد متفاوت است.

قبل از دوران نوجوانی، مقداری از مواد مغذی در بدن ذخیره می‌شوند. در زمان جهش دوران بلوغ چون مواد غذایی دریافتی جوابگوی نیازهای رشد سریع نوجوانان نخواهد بود، بدن از ذخایر دوران کودکی استفاده می‌نماید. بهترین مثال در این مورد کلسیم است.

هرچه استخوان‌ها در دوران کودکی از تراکم بیشتری برخوردار باشند آمادگی بیشتری برای حمایت از رشد سریع نوجوانی خواهند داشت وحتی این موضوع برای دوره از دست دادن توده استخوانی (پوکی استخوان) در سنین میانسالی و کهولت‌ نیز تاثیر دارد. به بیان دیگر، وضعیت تغذیه در دوران کودکی نه تنها برای همان دوران، بلکه برای دوران نوجوانی و مابقی سال‌های زندگی نیز تاثیر دارد.

تغذیه مناسب از سنین پایین می‌تواند به رشد در سال‌های اول عمر، رشد ذهنی و جسمانی در سال‌های بعدی عمر و همچنین به پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها مانند پوکی استخوان‌، بیماری‌های قلبی، برخی سرطان‌ها، چاقی مفرط و دیگر بیماری‌های خطرناک دوران بزرگسالی کمک کند. همچنان که کودک وارد دوران نوجوانی می‌شود یک برنامه تغذیه مناسب، وی را برای پاسخگویی به نیازهای رشد سریع آماده می‌سازد.