تازه های پیوند مو

پای حرف های دکتر محمدعلی نیلفروش زاده متخصص پوست و مو

پیوند مو در میان آقایانی که طاسی سر را تجربه کرده‌اند مثل جراحی بینی در میان خانم‌ها طرفدار دارد. درباره تازه‌ترین نکاتی که باید قبل و بعد از پیوند مو بدانید، با دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و مو و رییس مرکز تحقیقات پوست و سالک، گفتگو کرده‌ایم...

▪ آقای دکتر! چه روش‌‌های جدیدی برای جراحی پیوند مو وجود دارد؟

ـ با پیشرفت‌های علمی اخیر، موهای طبیعی و قابل رشد امکان پذیر شده است. در این روش یک نوار از موهای دایمی پشت سر برداشته می‌شود و سپس با استفاده از روش‌های خاصی به قطعات میکروگرافت (حاوی ۱ تا ۳ مو) و مینی گرافت (حاوی ۳ تا ۸ مو) تقسیم می‌شود. این قطعات در نواحی بدون مو یا کم تراکم جلوی سر کاشته می‌شوند. پیوند میکروگرافت می‌تواند موجب ایجاد خط موی کاملا طبیعی در جلوی سر شود.

▪ به‌طور معمول، چند تار مو در سر کاشته می‌شود؟

ـ بسته به شدت طاسی سر از ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ یا بیشتر تار مو کاشته می‌شود تا تراکم مناسبی در این ناحیه ایجاد شود. در صورت طاسی شدید ممکن است بیش از یک جلسه برای ایجاد پوشش مناسب لازم باشد. موهای پیوند شده اغلب طی ۱۸ تا ۲۲ هفته پس از عمل شروع به رشد کرده و در تمام طول عمر به رشد خود ادامه می‌دهند. استفاده از کاشت مو به وسیله لیزر CO۲ یاEr تا Yag موفقیت چندانی نداشته است. همچنین کاشت مو به روش پانچ گرافت و استفاده از روش کاشت اتوماتیک توسط دستگاه کاشت مو(سیستم بازگردانی خودکار مو) امروزه در دنیا کنار گذاشته شده و همچنین توسط انجمن تخصصی پوست و وزارت بهداشت به دلیل مشکلات فراوانی مطرود گشته است.

▪ در حال حاضر، استفاده از چه روش‌هایی برای پیوند مو در جهان شایع‌تر است؟

ـ در حال حاضر استفاده از اسلیت گرافت و پیوند مو به روش فولیکولاریونیت است که در این روش می‌توانیم تراکم خوب و مناسب و ظاهر بسیار زیبا و طبیعی را داشته باشیم. روش F.U.E هم برای افرادی که پشت مو (donor) مناسبی ندارد به‌صورت محدود کاربرد دارد.

▪ به چه دلیلی انجمن متخصصان پوست ایران، استفاده از دستگاه کاشت مو را ممنوع اعلام کرده است؟

ـ به‌خاطر خطراتش. انجمن متخصصان پوست ایران طی نامه شماره ۷۵۱۴۸۵/پ مورخ ۱۸/۱۲/۸۱ در مورد دستگاه Omni graft ساخت کارخانه Medicaenot فرانسه (AHRS) درخواست ممنوعیت این دستگاه را به دلیل زیان‌آور بودن برای افرادی که تحت عمل پیوند قرار می‌گیرند ارائه داده است و به دنبال آن به دعوت اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت، یک کمیته تخصصی متشکل از متخصصان پوست،‌ جراحی پلاستیک و ENT تشکیل شده و این کمیته تخصصی هم نظریه انجمن متخصصان پوست را تایید کرده. این کمیته عمده عللی که برای غیر علمی بودن این دستگاه (AHRS) ذکر کرده، عبارت است از: احتمال انتقال بیماری‌ها و ایجاد تخریب در Donor و گیرنده و استفاده از مکانیزم قدیمی و مطرود شده پانچ گرافت. البته در ESHRS ۲۰۰۲ لندن، یکی از پزشکان فرانسوی که جزو شرکت سازنده دستگاه است،‌ مقاله‌ای ارایه داد که مورد مخالفت تمامی اعضا و متخصصان کشورهای دیگر قرار گرفت و ایشان نتواست پاسخ سوالات مختلف مطرح شده را بدهد و یکی از ایرادات عمده مطرح شده این بود که مکانیسم دستگاه طوری است که ۳۰ تا ۵۰ درصد فولیکول‌های ناحیه دهنده را از بین می‌برد و بقیه دستگاه همان دستگاه پانچ قدیمی است که دیگر همه جراحان کاشت مو به دلیل اسکارهای ناحیه گیرنده چند سالی است که آن را کنار گذاشته‌اند و کسی هم خریدار آن نیست زیرا نه بیمار راضی است و نه پزشک راضی می‌شود که با آن کار کند و حتی الآن سازندگان دستگاه اعلام کرده‌اند این دستگاه برای آموزش کاشت مو و برای افراد مبتدی و تازه‌کار خوب است و خلاصه در هیچ کشور پیشرفته دنیا توفیقی نداشته است. در حقیقت، امروزه یکی از پیشرفت‌های جدید کاشت مو این بوده که در ناحیه دهنده و تقسیم فولیکولی از روش‌های میکروسکوپی و تهیه F.U استفاده می‌شود و در ناحیه کاشت در قسمت گیرنده با دقت و ظرافت توسط اسیلت کاشت می‌شود و این روشی است که تمامی بزرگان این رشته انجام می‌دهند و نتایج بسیار خوب و رضایت بخش است.

▪ به‌طور کلی، پیوند مو را در مورد چه کسانی می‌توان انجام داد؟

ـ هر فردی که دچار ریزش دایمی موها باشد می‌تواند یک کاندیدای بالقوه برای عمل پیوند باشد. در طاسی موی مردانه در مردان و زنان و در افرادی که دارای اسکارهای (جوشگاه) فاقد مو در ناحیه سر هستند و همین‌طور در مواردی برای ایجاد پوشش مناسب در برخی نواحی ابرو یا ریش از این روش پیوند مو می‌توان استفاده کرد. روش‌های پیوند مو معمولا ۳ تا ۶ ساعت طول می‌کشد. در این روش از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود و بیمار هوشیار است ولی چون داروی آرام بخش ملایم دریافت می‌کند، احساس راحتی می‌کند.

▪ عمل پیوند مو درد ندارد؟

ـ معمولا بیمار طی عمل، دردی احساس نمی‌کند و یا دردش خیلی خفیف است. پس از عمل یک بانداژ توری‌شکل روی سر قرار داده می‌شود تا مانع جا به جایی گرافت شود. روز پس از عمل نیز پانسمان تعویض و این بانداژ برداشته می‌شود، ناحیه پشت سر که موها از آن برداشته می‌شوند بخیه می‌شود که بین ۷ تا ۱۲ روز پس از عمل بخیه ها کشیده می‌شوند و بهبود کامل دارند.

▪ پس از عمل جراحی پیوند مو چه مراقبت‌هایی باید وجود داشته باشد؟

ـ بیمار پس از عمل یک داوری مسکن ملایم دریافت می‌کند. طی ۲ تا ۳ روز پس از عمل بیمار باید در وضعیت ۴۵ درجه بخوابد تا احتمال تورم پس از عمل کمتر شود. روی هر کدام از گرافت‌ها دلمه‌ای بسته می‌شود که حداکثر طی ۱۰ تا ۱۴ روز پس از عمل می‌افتد. ممکن است تعدادی از موهای پیوند شده در ابتدا ریزش داشته باشند، ولی چون پیاز مو زنده و سالم است پس از طی یک دوره سکون ۳ تا ۴ ماهه، شروع به رشد می‌کنند و تا ماه هشتم رویش موها کامل می‌شود و چون این موها تحت تاثیر آنزیم ۵ آلفا ردوکتاز نیستند، به هیچ وجه تا آخر عمر ریزش ندارند.

▪ و این عمل چه عوارضی دارد؟

ـ ممکن است احساس کرختی خفیفی در ناحیه دهنده یا گیرنده پیوند وجود داشته باشد که طی ۲ تا ۸ ماه پس از عمل کاملا بر طرف می‌شود، عوارض پس از عمل پیوند بسیار نادر است. عفونت خفیفی ممکن است در ناحیه گیرنده پیوند ایجاد شود که به راحتی با تجویز آنتی بیوتیک قابل درمان است. محل برداشتن مو در پشت سر کوچک است و براحتی با موهای اطراف پوشانده می‌شود. موهای گرافت شده در جلوی سر هیچ اسکاری بر جای نمی‌گذارند و پس از رویش موهای پیوند شده کاملا پوشانده می‌شوند تا چند روز پس از عمل ممکن است ناحیه پیشانی و اطراف چشم متورم شده که ظرف مدت چند روز جذب و کاملا پوشانده و اطراف چشم متورم شده که ظرف مدت چند روز جذب و کاملا بهبود می‌یابد. در بعضی بیماران ۴ تا ۶ ماه پس از عمل بر اثر پدیده تلوژن افلوویوم موهای قبلی بیمار ریزش موقت پیدا می‌کند. در تعداد زیادی از بیماران ۶ تا ۸ ماه پس از عمل کاشت مو، ریزش مو قطع شده و حتی بعضی موهای نازک قبلی بیمار ضخیم‌تر می‌شود،‌ لذا بسیاری از جراحان کاشت مو معتقدند که در صورت داشتن شرایط،‌ عمل کاشت مو هرچه زودتر انجام شود.

دکتر شکوفه شجاعی