حزب الله, جنبشی برای همه لبنان

حزب‌الله طی ماه‌های اخیر طرف مذاکرات میانجی آلمانی مبادله اسرا بود تا مویدی بر پیروزی این گروه در جنگ ۳۳ روزه تابستان سال ۲۰۰۶ میلادی باشد. اگرچه این مذاکرات از بعد نظامی اهمیتی نداشت اما در داخل لبنان پیروزی بزرگ دیگر را برای این جنبش رقم زد.

همانطور که نبیل کائوک، از فرماندهان ارشد حزب‌الله در جنوب لبنان پس از اعلام موافقت کابینه اسرائیل با طرح مبادله اسرا گفته بود نفس وجود امضای اولمرت و پرز زیر توافقنامه انجام مبادله شکستی برای اسرائیل و پیروزی بزرگی برای حزب‌الله پس از موفقیتی بود که در جنگ تابستان ۲۰۰۶ به دست آمد.

عملیات مبادله در داخل لبنان انعکاس به مراتب گسترده‌تر داشته است. در حالی که جناح‌های مخالف حزب‌الله سعی داشتند این گونه وانمود کنند که این جنبش در ارزیابی واکنش اسرائیل به عملیات برون‌مرزی که به اسارت دو سرباز اسرائیل منجر شد ، دچار خطا شده بود به سرانجام رسیدن عملیات مبادله موید این واقعیت بود که حزب‌الله در هر شرایطی قادر است شرایط را به نفع خود تغییر دهد.

با وجود مفاد قطعنامه ۱۷۰۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد که محدودیت‌هایی را برای فعالیت گروه‌های لبنانی از جمله حزب‌الله در نظر گرفته این گروه طی دو سال گذشته به لحاظ سیاسی و حتی نظامی در موقعیتی قوی‌تر از گذشته قرار گرفته است.

کسب حمایت عمومی موجب شد تلاش‌ها برای خلع سلاح این گروه در مغایرت کامل با قطعنامه ۱۵۰۱ به ثمر نرسد و پافشاری جناح‌های معارض دولت لبنان موجب شد حاکمیت جدیدی در این کشور روی کار بیاید.

با این حال به نظر می‌رسد مبادله اسرا در صدر فهرست پیروزی‌های حزب‌الله قرار بگیرد. با وجود اختلاف‌نظرهای گسترده بین احزاب و اقلیت‌های لبنانی عملی شدن طرح مبادله اسرا به نقطه عطفی در ایجاد همگرایی بین جناح‌های لبنانی تبدیل شد تا حزب‌الله بخش دیگری از قابلیت‌های خود را به نمایش بگذارد.

با وجود آن که دولت اسرائیل توافقنامه مبادله اسرا را به طور رسمی مورد تایید قرار داده بود طرف لبنانی به دلیل عدم اعتمادش به عملکرد تل‌آویو تا لحظه آخر قبل از آزادی اسرا حاضر نشد این پیروزی را قبل از محقق شدن جشن بگیرد.

سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله که در ضمن مذاکرات سعی کرد وضعیت دو سرباز اسیر اسرائیلی را در هاله‌ای از ابهام نگاه دارد تا پیش از حضور در مراسم استقبال از اسرا در این رابطه اظهارنظر نکرد تا فرصت بهره‌برداری سیاسی را از اسرائیل گرفته باشد.

نصرالله تا این مقطع از افشای چگونگی به اسارت درآمدن دو سرباز اسرائیلی با وجود گذشت ۲ سال از آن حادثه خودداری کرده است پس تل‌آویو باید منتظر افشاگری‌های غافلگیرانه بیشتر و شرمساری دامنه‌دارتری در قیاس با آنچه در قالب عملیات مبادله و نقض تعهد اسرائیل به عدم معامله با حزب‌الله ‌به وقوع پیوست، باشد.

در حالی که جناح‌های مخالف حزب‌الله عملیات به اسارت درآمدن دو سرباز اسرائیلی را بخشی از جنگ این گروه و اسرائیل به تصویر می‌‌کشیدند عملیات مبادله به حماسه‌ای ملی تبدیل شد که حتی رهبران جناح مخالف حزب‌الله هم نتوانستند از حضور در آن چشم‌پوشی کنند.

این عملیات موید نقش حزب‌الله به عنوان جنبش مقاومت ملی لبنان بود که ثمرات فعالیتش شامل حال همه احزاب و جناح‌های لبنانی می‌شود.

حزب‌الله طی هفته‌های گذشته برای خنثی کردن توطئه دشمنان این جنبش که مخالفت نصرالله با مذاکرات بر سر بازگشت مزارع شبعا به لبنان را تلاش برای حفظ سلاح مقاومت توصیف می‌کردند، اعلام کرد هیچ مخالفتی با ادامه مذاکرات در این زمینه ندارد.

تل‌آویو با حمایت آمریکا در حال اعمال فشار به دولت لبنان است تا با ادامه مذاکره بر سر بازگشت مزارع شبعا به لبنان راه را برای تشدید فشارها به حزب‌الله هموار کند. در این چارچوب سعی می‌شود بازگشت شبعا به مشابه اعاده صلح به مرزهای اسرائیل و لبنان به تصویر کشیده شود و این که با برقراری این صلح دیگر دلیلی برای حفظ سلاح حزب‌الله وجود ندارد.

رهبران حزب‌الله با موضع هوشمندانه خود در تایید مذاکرات و یادآوری این که بازگشت شبعا خطر اسرائیل را مرتفع نمی‌کند از لزوم حفظ آمادگی مقاومت در برابر تهدیدات تل‌آویو می‌گویند.

عملیات مبادله شرایط را بار دیگر به نفع حزب‌الله تغییر داد تا بهانه‌ای برای اعمال فشار بر این گروه وجود نداشته باشد. حزب‌الله با پیروزی در مذاکره بر سر بازگشت اسرای لبنانی از جمله سمیر قنطار که از نظر سیاسی یک کمونیست و از نظر مذهبی، مسیحی است نشان داد جنبش برای همه لبنان است و چیزی جز سربلندی لبنان را نمی‌خواهد.

رضا سادات‌