۱۵ اردیبهشت ـ ۵ می ـ نگاهی کوتاه به برخی کارها و نظرات تیتو بانی تیتوئیسم و کنفدراسیون یوگوسلاوی که هر دو شکست خوردند

نجم مه سال ۱۹۸۰ و یک روز پس از درگذشت «یوسیپ بروز تیتو» بانی تیتوئیسم (نوعی سوسیالیسم ملی) و رهبر یوگوسلاوی است مورخان و اصحاب نظر متفق القول پیش بینی کردند که پس از او كنفدراسیون …

نجم مه سال ۱۹۸۰ و یک روز پس از درگذشت «یوسیپ بروز تیتو» بانی تیتوئیسم (نوعی سوسیالیسم ملی) و رهبر یوگوسلاوی است مورخان و اصحاب نظر متفق القول پیش بینی کردند که پس از او كنفدراسیون یوگوسلاوی هم دیری نخواهد پایید. در آن روز، این نظرات از سوی مقامات بلگراد رد شد و دهندگان نظر مغرض خوانده شدند ولی دیدیم که در دهه بعد پیش بینی آنان درست بود.

تیتو مرتكب همان اشتباهی شد كه «لنین و استالین» قبلا كرده بودند و آن ایجاد اتحادیه ای از جماهیر خود مختار به جای ایالتهای متحد (فدراسیون) بود. آنان بمانند تركیه، ارتش را هم پاسدار قانون اساسی قرار نداده بودند كه در لحظه خطر بتواند دولت را كنار بگذارد و موقتا زمام امور را به دست گیرد تا قانون اساسی و یکپارچکی وطن محفوظ بماند. انقلاب مائو ، هوشی مین و كاسترو كه مرتكب چنین اشتباهی نشدند پایدار مانده است.

این عقیده تیتو كه فرهنگ ملی و تجربه تاریخی ملل در پذیرفتن ایدئولوژی ها حرف اول را می زند و اگر به آنان تحمیل شود، دیر و یازود آن را تفسیر و تعدیل می كنند و پس از تطبیق با فرهنگ ملی و درك خود، تغییر می دهند به تحقق پیوسته و از دهه آخر قرن ۲۰ به صورت یك اصل درآمده و اندیشمندان پذیرفته اند كه كره زمین نمی تواند به صورت یك كشور واحد دارای یك حاكم درآید، ولی اندیشه ۲۵۰۰ ساله كوروش بزرگ مبنی بر ایجاد كنفدراسیونی از ملل مستقل و مختار كاری عملی است و سرانجام به سعادت و رفاه عمومی منتهی خواهد شد.

تیتو معتقد به ایجاد تغییر بر پایه نیاز هر عصر در بنیاد ها بود و از این كه منشور (اساسنامه) و اركان سازمان ملل در طول دهها سال (با همه تحولاتی كه درجهان روی داده است) تغییر نیافته و مطابق نیاز روز اصلاح نشده بود ابراز نگرانی می كرد و می گفت كه سازمان ملل باید به تدریج با اصلاحیه های پی در پی به صورتی درآید كه كنفدراسیون ملل را تحقق دهد و به وضع قوانین بین المللی دارای ضمانت اجرایی برای تامین حقوق اساسی آحاد مردم و نیز ملل بپردازد تا مشكلات، از جمله تروریسم، خود به خود از میان برود.