ادله امامت حضرت مهدی عج

با شهادت امام حسن عسكری ع در سال ۲۶۰ هجری این پرسش كلامی مطرح است كه به چه دلیل حضرت مهدی عج امام مردم و حجت خالق عالمیان بر كره خاك است اگر كسی بخواهدپرسش از امامت حضرت ایشان داشته باشد چه دلیلی و چگونه بر آن اقامه می شود

با شهادت‌ امام‌ حسن‌ عسكری‌ (ع‌) در سال‌۲۶۰ هجری‌ این‌ پرسش‌ كلامی‌ مطرح‌ است‌ كه‌ به‌چه‌ دلیل‌ حضرت‌ مهدی‌ (عج‌) امام‌ مردم‌ و حجت‌خالق‌ عالمیان‌ بر كره‌ خاك‌ است‌ اگر كسی‌ بخواهدپرسش‌ از امامت‌ حضرت‌ ایشان‌ داشته‌ باشد چه‌دلیلی‌ و چگونه‌ بر آن‌ اقامه‌ می‌شود؟ قبل‌ از پاسخ‌مستقیم‌ به‌ پرسش‌ فوق‌ لازم‌ است‌ مقدمه‌ای‌ را درموضوع‌ معرفت‌ دینی‌ و فرستادگان‌ منتخب‌ الهی‌مورد توجه‌ قرار دهیم‌.

● شناخت‌ طولی‌ در معرفت‌ دینی‌

تردیدی‌ نیست‌ بدون‌ معرفت‌ و پذیرش‌ توحیدنمی‌توان‌ به‌ معرفت‌ نبوت‌ و پذیرش‌ آن‌ رسید وهمچنین‌ بدون‌ شناخت‌ حضرت‌ نبی‌ (ص‌)نمی‌توان‌ سخنی‌ از اوصیا و جانشینان‌ ایشان‌ مطرح‌كرد پذیرش‌ جانشین‌ نبی‌ (ص‌) فرع‌ پذیرش‌ نبوت‌و حضرت‌ نبی‌ است‌ همچنانكه‌ بدون‌ پذیرش‌امامت‌، مسئله‌ مرجعیت‌ در عصر غیبت‌ و فقدان‌امام‌ معصوم‌ (ع‌) معانی‌ ندارد.

این‌ شناخت‌ها، متوالی‌ به‌ صورت‌ طولی‌ بریكدیگر مترتب‌ می‌شوند. بحث‌ از امامت‌ منهای‌پذیرش‌ نبوت‌ و بحث‌ از نبوت‌ منهای‌ پذیرش‌توحید رابطه‌ منطقی‌ در معرفت‌ دینی‌ از بین‌می‌رود و به‌جای‌ گفتگوی‌ منطقی‌ به‌ یكسری‌مجادلات‌ كینه‌ توزانه‌ تبدیل‌ می‌شود.

بنابراین‌ در شناخت‌ معارف‌ دینی‌ ضروری‌ بایدروابط منطقی‌ مباحث‌ و ترتبهای‌ طولی‌ مطالب‌رعایت‌ شود. با این‌ مقدمه‌ در شناخت‌ طولی‌معارف‌ دینی‌ و این‌ نتیجه‌گیری‌ توحید مثبت‌ نبوت‌و نبوت‌ مثبت‌ امامت‌ و اوصیا حضرت‌ نبی‌ (ص‌)است‌ به‌ پاسخ‌ پرسش‌ پیش‌ گفته‌ برمی‌ گردیم‌.

● امامت‌ دوازده‌ وصی‌

بعد از پذیرش‌ توحید، عدل‌، نبوت‌ و معادبه‌عنوان‌ اصول‌ دین‌ اسلام‌ به‌ امامت‌ اوصیا بعد ازعصر نبوت‌ می‌رسیم‌. آیا عقل‌ با توجه‌ به‌ مقدمات‌معارف‌ دینی‌ اقتضا وصی‌ بعد از نبی‌ را دارد یا نه‌؟ واگر دارد تعداد اوصیا چند نفرند؟ و چگونه‌ این‌رقم‌ تعیین‌ می‌شود؟ به‌ عبارت‌ دیگر بحث‌ امامت‌در حوزه‌ معرفتی‌ كسانی‌ مطرح‌ است‌ كه‌ توحید ونبوت‌ را پذیرفته‌اند. در اینجا مباحث‌ عقلی‌ مربوطبه‌ نبوت‌ عامه‌ و امامت‌ عامه‌ بعد از نبی‌ مطرح‌ است‌كه‌ از طرح‌ آن‌ خودداری‌ می‌كنیم‌ و به‌ بحث‌مصداقی‌ می‌پردازیم‌. مصداق‌ نبی‌ با معجزه‌ واعتبار اجتماعی‌ صداقت‌ و امامت‌ تعیین‌ شد واجماع‌ مسلمین‌ دنیا بر این‌ است‌ كه‌ حضرت‌ محمدبن‌عبدا... (ص‌) رسول‌ الهی‌ برای‌ پیام‌ رسانی‌آخرین‌ دین‌ الهی‌ است‌، اما درباره‌ عصر بعد نبی‌چه‌ دیدگاهی‌ بین‌ مسلمانان‌ مطرح‌ شد؟ آنچه‌ كه‌اكنون‌ از معتبرین‌ اسناد دین‌ اسلام‌ از جوامع‌روانی‌ شیعه‌ و سنی‌ در اختیار ماست‌ به‌ویژه‌ اسناددست‌ اول‌ شیعه‌ و سنی‌ دلالت‌ بر دوازده‌ وصی‌بعد از حیات‌ حضرت‌ نبی‌ (ص‌) دارد جای‌ بسی‌تاسف‌ است‌ كه‌ روایات‌ مسند از پیامبر (ص‌) كه‌ ازدانشمندان‌ بزرگ‌ اهل‌ سنت‌ نقل‌ شده‌ كمتر موردتوجه‌ گروه‌های‌ مسلمان‌ قرار گرفته‌ است‌ این‌ درحالی‌ است‌ كه‌ منطق‌ گفتگو و انصاف‌ استدلال‌ ووجدان‌ پذیرش‌، اقتضا دارد دین‌ را همانگونه‌ كه‌از فرستاده‌ وحی‌ به‌ ما رسیده‌ است‌ قبول‌ كنیم‌ نه‌اینكه‌ خودمان‌ چیزی‌ بر آن‌ بیفزائیم‌ و یا از آن‌ كم‌كنیم‌ و یكی‌ از مهمترین‌ گزاره‌های‌ دینی‌ تعیین‌تعداد دوازده‌ وحی‌ بعد از حضرت‌ نبی‌ (ص‌)است‌ كه‌ این‌ ادعا از اساس‌ در متون‌ و اسناد دینی‌دست‌ اول‌ برادران‌ اهل‌ سنت‌ كه‌ قبل‌ از متون‌حدیثی‌ دانشمندان‌ شیعه‌ تدوین‌ شده‌ است‌ به‌چشم‌ می‌خورد.

● اثبات‌ دوازده‌ وصی‌ در منابع‌ شیعه‌

هیچ‌ تردیدی‌ نیست‌ كه‌ شیعه‌ دوازده‌ امامی‌قائل‌ به‌ دوازده‌ وصی‌ بعد از حیات‌ حضرت‌ نبی‌(ص‌) هستند و گروه‌های‌ دیگر شیعه‌ نظیر زیدیه‌ واسماعیلیه‌ یا فطحیه‌ و... علی‌رغم‌ احترامی‌ كه‌ به‌خانواده‌ اهل‌بیت‌ دارند ولی‌ دوازده‌ امامی‌نیستند كه‌ در بین‌ شیعیان‌ اكثریت‌ با شیعه‌ اثنی‌عشری‌ (شیعه‌ دوازده‌ امامی‌) است‌ كه‌ نیاز به‌ استنادو منابع‌ شیعیان‌ نیست‌.

اما مهم‌ اثبات‌ این‌ ادعا است‌ همانطوری‌ كه‌واژه‌ شیعه‌ از سوی‌ پیامبر اسلام‌ خطاب‌ به‌ حضرت‌علی‌ (ع‌) درباره‌ پیروانش‌ بنا به‌ اسناد اهل‌ سنت‌استخدام‌ شد برای‌ اولین‌ بار واژه‌ اثنی‌ عشری‌ نیزاز رسول‌ عالمیان‌ برای‌ جانشینان‌ ایشان‌ به‌ كار رفته‌است‌ و این‌ مطلب‌ را در شماره‌ بعدی‌ با استناد به‌منابع‌ دست‌ اول‌ برادران‌ اهل‌ سنت‌ استدلال‌می‌كنیم‌ تا زمینه‌ عمومی‌ اثبات‌ امامت‌ امام‌ زمان‌حضرت‌ مهدی‌ (عج‌) در حوزه‌ معرفت‌ دین‌ اسلام‌مبرهن‌ شود.