راه اندازی كامپیوتر در یك چشم به هم زدن

از اوایل دهه ۹۰ میلادی, بیل گیتس همواره در اظهارنظرهای خود پیرامون كامپیوترهای شخصی و كیفـی, از مدت زمان طولانی راه اندازی این سیستم هــا ابزار نگرانی می كرد و

از اوایل دهه ۹۰ میلادی، بیل‌گیتس همواره در اظهارنظرهای خود پیرامون كامپیوترهای شخصی و كیفـی، از مدت زمان طولانی راه‌اندازی این سیستم‌هــا ابزار نگرانی می‌كرد و جالب اینكه شركت متبوع گیتس یعنی مایكروسافت، خود یكی از عواملموثر در این زمینه بــــوده است.

مایكروسافت با ارائه سیستم عامل ویندوز و حجیم‌تر و پیچیده‌تر كــــردن آن در هر نسخــــه، بــــاعث شده تا كامپیوترهــــا مجبور باشند حین راه‌اندازی، كدهــای بسیاری را در حافظه بارگذاری كنند و از این رو مدت زمان آماده به كار شدن سیستم، افزایش یافته است.

در این راستــا گیتس از مهندس‌هــــا درخواست می‌كند تا این مشكل نــــرم‌افزاری را با طراحی سخت‌افزارهای سریع‌تر حل كنند. البته در این مسئله او تنها نیست؛ تقریبـــا هر كسی كه بیش از یك سال با كامپیوتر كار كرده می‌داند از زمانی كه دكمه Power را می‌زند تا سیستم آماده به كار شود، می‌تواند انواع كارهای متفرقه را انجام دهد.

تاثیــــر چنین تاخیــــر زمانی مهم‌تر از صرفــــا یك آزار جزئی و كلافگــــی برای كاربران كامپیوترهای شخصـی است. در واقع گیتس و همكارانش می‌خواهنــــد كامپیوترها را به عنوان مراكــــز پخش فیلم، موسیقی و سایر سرگرمی‌ها به اتاق نشیمن خانه‌ها وارد كننــــد، در حالــــی كه تحلیل‌گران و كارشناسان معتقدند تاخیر كنونــــی در راه‌اندازی كامپیوترها، مانعـی جدی برای جذب مصرف‌كنندگان خواهــــد بود و هیچ‌كس حاضر نیست چندین دقیقه برای روشن شدن سیستم صوتی یا تلویزیون منتظر بماند.

در دنیای صنعتی كنونی كه به واقع وقت طلاست، از سال‌ها پیش مهندســــان همواره در تلاشند تا زمــــان راه‌اندازی كامپیوترهــــای شخصی را كاهش دهند. آخــــرین نمونه پیشرفت در این زمینه توسط مهندسان شركت اینتل (Intel) در آزمایشگاه این شركت در كشور تایوان صورت گرفت. آنها اخیرا نمونه‌ای از یك فناوری مهم با نام كد Robson را عرضه كردند كه زمان راه‌اندازی را در كامپیوترهای كیفی از «چندین ثانیه» به تقریبا «بلافاصله» می‌رساند.

یك كامپیوتر كیفی كه از Robson استفاده می‌كند همچنین می‌تواند برنامه‌هــــای نرم‌افــــزاری مستقل را خیلــــی سریع‌تر اجرا كند. برای مثال در آزمایش‌هــای انجام شده، Quicken (یك كامپیوتـــر كیفی تسریع شده بــــا ایــــن فناوری) طی ۲۲۹ ثانیه شروع بــــه كار كــــرد، در حالــــی كه یك كامپیوتر كیفــــی استاندارد طی ۸ ثانیه راه‌انـدازی می‌شود. اگــــر چــــه سخنگــــوی اینتل مشخصــــه و میـزان افزایش سرعت را بیان نمی‌كند، اما تاكید دارد كه تفاوت قابل توجهی ایجاد خواهد شد.

البته اینتل هنوز اطلاعاتی درباره معماری و جزئیات داخلی Robson ارائه نكــــرده است. اما احتمـال تلاش‌های تحقیقاتی این شركت نیز هماننــــد رقبــــایش از جملــــه سامسونگ و MSI، مبتنـی بر نوعی از حافظه‌های Flash به نام NAND است.

در یك كامپیوتر معمولـی، نرم‌افزار راه‌اندازی و سیستم عامل روی هارددیسك ذخیره می‌شوند؛ حــال وقتی كامپیوتر را روشن می‌كنید، هارددیسك شروع بــه چرخیدن كرده و دستورالعمل‌ها را به حافظه RAM منتقل می‌كند؛ بدین ترتیب پردازنده كامپیوتر (CPU) می‌تواند بــــه آنها دسترسی یابد. هارددیسك با عملكــــرد مكانیكی و قطعات متحركش مدت‌هــــا به عنوان یك سد بــزرگ بر سر راه كاهش زمان راه‌اندازی سیستم‌هــــا قرار داشته است.

بنابرایــــن اگـر حافظه‌های Flash فضای كافی برای جای دادن كل یك سیستم عامل (یا حداقل اجزای لازم برای راه‌اندازی) را داشتند، نیاز به انتظار برای چرخش هارددیسك و انجام عملیات راه‌اندازی حذف خواهد شد.

فناوری حافظه Flash سال‌هاست كه مورد استفاده قرار می‌گیرد و اصلی‌ترین مزیت آن نسبت به حافظه‌های RAM عدم فرار بودن آنهاست؛ بــــه این معنی كــــه وقتی منبع تغذیه (برق) حافظه Flash قطع می‌شود، اطلاعــــات در آن باقــــی می‌مانــــد و از بین نمی‌رود. به همیـن دلیل از این حافظه‌ها در وسایلی مثل درایوهای راه‌اندازی USB و دوربین‌های دیجیتال استفاده می‌شود.

البتــــه تا همین اواخر هم قیمـــت تراشه‌های Flash بسیار بالا بود و از این رو جایگزین كردن آنها با حافظه‌های RAM برای سازندگان كامپیوتر بسیار گران تمــــام می‌شد. امــــا اكنون با رشــــد و افزایش تولید، قیمت این حافظه‌ها نیز به طور شدیدی افت كرده است. طبق آمار شركت تحقیقاتی Semico، در سال ۲۰۰۰ یك گیگابایت حافظه Flash حدودا ۱۹۰۰ دلار قیمت داشت در حالی كه در سال ۲۰۰۵ این میزان به ۵۰ دلار رسید و پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۰۹، تا حدود ۹ دلار كاهش یابد.

در نتیجه، اكثر شركت‌ها بــــه فكر ارائــــه حافظه‌های RAM بر پایه فنــــاوری Flash هستنــــد. در آوریل ۲۰۰۴ شركت سامسونگ با همكــــاری مــــایكروسافت، نمونــــه اولیه یك فنــــاوری جدید با نام «درایوهیبریــــد» را كه تركیـبی از یك هارددرایو استاندارد با اجزای Flash بود، عرضه كرد. این قطعه كه انتظار می‌رود تا اواخر سال ۲۰۰۶ به كامپیوترهای شخصی راه پیدا كند (تقریبا همزمان با عرضه نسخه جدید ویندوز مایكروسافت به اسم ویستا) از اجزای Flash برای راه‌اندازی و بسیاری از ملزومات اولیه ذخیره‌سازی كامپیوتر استفاده می‌كند.

بــــه گفتــــه اندی‌یانگ Andy Yang مدیر استراتژی فروش شركت سامسونگ، این درایو علاوه بر افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات می‌تواند عمر باتری كامپیوترهای كیفی را نیز ۳۶ دقیقه افزایش دهد؛ چرا كه باعث فعالیت كمتر هارددرایو كامپیوتر می‌شود. یانگ ادامه می‌دهد:

«اگر چــــه كاهش ۱۰تا ۲۰ ثانیه‌ای در زمان راه‌اندازی سیستم، چندان بـه چشم نمی‌آید اما ایـــن افزایش سرعت به هنگام دسترسی به اطلاعات، در مجموع تاثیر محسوسی بر تجربه كاربر خواهد داشت.»

یانگ معتقد است در بعضی لوازمی كه به یك سیستم عامل كامل نیاز ندارد، سرعت راه‌اندازی بسیار سریع‌تر خواهد بود.

به هر حال انتظار می‌رود بــا توجه به پیشرفت‌های در حال انجام، طی سالیــــان آینده، شكایت‌هــــا از مدت زمان طولانــــی راه‌اندازی كامپیوترهــــا كمتر شنیده شود و كاربران به زودی كامپیوترهای جدیدی را تجــــربه كننــــد كه در آنهــــا به محض زدن كلید Power، سیستم آماده كار شود.