جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
عقب ماندگی ذهنی
عقب‌ماندگی ذهنی توان هوشی كمتر از میانگین جامعه (ضریب هوشی كمتر از ۷۰) كه با یك آزمون استاندارد ضریب هوشی سنجیده می‌شود. ضریب هوشی ۱۳۰-۸۰ طبیعی در نظر گرفته می‌شود؛ میانگین طبیعی ۱۰۰ است. اختلال عملكرد هوشی منجر به عدم توانایی فرد در انجام مسؤولیت‌های عادی زندگی می‌گردد. عقب‌ماندگی ذهنی به چهار گروه خفیف (ضریب هوشی ۷۰-۵۰)، متوسط (ضریب هوشی ۴۹-۳۵)، شدید (ضریب هوشی ۳۴-۲۰) و بسیار شدید (ضریب هوشی كمتر از ۲۰) تقسیم‌بندی می‌گردد. عقب‌ماندگی خفیف شایع‌ترین نوع است.
● علایم شایع
ـ عقب‌ماندگی ذهنی خفیف در بسیاری از موارد تا هنگامی ورود كودك به مدرسه تشخیص داده نمی‌شوند. فعالیت‌های ذهنی نظیر ریاضیات و حساب كُندتر از معمول انجام می‌شود، توانایی خواندن مختل بوده و هیجانات كودك ممكن است بچه‌گانه‌تر از سن واقعی‌اش باشد. كودك ممكن است فعال‌تر از حد معمول بوده و یا حركات غیرارادی مكرر داشته باشد.
ـ بیمار ممكن است دچار تأخیر تكاملی به‌صورت مشكلات تكلم و زبان، تأخیر در مهارت‌های حركتی، نقایص حسی (كُندی در پاسخ دادن به مردم، صداها، اسباب‌بازی‌ها یا غیره)، یا اختلالات عصبی باشد.
ـ تشنج، بی‌اختیاری مدفوع و ادرار و مشكلات شنوایی نیز ممكن است وجود داشته باشد.
ـ عقب‌ماندگی شدید و بسیار شدید اغلب در بدو تولد تشخیص داده می‌شوند.
● علل
▪ اختلالات ژنتیكی ـ مادرزادی متابولیسم یا اختلالات كروموزومی. نشانگان داون شایع‌ترین اختلالات كروموزومی عامل عقب‌ماندگی ذهنی است.
▪ عفونت‌های مادرزادی داخل رحمی، اختلال خونرسانی جفت به جنین، عوارض بارداری (عفونت‌ها، پره‌اكلامپسی، اكلامپسی، مصرف الكل یا داروها توسط مادر یا سوءتغذیه مادر)
▪ قبل از تولد ـ زودرس یا دیررس بودن نوزاد، آسیب‌های حین تولد و اختلالات متابولیك
▪ پس از تولد ـ اختلالات متابولیك یا غددی، عفونت‌ها، صدمات، عوامل سمی یا سایر علل آسیب مغزی، سوءرفتار با كودك
● عوامل افزایش‌دهنده خطر
▪ مراقبت‌های پیش از زایمانی ضعیف در مورد مادر
▪ سابقه خانوادگی عقب‌ماندگی ذهنی
▪ وضعیت اجتماعی‌ـ اقتصادی نامطلوب خانواده
● پیشگیری
▪ در بعضی موارد، علت شناسایی نشده و پیشگیری خاصی وجود ندارد.
▪ مشاوره ژنتیك و تشخیص ژنتیكی قبل از زایمان ممكن است در بعضی موارد كمك‌كننده باشد.
▪ مراقبت‌های پیش از زایمانی مناسب و خودداری مادر از سوءمصرف الكل یا داروها نیز كمك‌كننده است.
▪ درمان‌ها و فن‌آوری‌های جدیدی در دست بررسی است كه ممكن است میزان بروز عقب‌ماندگی ذهنی را كاهش دهد.
● عواقب موردانتظار
▪ افراد دچار عقب‌ماندگی خفیف، قابلیت فراگیری برای اداره یك زندگی مفید و بدون وابستگی به دیگران را دارا هستند.
▪ افراد دچار عقب‌ماندگی متوسط آموزش‌پذیر هستند، ولی اغلب نیازمند مراقبت‌های حفاظتی (نظیر خانه گروهی) می‌باشند.
▪ افراد دچار عقب‌ماندگی شدید یا بسیار شدید معمولاً نیازمند مراقبت دایمی هستند.
● عوارض احتمالی
▪ مشكلات روانی و رفتاری در كودكان
▪ تحمیل استرس به خانواده برای تطبیق دادن خود با فرد دچار عقب‌ماندگی ذهنی
▪ سوءاستفاده از فرد دچار عقب‌ماندگی از جمله سوءاستفاده جنسی
● درمان
▪ اصول كلی
ـ اقدامات تشخیصی شامل مشاهده نشانه‌های عقب‌ماندگی در فرد توسط اعضای خانواده است.
ـ معاینه فیزیكی و آزمون‌های هوش توسط یك پزشك در مرحله بعد
ـ بیشتر خانواده‌ها چنین كودكانی را در منزل نگهداری می‌كنند.
ـ تمرین‌های ویژه، آموزش و اصلاح رفتار باعث افزایش مهارت‌های كودك خواهد شد. عقب‌ماندگی قابل برگشت نیست، ولی باید سعی شود تا قابلیت‌های كودك به حداكثر برسد.
ـ حمایت‌های خانواده از كودك در این زمینه حیاتی است؛ درمان در جهت آموزش به خانواده در مورد چگونگی پذیرفتن و تطبیق دادن خود با خواسته‌های كودك و فعالیت‌های زمان‌بر لازم برای مراقبت چنین كودكانی سودمند خواهد بود.
▪ داروها
پزشك ممكن است داروهایی برای درمان مشكلات طبی همراه تجویز نمایید مثلاً داروهای ضدتشنج برای موارد تشنج. در مجموع مراقبت افراد عقب‌مانده بیشتر آموزشی است نه طبی.
▪ فعالیت
فعالیت تا حدی كه وضعیت فیزیكی كودك اجازه می‌دهد.
▪ رژیم غذایی
ـ رژیم خاصی نیاز نیست.
ـ در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید
ـ نگرانی در مورد روند تكاملی كودك خود
ـ بروز هرگونه علایم جدید یا غیرمعمول در كودك پس از تشخیص عقب‌ماندگی ذهنی یا ناتوانی شما در تطبیق دادن خود با وضعیت كودك
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست