ستاره چینی از آسمان کویر

یزدان فتوحی, بازیگر خنده بازار, شب های کویر را برای دیدن پیشنهاد می کند

من در تهران به دنیا آمده‌ام، در محله منیریه و در همان محله هم بزرگ شده‌ام. اگر بخواهم از دیدنی‌های این شهر بگویم، راستش، تهران، تهران است دیگر.

اگرچه جاهای مختلفی را در شهرم دیده‌ام، از بافت‌های سنتی مثل سید اسماعیل تا دیدنی‌های طبیعی مثل فشم و میگون و... ولی وقتی در تهران زندگی می‌کنی، هر روز درگیر کارها هستی و این همه شلوغی و زندگی مدرن اجازه نمی‌دهد تا بارها و بارها دلت بخواهد که به سمت باب همایون بروی و در منطقه خلوت پشت آن برای خودت قدم بزنی. شلوغی‌های عمده مرکز شهر چنین فرصتی را برای دیدن چند باره در اختیارم نمی‌گذارد با وجود تمام اینها میدان حسن‌آباد و آن بافت قدیمی‌اش را بسیار دوست دارم. اگرچه وضعیت مغازه‌های آنها موجب شده تا کمتر کسی به بافت حسن‌آباد دقت کند. درست مثل اتفاقی که برای لاله‌زار افتاد. جایی که امروز فقط برای سیم و لامپ خریدن باید به سمتش رفت و کمتر نشانی از آن بافت قدیمی و جذابیت‌هایش دارد. بگذریم.

تاکنون برایم پیش نیامده که در شهر دیگری زندگی کنم حتی هنگامی که برای دانشگاه در قائم‌شهر قبول شدم ولی در نهایت به آنجا هم نرفتم و رودهن را برای ادامه تحصیل انتخاب کردم. ولی چون سفر را بسیار دوست دارم به نقاط مختلفی از ایران سفر کرده‌ام.

من قاعده خیلی خاصی برای سفرهایم و محل اقامتم ندارم. در دوره‌های مختلف زندگی‌ام متناسب با محلی که رفته‌ام، سبک سفرهایم فرق می‌کرده است. مثلا در دوران جوانی با بسیاری از دوستانم که آنها هم کویرگرد بودند سفرهای زیادی به کویر داشتیم که در آنجا چادر می‌زدیم. ولی وقتی که به تبریز می‌روم، نمی‌توانم در خیابان چادر بزنم. معمولا به منزل دوستان می‌روم یا در هتل اقامت می‌کنم. ‌من زیاد کویرگردی را تجربه کرده‌ام. یکی از دوستانم منطقه‌ای به نام گرمه را نزدیک یزد به ما معرفی کرد که در آنجا کسی، چیزی شبیه هتل ساخته است که در اصل یادآور اقامتگاه‌ها و کاروانسراهای قدیمی است. هم منطقه و هم دیدن این اقامتگاه بسیار جذاب است. من به خیلی‌ها پیشنهاد کرده‌ام که به این منطقه بروند.

یکی دیگر از دوستانم بین اصفهان و یزد یک ویلای سنتی شخصی دقیقا وسط کویر ساخته است که به آنجا هم بسیار سفر کرده‌ام. در مجموع بیشترین جذابیت کویر برای شب‌هایش است. وقتی که شب در کویر می‌خوابی واقعا احساس می‌کنی که ستاره‌ها در نزدیک‌ترین حالت به تو هستند و اگر دستت را بلند کنی می‌توانی آنها را برداری. این جمله را بی‌اغراق می‌گویم. اگر کسی به کویر برود واقعا این جمله را درک می‌کند. من هم آنقدر درباره کویر شنیده بودم که تصمیم گرفتم بروم و خودم ببینم. واقعا کویرگردی بسیار لذتبخش است. در کویر قدرت خدا را می‌شود حس کرد. در طول روز کویر فقط زیباست ولی در شب تازه می‌فهمی که کجا هستی و در این منطقه چه اتفاقی دارد رخ دارد. در طی روز وقتی که به صورت گروهی به کویر می‌روی، ببیشتر وقتت به گفت‌وگو و خوشگذرانی‌ها و پیدا کردن چیزهایی برای خوردن، کشف‌های شخصی و... می‌گذرد.

یک جنبه دیگر کویر آن است که در این منطقه آرام و بکر از حرف‌هایی می‌توانی بگویی که هیچ وقت در تهران یا داخل یک هتل نمی‌توانی درباره‌یشان صحبت کنی. این یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد کویرگردی است.‌ من در کل بافت سنتی را بسیار دوست دارم. مثلا برای یکی از کارهایم، دو ماه یزد بودم و در آنجا هتل‌هایی را دیدم که به سبک خانه‌های قدیمی بازسازی‌شان کرده بودند. زندگی کردن در این فضای سنتی برای من جذابیت زیادی دارد. یزد در کل شهر زیبایی است. من عادت دارم که در سفرهایم به جاهای بکری بروم که کمتر مردم به آنجا می‌روند.

از دیگر دیدنی‌های باید به کندوان در تبریز اشاره کنم. جایی که در دل کوه خانه کنده‌اند و محل مناسبی برای عکاسی است و آرامش گرفتن. در این منطقه همه چیز در دل کوه است. یعنی وقتی می‌خواهی به یک مغازه به روی، در باز می‌شود و شما داخل کوه می‌شوی. یا جوشقان، منطقه‌ای بین کاشان و اصفهان که مراسم سنتی خاصی برای عزاداری امام حسین(ع) دارند. جوشقان هوای بسیار تمیز و پاکی دارد تا جایی که حیفت می‌آید در آن سیگار بکشی. یکی از معضلاتی که من امروز در سفرهایم شاهد آن هم هستم، خراب‌شدن بافت‌های سنتی است که باید از کسانی که در راس گردشگری هستند خواست تا مانع این مشکل شوند. روستا باید روستا بماند. شاید یکی از معدود روستاهایی که هنوز هم روستا مانده، ابیانه باشد. در بسیاری از دیگر روستاها دیده‌ام که خانه‌های دو طبقه ساخته‌اند یا بدتر از آن که گاهی اوقات بعضی از آثار قدیمی را کلا خراب می‌کنند. چند وقت پیش یکی از مسئولان تبریز مدرسه‌ای قدیمی را خراب کرده بود و در مصاحبه‌اش گفته بود: هر چیزی یک دوره‌ای دارد. دوره این مدرسه تمام شده است. پس ما برویم تخت جمشید و حافظیه را خراب کنیم چون دورهیشان تمام شده است؟ اصلا قابل قبول نیست. من به این مسائل در خنده بازار اشاره می‌کنم.‌