خزان اقتصاد در بهار عربی

با ادامه دار شدن اعتراض‌های خیابانی در برخی کشورهای عربی از جمله مصر، گویی ساحت سیاسی زندگی بر سایر ساحت‌های آن از جمله ساحت اقتصادی غلبه یافته و اقتصاد اولویت برتر را در برنامه‌های دولت‌ در کشورهای یاد شده از دست داده است.

با ادامه دار شدن اعتراض‌های خیابانی در برخی کشورهای عربی از جمله مصر، گویی ساحت سیاسی زندگی بر سایر ساحت‌های آن از جمله ساحت اقتصادی غلبه یافته و اقتصاد اولویت برتر را در برنامه‌های دولت‌ در کشورهای یاد شده از دست داده است.

در تونس و مصر بیکاری نزدیک به دو برابر شده و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سراسر جهان عرب ازمیان رفته است. درآمدهای صنعت توریسم درحال کاهش است و چالش‌های مالی همچنان قابل توجه هستند. این در حالی است که تداوم اعتراض‌های خیابانی که در قاموس اقتصاد نماد «بی ثباتی» تعبیر می‌شوند، به سرمایه‌گذاران خارجی (اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها) پالس منفی مخابره می‌کند. سرمایه‌گذارانی که خود در این سال‌ها در بحران مالی گرفتار آمده‌اند و حتی اگر چشم‌انداز مثبتی هم در کشورهای عربی وجود داشته باشد که فعلا وجود ندارد، سرمایه‌ای برای آوردن به خاورمیانه ندارند. در میان کشورهایی که طی دو سال گذشته در آنها انقلاب رخ داده است،مصر شرایط ویژه‌ای دارد، چرا که افزون بر تجربه یک انقلاب، در این روزها شاهد یک کودتا هم بوده است. بی‌گمان، اگر بی‌نظمی‌های سیاسی و اجتماعی تداوم یابد، اقتصاد مصر به تورم فلج‌کننده، مشکلات شدید تراز پرداخت‌ها و بحران بودجه‌‌ای منتهی می‌‌شود. با وجود این، پتانسیل اقتصادی مصری‌ها را نباید

دست کم گرفت و باید به انتظار روزی نشست که ظرفیت اقتصادی این کشور دوباره شکوفا شود.

در همین حال، برخی ناظران بیرونی بر این باورند که این کشورها به یک برنامه نیاز دارند. اما این برنامه باید طرحی باشد برای رشد اقتصادی جامع به رهبری بخش خصوصی که توسط سایر کشورهای جهان عرب و اتحادیه اروپا مورد حمایت قرار گیرد. مهم‌تر آنکه این طرح باید متعلق به خود کشورها باشد و بر پایه روشی باشد که در آن نقش حیاتی دولت توان‌بخش و بخش مالی ترغیب‌ کننده، لحاظ شود.

مجید اعزازی