اقتصاد الکترونیکی، بورس آن‌لاین

یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدرن تجارت، فناوری اطلاعات است. فناوری اطلاعات با پیشرفت روز به روز خود راهکارهایی را برای برنامه‌ریزی و اجرای هر چه اقتصادی‌تر و قدرتمندتر فعالیت …

یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدرن تجارت، فناوری اطلاعات است. فناوری اطلاعات با پیشرفت روز به روز خود راهکارهایی را برای برنامه‌ریزی و اجرای هر چه اقتصادی‌تر و قدرتمندتر فعالیت روزمره بازارها ارائه می‌کند. امروزه دیگر نمی‌توان فناوری اطلاعات را از مجموعه برنامه‌ریزی‌ها و توسعه سازمانی جدا کرد در حقیقت فناوری اطلاعات در عصر حاضر موجب تغییر و تحولات بسیاری در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شده است و سازمان‌های زیادی را برای تغییر و دست‌یابی به جایگاه درخور به چالش کشانده است.

در همین راستا بورس نیز به عنوان یک سازمان اقتصادی برای توسعه بی‌نیاز از فناوری اطلاعات نیست. روشن است که بورس به عنوان ویترین اقتصادی، نقش قابل‌توجهی در تجمیع پول‌های کوچک و استفاده آنها در پروژه‌های ملی دارد. رونق واقعی در بورس نمادی از کارایی سیستم اقتصادی است و سهولت مشارکت در این بازار از اهداف اصلی سیاستگذاران اقتصادی در سطح کلان جامعه عنوان می‌شود. بررسی موردی عملکرد بورس‌های بین‌المللی از جمله بورس ترکیه، مالزی و یونان حاکی از نقش مؤثر به کارگیری فناوری‌های جدید در افزایش بهره‌وری آنها بوده است. تحقیقات نشان می‌دهد که جایگزین‌کردن بورس الکترونیکی سبب افزایش سرعت عملیات، کاهش بوروکراسی و مهم‌تر از همه کاهش هزینه‌های معاملات می‌شود که البته اینها نمونه‌ای از دستاوردهای بورس الکترونیکی هستند که منجر به ارائه خدمات بهتر به فعالان بازار می‌شود.

امروزه بحث تجارت الکترونیکی در صدر اولویت‌های سازمان‌های اقتصادی قرار گرفته است. هر سازمانی که به فناوری اطلاعات توجه لازم را نداشته باشد در کوتاه‌مدت با کاهش سودآوری و در بلندمدت با احتمال حذف حیات خود روبه‌رو می‌شود بنابراین برنامه‌ریزی برای به کارگیری تجارت الکترونیکی یکی از اقدامات استراتژیک سازمان‌های اقتصادی در شرایط فعلی است. برای راه‌اندازی بورس الکترونیک، نیازمند داشتن پیش نیازهای تجارت الکترونیکی در کشور هستیم. بنابراین برای دستیابی به این امر باید زیرساخت‌های آن از طریق وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات تامین شود.زمانی که قسمت عمده‌ای از خرید و فروش‌ها در محیط الکترونیکی صورت می‌گیرد اگر ما نتوانیم در این عرصه وارد و از این محیط استفاده کنیم فرصت‌های زیادی را از دست می‌دهیم. این به‌آن معناست که باید ابزارهای مورد نیاز برای تجارت الکترونیکی را سازمان‌دهی کنیم.

لوازم تجارت الکترونیکی در چند بخش تفکیک می‌شود. بخشی برمی‌گردد به زیرساخت‌ها اعم از فنی، نیروی انسانی، حقوقی و قضایی و بخشی بر‌می‌گردد به لجستیک که در این بحث گمرک، حمل و نقل و بانکداری را می‌بینیم. اما در این میان بانکداری الکترونیکی دارای نقش خاصی است.در هر حال ایجاد و توسعه بانکداری الکترونیکی مستلزم برخورداری از برخی زیرساخت‌های مناسب اقتصادی و اجتماعی است. بنابراین برای توسعه و گسترش مناسب بانکداری الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در کشور باید نسبت به ایجاد زیرساخت‌های مناسب مخابراتی، امنیت در تبادل اطلاعات، تدوین قوانین و مقررات حقوقی مناسب، بسترسازی فرهنگی و آشناکردن مردم و بنگاه‌های اقتصادی با مزایای تجارت الکترونیکی و پرداخت الکترونیکی و تسریع در شکل‌گیری دولت الکترونیکی به طور جدی اهتمام ورزید.

با بررسی موانع عدم راه‌اندازی بورس الکترونیکی در بازار سرمایه ایران شاید بتوان به این مساله پرداخت که چرا در عصر تجارت الکترونیکی، ساخت و راه‌اندازی مکان‌های فیزیکی برای انجام معاملات صورت می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین گام‌ها در برنامه‌ریزی EC شناسایی موانع به کارگیری آن در سازمان و ارائه راهکارهای اجرایی برای رفع موانع آن است. به صورت خلاصه می‌توان از موانعی نظیر موانع مخابراتی (اینترنت)، موانع مربوط به بانکداری الکترونیکی، موانع فنی و مشکلات حقوقی و فرهنگی نام برد.