لذت صحبت با خدا

در فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب بعد از مسابقات بین‌المللی توصیه عمیقی نهفته بود. ایشان فرمودند: «خواندن قرآن از اول تا آخر، یک چیز لازمی است. باید قرآن را از اول تا آخر خواند. …

در فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب بعد از مسابقات بین‌المللی توصیه عمیقی نهفته بود. ایشان فرمودند: «خواندن قرآن از اول تا آخر، یک چیز لازمی است. باید قرآن را از اول تا آخر خواند. باز دوباره از اول تا آخر تا همه معارف قرآنی یکجا با ذهن انسان آشنا شود.» تجربه‌ای که در این زمینه وجود دارد شاید بتواند به دوستان کمک بکند. تا به حال چند بار معنی آیات قرآن را درک کرده‌اید. قطعا بیش از ۹۰ درصد ما تا به حال زیاد قرآن خوانده‌ایم، اما بدون معنی از باب استحباب و ثواب مانند اوراد و اذکار. تا به حال فکر کرده‌اید که اگر ما عرب زبان بودیم و همین ختم قرآن را انجام می‌دادیم چه تفاوتی با وضعیت فعلی می‌کرد؟

برای عمل به توصیه رهبر یک کاغذ بردارید. روی آن تاریخ شروع مطالعه قرآن را بنویسید و تا هر جا که مطالعه کردید آن را به نشانه علامت قرار دهید. لازم نیست تعهد کنید که هر روز یک صفحه بخوانید، چون ممکن است با یکی دو بار قضا شدن این تعهد ادامه کار رها شود. هر وقت فرصت داشتید مطالعه کنید. ۲ نکته به نظر مهم می‌رسد: اول این‌که هر آیه را که می‌خوانید معنی آن را نیز بخوانید حتی اگر نسبت به عربی مسلط هستید ترجمه به زبان مادری اثر عمیق‌تری از یک زبان غیرمادری دارد. دوم این‌که آیات را با توجه بخوانید. منظور از توجه چیست؟ در نظر بگیرید کسی با ما صحبت ‌می‌کند. ما با او ارتباط برقرار می‌کنیم به این صورت که یک موجود زنده در حال تکلم با ماست، اما معمولا در خواندن قرآن، درک نمی‌کنیم که وجود زنده‌ای ـ آن هم خداوند ـ با ما در حال سخن گفتن است. باید خطاب کلمات را مستقیما خود بدانیم. با آیات ارتباط برقرار کنیم. آیت‌الله مصباح راهکار جالبی در این مسائل دارد. ایشان می‌فرمایند ما در مورد امور مختلف مثلا این که خداوند ما را می‌بیند درک درستی نداریم. برای این ‌که به این درک نزدیک شویم فکر کنیم مسائل را ملموس کنیم؛ مثلا فکر کنیم که بچه‌ای ما را می‌بیند. تصور این که برخی کارهای ما در خلوت توسط یک کودک دیده شود احساس عمیقی از خجالت در ما ایجاد می‌کند. حال این کودک را آهسته آهسته بزرگ کنید و به تصور دیده شدن توسط خدا نزدیک‌تر شوید. خواندن قرآن نیز از همین سنخ است. اگر دوستی با ما صحبت کند ما با او ارتباط برقرار می‌کنیم، اما در مورد قرآن معمولا چنین نیست. گویی رستم و سهراب می‌خوانیم. گویی افسانه پیشینیان است. این ساختار ذهنی را بشکنیم و با قرآن ارتباط برقرار کنیم. مخاطب این آیات خود من هستم.

اگر شروع به خواندن کنیم حداکثر ظرف یک سال می‌توانیم یک ختم کامل قرآن انجام دهیم. به شما قول می‌دهم آیاتی در قرآن ببینید که شما را متعجب کند. آیا خدا اینقدر صریح در مورد مسائل و امور زندگی ما صحبت کرده. گویی همین امروز نازل شده.

خداوند در سوره قمر چندین بار می‌فرماید که ما قرآن را برای فهم، ساده کردیم. آیا کسی هست که پند بگیرد (قمر، آیات ۱۷، ۲۲، ۳۲ و...). برخلاف آنچه در جامعه جاافتاده که قرآن تفسیر دارد و اصلا قابل فهم نیست و اگر کسی قرآن بخواند مانند خوارج یا گروه فرقان یا منافقین می‌شود و قس علی هذا.

پس از ختم کامل دوباره شروع کنیم و در کنار تاریخ قبلی، تاریخ مطالعه دور دوم را بنویسیم. پس از چند سال با این روش نظام جهان‌بینی خداوند ـ البته به زبان خودمانی نه فلسفی ـ را درک خواهیم کرد. این که زاویه دید خدواند در مورد دنیا، جهاد، ازدواج و... چگونه است به صورت یکپارچه با مطالعه کل قرآن برای انسان قابل درک خواهد شد. فراموش نکنیم که پیامبر در روز قیامت از امت خود شکایت خواهد کرد که وقال الرسول یا رب ان قومی اتخذوا هذا القرآن مهجورا: و پیامبر [در قیامت] می‌گوید پروردگار! همانا قوم من این قرآن را متروک گذاشتند. (فرقان، آیه۳۰)

وبلاگ آزاداندیشی