زنان سنت شکن

گزارشی درباره گسترش تمایل به خوردن کله پاچه, آبگوشت و در میان خانم ها

وقتی هوا سرد می‌شود، علاوه بر لبوی داغ و شلغم آب‌دار و حلیم و آش، به بعضی‌ها هم غذایی همچون کله‌پاچه می‌چسبد. بحث بر سر این نیست که این غذا خوشمزه هست یا نیست یا چقدر می‌تواند برای بدن مضر باشد یا مفید. موضوع اصلی این است که به گمان برخی، این روزها خانم‌ها بیشتر از گذشته به خوردن کله‌پاچه روی خوش نشان می‌دهند...

در حالی که در گذشته باز هم به اعتقاد همان بعضی‌ها، چنین غذایی بیشتر مردانه به حساب می‌آمده است. آیا واقعا چنین چیزی صحت دارد؟

● آقایان می‌گویند...

مصطفی ۲۸ ساله با شکم برآمده، عینکش را میزان می‌کند و با جدیت می‌گوید: «من وقتی به آدمی می‌گویم کله‌‌پاچه‌خور است که بتواند به تنهایی یک دست کله‌پاچه را بخورد.» به این ترتیب مصطفی با همین یک جمله تکلیف خودش را با کله‌پاچه خوردن زنان مشخص می‌کند. به نظر او زنان کله‌پاچه‌خور نیستند و می‌خواهند فقط ادای آن را دربیاورند. با این حال، مصطفی اعتقاد ندارد که کله‌پاچه غذایی مردانه به حساب می‌آید. فراز ۲۶ ساله با اینکه خودش این خوراک را دوست ندارد، اما کاملا باور دارد که کله‌پاچه غذایی مردانه است و حتی این طور ادامه می‌دهد: «به نظر من این روزها دخترها بیشتر سراغ آن می‌روند. در صورتی که قبلا ادا و اطوار داشتند و به خاطر چرب و چیلی بودنش اه و اوه می‌کردند، اما حالا می‌خواهند بگویند که نه، ما هم می‌توانیم.» به نظر فراز این یک جور زورآزمایی زنانه و مردانه است. هر چند به گفته او، اشکالی به آن وارد نیست، اما دلیلی هم ندارد که یک دختر به خاطر روکم‌کنی سراغ چنین غذای به اعتقاد او چندش‌آوری برود. سلیمان می‌گوید در خانه آنها از کوچک و بزرگ گرفته تا زن و مرد همگی کله‌پاچه می‌خورند و به شوخی اضافه می‌کند: «اصلا خوردن کله‌پاچه در فامیل ما ارثی است. کسی را هم نمی‌شناسم که دوست نداشته باشد. در نتیجه نمی‌توانم نظری بدهم که زنان این روزها بیشتر کله‌پاچه می‌خورند یا نه؟»

● خانم‌ها می‌گویند...

مادر سلیمان اعتقاد دارد دخترهای سوسول و قرتی ناز می‌کنند و این جور غذاها را نمی‌خورند وگرنه او از همان بچگی، به بچه‌هایش چه پسرها و چه تنها دخترش عادت داده است که همه جور غذایی را بخورند. صبا ۲۳ ساله و دانشجوی اقتصاد می‌گوید: «من کله‌پاچه دوست دارم اما نمی‌دانم خوردن کله‌پاچه توسط زنان ساختارشکنی هست یا نه.» پرنیای ۲۲ ساله و دانشجوی معماری هم می‌گوید: «در ۲ سال گذشته، فقط ۲ بار با دوستانم صبح زود بلند شدیم و رفتیم کله‌پاچه بخوریم. همگی دوست داریم و ربطی هم به مد و این حرف‌ها ندارد. اینکه بیشتر سراغ خوردن کله‌پاچه نرفتیم هم به این برمی‌گردد که باید صبح زود بیدار شویم و ما اساسا تنبلیم.» خانم‌ها برخلاف نظر آقایان چندان با موضوع کله‌پاچه خوردن مشکلی ندارند و خوردن آن را به صورت امری که تازه رایج شده باشد نمی‌بینند. نیلوفر ۳۰ ساله و مهندس برق می‌گوید: «من خودم زیاد دوست ندارم. اگر جایی باشم یا در خانه‌مان درست بشود، می‌خورم اما این طور نیستم که همان‌طور که برای خوردن قهوه و کیک به یک کافی‌شاپ می‌روم، برای خوردن کله‌پاچه هم به یک کله‌پزی بروم.» با این حال، نیلوفر این طور ادامه می‌دهد: «به نظر من کله‌پاچه مثل قلیان کشیدن یا سیگار کشیدن زنان نیست که بگوییم قبحش ریخته یا تابوشکنی شده است، اما شاید این روزها خانم‌ها راحت‌تر بتوانند تصمیم بگیرند برای خوردن چنین غذایی به یک کله‌پزی بروند.»

● طباخی‌ها می‌گویند...

یک دست کله‌پاچه یک نوع غذای ایرانی است که شامل مغز، زبان، بناگوش، چشم، گوشت صورت و ۴ پاچه می‌شود. نان را در آب این غذا خرد می‌کنند و با آن می‌خورند. غذایی سنگین، دیرهضم و پرچربی که طرفداران بیشماری دارد.

یک کله‌پز در مرکز شهر، قیمت یک دست کله‌پاچه را ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومان عنوان می‌کند. هر چند به گفته او شنیده که تا ۴۵ هزار تومان هم می‌فروشند.

آقا کاظم ۵۱ ساله که ۳۰ سال است مشغول کله‌پزی است، می‌گوید به ندرت در این سال‌ها مشتری خانم داشته است. او اعتقاد ندارد کله‌پاچه غذایی مردانه است، اما تاکید می‌کند آقایان استقبال بیشتری از آن می‌کنند: «این غذا سنگین است اما مقوی و شکم سیر کن هم هست. از قدیم برای جماعت مرد که نان دربیار است هم قوت است و هم خوشمزه.» آقا کاظم می‌گوید اگر کسی بخواهد یک دست کامل کله‌پاچه بخرد، به صرفه‌تر است تا اینکه هر تکه‌ای را جدا تهیه کند.

● بیشتر بدانید

صنف طباخان از صنوف پرسود است به طوری که طبق آمار، روزانه ۱۳ هزار کله‌پاچه در تهران به فروش می‌رسد و رقمی بالغ بر ۳۴۵ میلیون تومان در روز و بیش از ۱۰ میلیارد تومان در ماه برای فروشندگان این صنف دربردارد. این در حالی است که معمولا فروش این نوع غذا در ماه رمضان و البته فصول سرد بیشتر می‌شود.