۷ بـاور نادرسـت دربـاره زونـا

۱) زونا یک بیماری واگیردار است؟
واقعیت این است که زونا یک بیماری ویروسی است ولی عامل ابتلا به آن فعال‌شدن دوباره ویروس و در واقع باقی‌ماندن ویروس آبله مرغان از دوران کودکی …

۱) زونا یک بیماری واگیردار است؟

واقعیت این است که زونا یک بیماری ویروسی است ولی عامل ابتلا به آن فعال‌شدن دوباره ویروس و در واقع باقی‌ماندن ویروس آبله مرغان از دوران کودکی است که باعث ابتلای فرد به زونا می‌شود و مساله آلوده‌شدن به ویروس از محیط یا فرد دیگر مطرح نیست. با این حال توصیه می‌شود افرادی که مستعد ابتلا به آبله‌مرغان هستند یعنی کسانی که آبله نگرفته‌اند یا واکسن آن را تزریق نکرد‌ه‌اند، زنان باردار یا افراد مبتلا به نقص ایمنی از مبتلایان به زونا دوری کنند.

۲) زونا علایم یکسانی دارد؟

که زونا همیشه با برخی علایم یکسان ظاهر نمی‌شود. ممکن است گاهی فرد تنها دچار درد در ناحیه مزبور باشد و حتی درد به حدی باشد که تشخیص را دچار مشکل کرده و پزشک احتمال ابتلا به یک بیماری داخلی را مطرح کند. گاهی حتی بیماری برطرف می‌شود اما درد باقی می‌ماند و بیمار بعد از بهبود بدون آگاهی برای درمان درد مراجعه می‌کند.

۳) برای درمان داروی گیاهی کافیست؟

هدف اصلی درمان زونا عبارت است از کاهش درد و سوزش و خارش. برای درمان باید بیمار به پزشک مراجعه کند در غیر این صورت ممکن است بیماری او را از انجام کارهای روزمره بازدارد. اینکه می?گویند زدن داروهای سنتی و گیاهی به تنهایی کافی است و باعث خشک‌ شدن ضایعه‌ها خواهد شد،صحت ندارد. مشکل‌های پوستی و عفونت‌های ثانویه در اثر عدم رعایت بهداشت این ضایعه‌ها یا زدن داروهای محلی گیاهی به وجود می‌آید و باعث شدیدتر شدن علایم زونا خواهد شد.

۴) درد ناشی از زونا طبیعی است و توجه ویژه نمی خواهد؟

با اینکه بیماری زونا معمولا در عرض ۱۴ تا ۲۱ روز بهبود پیدا می‌کند ولی گاهی دوره بیماری طولانی‌تر می‌شود و مناطق وسیع‌تری را درگیر می‌کند تا جایی که ممکن است درد و تاول‌ها تا ماه‌ها بعد ادامه پیدا کند. چنانچه بعد از یک ماه درد همچنان ادامه داشته باشد به‌طوری که فرد در کارهای روزانه دچار مشکل شود، بهتر است درمان قطعی‌تری انتخاب شود. استفاده از داروهای موضعی و خوراکی یا استفاده از روش‌های موضعی مانند تحریک یا مالش ناحیه مزبور، استفاده از گرمای موضعی، استفاده از کمپرس یا جریان الکتریکی در پوست و در نهایت بلوک عصبی ناحیه و قطع رشته عصبی در مواردی لازم است. بی‌توجهی و تحمل درد لزومی ندارد و توصیه نمی‌شود.

۵) می‌توان از ابتلا به زونا پیشگیری کرد؟

متاسفانه درحال حاضر امکان پیشگیری وجود ندارد و واکسن‌های در حال آزمایش و پیگیری نتوانسته‌اند از بیماری زونا جلوگیری کنند. البته جز در موارد نادر معمولا فرد با یک بار ابتلا به زونا در برابر آن ایمن می‌شود و بیماری مجددا تکرار نخواهد شد.

۶) برای بهبود سریع‌تر زونا بایدضایعه‌‌ها را بترکانید!

با توجه به موقتی‌ بودن دوره تاول‌ها لزومی به دستکاری و درمان تاول‌ها نیست. ترکاندن تاول‌ها یا مالیدن مقدار زیاد کرم یا پماد روی ناحیه تنها باعث تاخیر در بهبود محل تاول‌ می‌شود و حتی ممکن است باعث عفونی‌شدن آن شود. شستشوی ملایم روزانه، استفاده از محلول‌های خشک‌کننده تاول و در برخی موارد استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی زیرنظر پزشک کافی است.

۷) ضایعات ناشی از زونا را خیس نکنید؟

اتفاقا برعکس، استفاده از پوشش مرطوب و کمپرس مکرر ضایعه‌ها هم در تسکین درد هم در خشک شدن تاول‌ها موثر است. نکته مهم در درمان زونا این است که فرد مبتلا در همان روزهای اول و ترجیحا طی ۷۲ ساعت اول بعد از شروع بیماری اقدام به درمان کند در غیر این صورت درمان در کوتاه کردن دوره بیماری یا کاهش عوارض آن چندان موثر نیست.

دکتر فریده مهتی‌پور

متخصص پوست و مو