القاعده در عربستان

«برادران مسلمان در سرزمین عربستان یک سال از قیام مردمان عرب علیه حاکمانشان می گذرد برادران عزیز, شما چرا همچنان حاکمیت خاندان سعود را می پذیرید آنان یکی از فاسدترین دولت های جهان هستند که پول شما را به سرقت می برند » این پیام را نه گروه های مخالف عربستانی خطاب به مردم این کشور گفته اند و نه مخالفان نقض حقـــــوق بشر

«برادران مسلمان در سرزمین عربستان! یک‌سال از قیام مردمان عرب علیه حاکمانشان می‌گذرد. برادران عزیز، شما چرا همچنان حاکمیت خاندان سعود را می‌پذیرید؟ آنان یکی از فاسدترین دولت‌های جهان هستند که پول شما را به سرقت می‌برند.» این پیام را نه گروه‌های مخالف عربستانی خطاب به مردم این کشور گفته‌اند و نه مخالفان نقض حقـــــوق بشر.

ایمن الظواهری رهبر جدید شبکه القاعده که پس از کشته شدن بن‌لادن به راس هرم این گروه تبدیل شد، این چند جمله را حدود یک ماه پیش در پیامی خطاب به مردم عربستان ایراد کرد.

شاید اگر هر فرد دیگری از هر گروهی این پیام را می‌داد چندان جای تعجبی نبود اما القاعده‌ای این درخواست را کرده که شکل‌گیری و سرمایه‌گذاری ابتدایی‌اش را مدیون مقامات سعودی است.

ریشه‌ها و ارتباطات این گروه و شبه‌نظامیان طالبان با عربستان را باید در دهه ۸۰ میلادی جستجو کرد. در آن زمان نیروهای شوروی بیشتر مناطق افغانستان را به تصرف خود درآورده بودند و افرادی که تا دیروز در مدارس دینی عربستانی‌ها مشغول یادگیری علوم مذهبی بودند، حال درس و کتاب را رها کرده و با سلاح عازم افغانستان شدند.

این افراد که بعدها به موسسان اصلی شبکه‌هایی همچون القاعده و طالبان تبدیل شدند، مدت‌ها مورد عنایت مقامات سعودی بودند. رابطه خانوادگی اسامه بن‌لادن با خاندان سلطنتی عربستان و کسب قدرت و سرمایه از طریق این رابطه، تاییدی بر این مدعاست.

انجام حملات ۱۱ سپتامبر تمامی این روابط را دستخوش تغییر کرد. تحقیقات انجام شده نشان داد طراحان اصلی آن حمله اکثرا عربستانی بوده و حتی نقشه این حمله نیز در عربستان کشیده شده بود. حال مقامات عربستانی با فشار کشورهای غربی بویژه آمریکا حملات گسترده‌ای را علیه افراد القاعده و طالبان در عربستان انجام دادند و دستگیری و محاکمه‌ها بتدریج شروع شد.

یکی از مهم‌ترین این موارد دستگیری۹۴۱ نفر از اعضای شبکه القاعده در عربستان بود. یکی از نکات مهم این دستگیری این بود که از بین افراد بازداشت شده،۴۲۱ نفر سعودی و بقیه ملیت‌های مختلف داشتند که در قالب ۹۱ گروه در مناطق مختلف عربستان دستگیر شدند.

در این میان اگرچه عربستانی‌ها به این دستگیری‌ها و محاکمه‌ها ادامه می‌دادند اما از سوی دیگر این نیروها ابزار دست آنها برای اختلال و آشوب در کشورهای همسایه بودند.

با تمام این اوصاف رابطه کجدار و مریز عربستان با القاعده تا اواخر سال ۲۰۰۸ نیز ادامه داشت. اما اوایل سال ۲۰۰۹نیروهای مبارزه با تروریسم این کشور شروع به پاکسازی عربستان از عناصر این گروه کردند.

عده زیادی از این افراد پس از اخراج از عربستان راهی کشورهای منطقه بویژه یمن شدند و زمینه شکل‌گیری القاعده در شبه‌جزیره عرب را به وجود آوردند.

از آن زمان به بعد حملات این گروه علیه مقامات عربستانی یا طرح‌هایشان برای تخریب لوله‌های نفت عربستان شدت بیشتری گرفته است.

این رابطه به حدی تیره و تار شد که چندی پیش رهبر القاعده در شبه جزیره عربی در یک نوار صوتی در سایت ویژه این گروه اعلام کرد ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان، وزیر کشور و محمد، پسر پادشاه عربستان از نظر ما مرتد هستند و باید کشته شوند.

برخی بر این باورند که با تعیین الظواهری به عنوان رهبر القاعده این خصومت بیش از پیش خواهد شد. بن‌لادن اصالتا عربستانی بود و تا حدودی با مقامات سعودی مدارا می‌کرد.

اما ایمن الظواهری مصری طی یک سال گذشته با اظهارات خود علیه مقامات سعودی نشان داده است در آینده این رابطه وخیم‌تر ​می​شود.