تو بی ریخت نیستی

همه چیز درباره جراحی های زیبایی در ایران

طبق اطلاعات به دست آمده جراحی پلاستیک و زیبایی پدیده ای تازه نیست چرا که پزشکان معتقدند حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یک جراح یونانی به نام "هنیه" بینی یکی از بیماران خود را با استفاده از گوشت گونه او تحت عمل جراحی قرار داد. همچنین یک هزار سال پس از میلاد مسیح (ع)، جراحان از پوست پیشانی برای جراحی های بینی و دیگر اعضای بدن استفاده می کردند. اما سابقه جراحی پلاستیک در ایران به حدود ۸۰ سال قبل باز می گردد; زمانی که علی اوصانلو به آمریکا رفت و دوره های جراحی پلاستیک را در این کشور گذراند و پس از بازگشت به ایران آموخته های خود را در اختیار دیگران گذاشت. اوصانلو پس از بازگشت به ایران واحدی به نام جراحی پلاستیک یا رینوپلاستی در دانشکده پزشکی تهران تاسیس کرد و اولین جراحی زیبایی را در سال ۱۳۰۷ در یکی از بیمارستان های تهران انجام داد از این رو جراحان پلاستیک، وی را پدر جراحی پلاستیک ایران می نامند. متاسفانه با توجه بیش از حد مردم به جراحی پلاستیک، پای طمع کاران نیز به میدان باز شد و باعث شد جان بسیاری از مردم در این میان گرفته شود. اگرچه آمارهایی که از میزان مرگ و میر ناشی از عمل های جراحی زیبایی منتشر شده است، عدد دقیقی را در اختیار قرار نمی دهد، اما به طور قطع می توان گفت برخی از این عمل ها، مانند جراحی بر روی پوست و لاغری، خطراتی بیشتر از ناراحتی های موضعی را می توانند به دنبال داشته باشند.

● جراحی بینی در صدر

دکتر سید جواد امیری زاد با بیان این که حدود ۷۰ درصد جراحی های زیبایی، عمل بینی است به ایسنا گفت: عمل زیبایی بینی به نوعی مشکل ترین عمل جراحی زیبایی و بحث برانگیزترین عمل است; زیرا دقت پزشک جراح در انجام این عمل بسیار مهم است. عضو هیات مدیره انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران، با اشاره به این که ایران مرکز رینوپلاستی (جراحی زیبایی بینی) دنیاست، توصیه کرد: زنان پس از هفده سالگی و مردان پس از هجده سالگی، عمل زیبایی بینی را انجام دهند. وی با بیان این که چنانچه اصول درست و مناسب عمل زیبایی بینی توسط جراح رعایت نشود، عوارض ظاهری و عملکردی به دنبال آن ایجاد خواهد شد، اظهار کرد: ایران بیشترین عمل رینوپلاستی (جراحی زیبایی بینی) را در دنیا دارد و بهترین جراحان این رشته نیز متعلق به ایران هستند; بنابراین به جرات می توان گفت که کشور ما مرکز رینوپلاستی دنیاست.

امیری زاد خاطرنشان کرد: در ایران، زنان بیشترین داوطلبان عمل زیبایی بینی را تشکیل داده و تنها حدود ۳۰ درصد داوطلبان را مردان تشکیل می دهند که نسبت به سال های گذشته، رشد بالایی داشته است.

وی با بیان این که تنها ۱۰ درصد شانس ایجاد عارضه قابل درمان پس از عمل رینوپلاستی وجود دارد، اظهار کرد: افراد دیابتی انسولینی، افراد مبتلا به فشار خون بالا و بیماری زمینه ای و افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی روانی برای انجام عمل رینوپلاستی مناسب نیستند.

● خطر تنگی نفس

فرزام شایسته متخصص زیبایی معتقد است با تغییر سال و نزدیک شدن به سال جدید آمار درخواست جراحی زیبایی در کشور به میزان شگفت انگیزی زیاد می شود. او معتقد است این افراد دوست دارند با قیافه و شکل جدید سال را نو کرده یا از تعطیلات پیش روی برای استراحت بعد از جراحی استفاده کنند.

شایسته گفت : در حال حاضر جراحی بینی شایع ترین و درآمدزاترین جراحی زیبایی در ایران است بر این اساس برخی از پزشکان که حتی تخصصی در این زمینه ندارند نیز به طور غیرمجاز در مطب یا کلینیک های خصوصی این عمل را انجام می دهند.

به گفته وی اکثر متقاضیان جراحی بینی جوانان ۱۷ تا ۳۰ ساله هستند. ۹۰ درصد آنهایی که شجاعت کرده و بینی خود را به تیغ جراحان می سپارند بعد از جراحی دچار مشکلات تنفسی شده و از آنجا که تنفس اصلی ترین جریان زندگی یک فرد است نقصان آن باعث بروز مشکلات عدیده ای در این افراد می شود. خیلی از دختران و پسرهای جوان هستند که بعد از جراحی زیبایی به خصوص بینی و عدم رضایت یا ایجاد مشکلات احتمالی مجبور می شوند چندین بار این جراحی را تکرار کرده و مبالغ بیشتر را برای رسیدن به چهره دلخواه پرداخت کنند اما در میان همه آنها شاید ماجرای مریم ناراحت کننده تر باشد. او دختری ۲۰ ساله است که به هوای به دست آوردن دماغی قلمی، سربالا و باریک، خودش را با مشکل شدید تنفسی و بالا رفتن بیش از حد بینی مواجه کرد. سفر به خارج از کشور و صرف ۲۰ میلیون تومان هزینه مشکل او را تا حدودی برطرف کرد.

● احتمال ناموفق بودن عمل زیبایی بالاست

دکتر محمد رضا یوشی، جراح پلاستیک و متخصص گوش و حلق و بینی ، انواع عمل های پلاستیک را با عناوین زیبایی، درمانی و جراحی های مشترک، طبقه بندی می کند. وی برای توضیح این طبقه بندی می گوید: مثلا کسی که چانه اش عقب است، امکان دارد با مشکل تنفسی مواجه باشد. همچنین برخی از عمل های بینی، به دلیل وجود مشکلات تنفسی انجام می شوند. وی اظهار کرد: برای کسانی که عمل زیبایی انجام می دهند، مهمترین دغدغه این است که جراحی باعث زیباتر شدن شان شود. برای بعضی ها، این هم مهم است که کسی متوجه نشود که عمل کرده اند. یوشی افزود: اگر عمل زیبایی با تعریف جدید باشد یعنی "عمل زیبایی بینی، با حفظ عملکرد"، خطرات آن هم به حداقل می رسد. در این رویکرد، ایجاد بینی معقول و منطقی مد نظر است. مثلا اگر بینی آن قدر کوچک شود که تنفس را مختل کند، زیبایی، فایده ای ندارد.

وی اعتقاد دارد: بخشی از موفقیت عمل جراحی، به خود بیمار و ویژگی های فیزیکی اش بازمی گردد. قدرت و اندازه غضروف و جهنده بودن یا نبودن آن، تاثیر زیادی در نتیجه عمل دارد. با این حال، تجربه دکتر معالج است که می تواند این موارد را بهتر تشخیص دهد.

● امان از کاشت مو

تورج مکرمی، متخصص پوست و مو و زیبایی هم درباره هزینه های مربوط به کاشت مو توضیح می دهد: "هر گره مو (تعدادی مو که به هم چسبیده اند)، یک دلار، تقریبا معادل ۹۰۰ تومان هزینه می برد. به این ترتیب با در نظر گرفتن میزان طاسی سر بین ۵۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان هزینه کاشت مو می شود. با این توضیح که بیشتر از ۲۰۰۰ گره هم برای بیمار کاشته نمی شود." وی درباره اثرات منفی احتمالی جراحی کاشت مو می گوید: دو روش مختلف برای کاشت مو وجود دارد که یکی جراحی محسوب می شود و دیگری نمی شود. هیچکدام از این روش ها خطر جانبی ندارند. البته ممکن است در فاصله ای که موهای کاشته شده رشد می کنند، سایر موهای سر، کم پشت شوند و مثلا دو سال بعد، شخص، مجبور به کاشت دوباره شود، اما خطر دیگری وی را تهدید نمی کند." مکرمی درباره خطرات برداشتن موهای زاید یا جوان کردن پوست با استفاده از لیزر نیز اظهار کرد: ملتهب و گرم شدن پوست از اثرات طبیعی این روش است که با استفاده از کرم برطرف می شود. مشکل، تنها برای افراد نادری پیش میآید که به لیزر حساسیت شدید دارند و گوشت اضافه در می آورند.

● رقم های شاخ در بیار

به طور مشخص تورم و هرج و مرج بازار، دامن جراحی زیبایی را هم گرفته است چرا که در ایران، با هزینه های از ۳۰۰ هزار تا ۵ میلیون تومان بینی راعمل زیبایی می کنند که البته انتخاب پزشک تاثیر بسیار زیادی بر این رقم دارد. همچنین هزینه جراحی و لیفتینگ صورت بین یک تا پنج میلیون، تزریق کلاژن به لب ها و تغییر فرم آنها بین ۴۰۰ هزار تا ۲ میلیون، اصلاح افتادگی پلک بین یک میلیون و۵۰۰ هزار تا ۴ میلیون، هزینه جراحی فک بین ۵ تا ۸ میلیون، هزینه ارتودنسی با دستگاه متحرک بین ۳۰۰ هزار تا یک میلیون و با دستگاه ثابت بین یک تا ۴ میلیون، هزینه پروتز سینه بین ۲ تا ۴ میلیون و هزینه ساکشن شکم بین ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۶ میلیون تومان است که البته این مبالغ با مکان مطب، پزشک معالج و بیمارستانی که عمل جراحی در آن انجام می شود ارتباط مستقیم دارد.

خیلی از بیمارها، قبل از اینکه خود را تسلیم تیغ جراحی کنند برای انتخاب پزشک معالج خود ملاک های مختلفی دارند که از جمله این ملاک ها می توان به مهارت و تجربه پزشک و هزینه جراحی اشاره کرد که بعد از دریافت رقم های مختلف کمی در ملاک هایشان تغییر ایجاد می شود. شایسته معتقد است تفاوت قیمت در هزینه های جراحی زیبایی حکایت از مهارت، تخصص و تبحر پزشک معالج در انجام جراحی داردو پایین بودن دستمزد برخی پزشکان برای انجام جراحی، بیشتر جنبه بازاریابی داشته و در برخی موارد نیز حکایت از عدم تخصص پزشک در انجام جراحی دارد.

وی تصریح کرد: برخی افراد برای پایین آوردن هزینه جراحی خود به پزشکانی مراجعه می کنند که صلاحیت انجام عمل را ندارند و انجام جراحی توسط این افراد عواقب خطرناکی برای متقاضی در پی دارد ضمن اینکه انجام جراحی توسط این پزشکان نه تنها هزینه را پایین نمی آورد بلکه متقاضی مجبور می شود برای برطرف کردن عیوب پس از جراحی هزینه های بیشتری نیز بپردازد.

● تنها ۱۵۷ جراح پلاستیک بینی مجوز دارند

رئیس انجمن جراحان پلاستیک ایران چندی پیش در نشست جراحان پلاستیک ایران با بیان اینکه تعداد جراحی های پلاستیک در ایران کم نیست، درخصوص قیمت های جراحی بینی در مطب های مختلف گفت: قیمت جراحی بینی توسط جراحان پلاستیک تقریبا در یک رنج قرار دارد اما نرخ این جراحی در مطب افرادی که جراح پلاستیک نیستند، متفاوت است. کمال فروتن تصریح کرد: همچنین قیمت جراحی بینی توسط متخصصان گوش و حلق و بینی متفاوت است. فروتن خاطر نشان کرد: در تهران تنها ۱۵۷ جراح پلاستیک مجوز انجام جراحی بینی را دارند در حالی که حدود هفت هزار نفر پزشک عمل جراحی بینی را انجام می دهند. رئیس انجمن جراحان پلاستیک ایران گفت: در سال های ۸۷-۸۶، از ۹۸ مورد شکایتی که از جراحان زیبایی شده بود تنها هشت شکایت مربوط به جراحان پلاستیک و ۹۰ شکایت مربوط به افرادی بوده که جراح پلاستیک نبوده اند.

● سایز دماغ ها بزرگ شده است!

در خبری که روز چهارم خرداد امسال در خروجی ایسنا قرار گرفت بسیاری از نگرانی های آسیب شناسان، روانشناسان و متخصصین عرصه انسان شناسی در خصوص تبیین علل رجوع بیش از اندازه ایرانی ها به عمل های جراحی زیبایی به خصوص بینی را از بین برد و آب پاکی را روی دست همه ریخت. در این خبر دکتر سید علیرضا مصباحی جراح و متخصص بیماری های گوش و حلق و بینی و عضو انجمن راینولوژی ایران ادعا کرده بود که جراحی زیبایی بینی در ایران مد نشده بلکه سایز بزرگ بینی در نژاد ایرانی، یکی از دلایل تعداد بالای جراحی زیبایی بینی در ایران است.

وی با اشاره به این مقوله که گاه در رسانه ها تعداد بالای جراحی زیبایی بینی در ایران، اشکال یا مد دانسته شده و مورد سوال قرار می گیرد، گفت: تعداد بالای جراحی های زیبایی بینی در ایران را انکار نمی کنم اما علت آن "مد شدن" نیست. این عضو آکادمی جراحان پلاستیک صورت و بینی اروپا گفت: در حالی که اروپایی ها و آمریکایی ها از نظر آناتومی، خلقت و ژنتیک، اغلب بینی زیبایی داشته و نیازی به عمل زیبایی بینی ندارند، فرم بینی در کشورهای شرق آسیا به گونه ای است که معمولا کار زیادی نمی توان برای افراد انجام داد. دکتر مصباحی ادامه داد: این در حالی است که در کشورهایی چون ایران، ترکیه، کشورهای اطراف مدیترانه و کشورهای عربی، با وجود زیبایی تمام اجزای صورت همچون پلک، ابرو، لب و دهان ، به علت ژنتیک، سایز بینی بزرگ است و به همین علت تعداد افرادی که تمایل به عمل زیبایی بینی دارند در جامعه ما بالاتر است.

● پزشک های عمومی هم وارد بازار شده اند

سایت پزشکان بدون مرز به نقل از رئیس نخستین کنگره خاورمیانه ای راینوپلاستی نوشت: تقاضای بیش از حد جراحی بینی در ایران، افراد غیرمتخصص و حتی پزشکان عمومی را هم وارد این عرصه کرده است و در موارد زیادی بیماران حتی نفس کشیدن عادی را هم از دست می دهند.

محسن نراقی که تنها غیر آمریکایی عضو شورای ۱۰ نفره سیاستگذاری راینوپلاستی آمریکا است افزود: ایران بدون شک قطب راینوپلاستی و جراحی بینی در خاورمیانه است و از این نظر حرف اول را در منطقه می زنیم و حتی از بسیاری از کشورهای اروپایی نیز جلوتریم. وی تصریح کرد : راینوپلاستی فقط عمل جراحی زیبایی بینی نیست بلکه درمان همه بیماری های حاد و مزمن ناحیه بینی را شامل می شود که سینوزیت شایع ترین آن است. با این حال در کشور ما تقاضا برای عمل جراحی زیبایی بینی بسیار بالاست و بیشترین فعالیت جراحان پلاستیک در ایران، انجام عمل زیبایی بینی است. نراقی افزود: گر چه به مرور زمان مردم و به خصوص خانم ها برای بهبود کیفیت زندگی و زیبایی بیشتر به سمت این نوع عمل ها گرایش پیدا کرده اند، اما متاسفانه بخش قابل توجهی از عمل های جراحی زیبایی بینی غیر ضروری است و به علت چشم و هم چشمی یا ناراحتی های روانی انجام می شود.

عضو شورای ۱۰ نفره سیاستگذاری راینوپلاستی آمریکا گفت: در موارد زیادی افرادی که حتی تمکن مالی کافی برای پرداخت هزینه این نوع عمل ها را ندارند به سمت عمل زیبایی بینی تشویق می شوند و چون توان انتخاب پزشکان حاذق را ندارند به پزشکان کم تجربه و گاه غیر متخصص در این زمینه مراجعه می کنند و متاسفانه در موارد زیادی مجبورند چند بار عمل را تکرار کنند و در نهایت نیز نه تنها رضایت آن ها جلب نمی شود بلکه به علت کوچک شدن بیش از اندازه بینی امکان تنفس عادی خود را هم از دست می دهند.

نراقی افزود: کوچک شدن بیش از حد بینی موجب این می شود که فرد در زمان خواب از راه دهان تنفس کند و این امر موجب کمبود اکسیژن بدن در زمان خواب می شود که خواب آلودگی، کسل بودن، بی حوصلگی و عصبی بودن در طول روز از جمله عوارض آن است. بسیاری از افرادی که دچار این عوارض می شوند، بارها این نکته را تکرار می کنند که ای کاش عمل نمی کردند و نفس کشیدن آن ها این قدر سخت نمی شد. وی گفت: گرچه پزشکان و جراحان مختلف هزینه های مختلفی را برای عمل جراحی بینی مطالبه می کنند و این کار تعرفه مشخصی ندارد، اما عمل جراحی بینی کاری است که تلفیقی از دانش، تجربه و هنر محسوب می شود به همین علت پزشکان حادق تر هزینه های بالاتری مطالبه می کنند، با این حال متوسط هزینه این عمل ها در ایران از کشورهای اروپایی و آمریکا پایین تر است. به همین علت نه تنها ایرانیان مقیم خارج بلکه بسیاری از اتباع این کشورها نیز برای عمل جراحی بینی به ایران می آیند. وی افزود: تقاضای بیش از حد عمل جراحی بینی در ایران گروه های مختلف پزشکی را وارد این عرصه کرده است، نه تنها در کلینیک ها و بیمارستان ها، بلکه در مطب ها و در شرایط غیر استاندارد هم این نوع عمل ها انجام می شود و من اطلاع دارم که حتی برخی پزشکان عمومی هم عمل جراحی زیبایی بینی را در ایران انجام می دهند.

● نظارتی نیست

در سال، ۳ تا ۴ مورد جراحی زیبایی منجر به فوت داریم که این جراحی ها توسط جراحان غیرپلاستیک صورت می گیرد.۹۰ درصد پرونده های جراحی زیبایی مربوط به جراحان غیرپلاستیک است. براساس مدارک موجود در ۶ سال اخیر بیش از ۲۰۰ پرونده درباره شکایت افراد از پزشکان جراح پلاستیک در سازمان نظام پزشکی تشکیل شده که بیشتر این شکایت ها به جراحی های چاقی، لاغری و افزایش قد مربوط می شود. جراحی های زیبایی دو نوع عوارض زودرس و دیررس دارد که عوارض زودرس، همان فوت در اتاق عمل بوده و عوارض دیررس آن، عفونت جای عمل، آمبولی ریه و سوراخ شدن پرده بینی است. دکتر ایرج خسرونیا رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران گفت: علت اینکه آمار دقیقی از قربانیان عمل زیبایی وجود ندارد این است که در جراحی های پلاستیک، بیمار را به اسم دیگری به اتاق عمل می برند; به طوری که متقاضی عمل لیپوساکشن (برداشتن چربی های زائد) به اسم عمل ریه پذیرفته می شود.

وی می افزاید: روزانه بین ۳۰ تا ۵۰ نفر برای انجام چنین عملی به کلینیک ها و مطب ها مراجعه می کنند و این امر باعث شده تا پزشکان به دلیل اینکه در سایر رشته های پزشکی درآمد چندانی وجود ندارد، برای بالابردن سطح درآمد خود اقدام به انجام چنین عمل هایی بکنند. خسرونیا می گوید: اگرچه لیپوساکشن سلامت افراد چاق را از طریق کاهش چربی خون آنها بهبود می بخشد، اما خطر بیماری هایی را که افراد چاق در معرض آن هستند، کاهش نمی دهد. وی می افزاید: سازمان بازرسی وزارت بهداشت متولی نظارت بر این گونه قضایاست و با اتکا بر قوانین قبلی مبنی بر اینکه هر پزشک می تواند در حیطه علم پزشکی خود اقدام به فعالیت کند، می تواند پیش از وصول شکایت به این موارد رسیدگی کند. خسرونیا با تاکید بر اینکه هر نوع عمل جراحی باید در بیمارستان انجام شود، می گوید: گاهی حین عمل، بیمار نیاز به دستگاه های تنفسی و تجهیزات دیگر پیدا می کند که در مطب موجود نیست.

● دخترانی که از چهره خود راضی نیستند

دکتر مجید ابهری گفت یک پژوهش میدانی در استان های تهران، گیلان، اصفهان و خوزستان توسط گروه آسیب شناسی مرکز مطالعات آریا به صورت پرسش از دختران ۱۶ تا ۲۵ سال انجام و مشخص شد دختران در این سن به لحاظ حس رقابت یا انتقاد دوستان یا الگوبرداری از هنجارفرستانی که عکس و چهره آنها در روی جلد مجلات و بعضی روزنامه ها چاپ می شود و همچنین ویژگی های سنی دوران بلوغ که علاقه دارند خود را زیبا جلوه دهند از ظاهر خود راضی نیستند. به گفته ابهری، تصور اینکه بعد از عمل فرد به یک سوپر استار تبدیل می شود موجب شده که بعضی از زنان حتی با پول قرض کردن اقدام به این کار کنند. ابهری با اشاره به اینکه متاسفانه جراحی های زیبایی در بین پسران جوان نیز به اندازه دختران دیده می شود، گفت: آنها که توان مالی ندارند با چسباندن چسب های بهداشتی تظاهر به جراحی بینی می کنند که این خود موجب بروز ناهنجاری رفتاری در بین جوانان شده و می شود.

نویسنده : روشنک محمدی