مسیر انحرافی یا انحراف از مسیر طنز

نگاهی به سریال مسیر انحرافی

از دیرباز اقتباس از فیلمنامه‌های غیرایرانی در برنامه ها و فیلم‌های سینما و تلویزیون رواج دارد. این اقتباس ها گاهی ضعیف و گاهی قوی هستند. چند سال اخیر طنز نویسان ما درنوشته های خود به اقتباس از فیلم‌ها و سریال‌های طنز و غیرطنز خارجی روی آورده‌اند. حال این برداشت چه از کل داستان فیلم باشد یا برداشت از یک شخصیت خاص و برجسته. این برداشت‌ها گاهی آنقدر قوی و پخته هستند که از خود اثر اصلی هم جذاب‌تر می‌شوند، مثل سریال مردهزار چهره که می‌توان گفت ایده اصلی خود را از فیلم جذاب و پرهیجان «اگر می‌تونی منوبگیر» با بازی لئوناردو دی کاپریو گرفته است.اما گاهی این برداشت ها چنان ضعیف و بی محتوا هستند که نه مفهوم فیلم اصلی را می‌رسانند و نه در جایگاه خود مفهومی جدید دارند؛

و در حد پایین تر از آن به یک طنز مضحک تبدیل می‌شوند که فقط تقلیداز سطحی‌ترین قسمت ها و شخصیت‌های داستان اصلی هستند.

سریال مسیر انحرافی که چند شب است از شبکه سه سیما پخش می‌شود، به جرات می‌توان گفت، یک تقلید از ظاهر فیلمنامه و شخصیت‌های اصلی یکی از معروفترین سریال‌های خارجی به نام Lost یا گمشده است، حتی فیلمنامه‌نویس سریال مسیر انحرافی قادر به برداشت و پختن داستان به سبک و سیاق خودش نبوده و تنها تقلید کرده است و بس! سریال LOST ، با سقوط هواپیما در جزیره‌ای شروع می‌شود که شخصیت‌های آن یکی‌ یکی بیدار شده، یکدیگر را پیدا می‌کنند و هر کدام بنا به شخصیت و ملیت خود، اعمالی که قبلا در زندگی خود انجام داده‌اند و کارهایی که بعدا می‌توانسته‌اند انجام دهند؛ داستان سریال را پیش می‌برند. آنها در واقع در یک برزخ گیر افتاده‌اند که خود از آن بی‌اطلاع‌اند و فکر می‌کنند زنده هستند. در این جزیره حتی مشکلات قبلی برخی از آنان مثل سرطان یا ویلچری بودن دیگر وجود ندارد. از یک زمان به زمان دیگر سفر می‌کنند. تا بلکه گذشته را جبران کنند در این سریال از تمام ملیت‌ها و ادیان دنیا نماینده‌ای وجود دارد مثل اسلام، مسیحیت و بودا. حتی دود سیاهی در جزیره هست بر گرفته از داستان حضرت سلیمان است. در نهایت این سریال با رسیدن همه شخصیت‌ها به یک مکان مقدس همانند مسجد یا کلیسا که در آن نماد همه ادیان روی شیشه‌ها خودنمایی می‌کند خاتمه می‌یابد. همه آنها در نهایت به آرامش می‌رسند.

این سریال که با چند گروه فیلمنامه‌نویس قوی و مطالعه همه جانبه از شخصیت‌ها و آداب و رسوم ملیت‌ها شکل گرفته است، در سریال «مسیر انحرافی» تقلیدی شده برای ساختن یک طنز که تنها قسمت‌های اول و وسط و آخر آن به اضافه چندین شخصیت آن هم تقلیدی به هم چسبانده شده است.در سریال «مسیر انحرافی» بسیاری از قسمت ها برای شما علامت سوال باقی می‌گذارند، و شما اصلا متوجه نمی‌شوید که این حادثه چه طور یا اصلا چرا اتفاق افتاد!

در یکی از صحنه‌های داخل هواپیما، یک رابطه زناشویی به تمسخر گرفته می‌شود، زنی که اسلحه به همراه آورده تا همسرش را با خود ببرد، تیری به مهماندار زده، خلبان را وادار به فرود می کند، خلبان هم خودش را مجبور می‌کند تا در یک جزیره وسط اقیانوس فرود بیاید تا این دو نفر را پیاده کند و همین می‌شود دلیل سقوط هواپیما و شروع داستان... حال باید پرسید کدام قسمت این شروع منطقی است کدام قسمتش طنز؟

پس از سقوط هم بیدار شدن شخصیت‌ها عینا تقلیدی است و تنها چند دیالوگ و اتفاق متفاوت دارد که اکثر آن هم برگرفته از قسمت‌های بعدی سریال اصلی است، بدون آنکه طنز یا مفهوم متناسب با رسوم و خلقیات ایرانی در آن وجود داشته باشد.

متاسفانه اقتباس این چنینی، چند تغییر لهجه در صدای خلبان و بقیه افراد، مدام از این طرف جزیره به آن طرف رفتن برای چنین کار پرهزینه با این گروه بازیگری قوی و مورد احترام مردم ایران اصلا مناسب و متناسب نیست.

امید است دیگر سریال‌های تقلیدی به این شکل ساخته نشود یا اگر تقلیدی هست این چنین مضحک و بی محتوا نباشد.

نویسنده : مهزاد سید کریمی