شرایط کودکان ـ تنفس بیش از حد

حالتی است که با احساس تنگی نفس، یا نرسیدن هوا مشخص می‌شود. کودک، اغلب با ناراحتی و نگرانی شکایت دارد که هوا کم است، ولی در همان حال، بدون اشکال واضحی تنفس می‌کند.
بر خلاف شرایط …

حالتی است که با احساس تنگی نفس، یا نرسیدن هوا مشخص می‌شود. کودک، اغلب با ناراحتی و نگرانی شکایت دارد که هوا کم است، ولی در همان حال، بدون اشکال واضحی تنفس می‌کند.

بر خلاف شرایط دیگری که مشکلات واقعی در نفس کشیدن پدید می‌آورند (نظیر آسم، برونشیت، دیفتری، سرماخوردگی، خروسک، تب یونجه و ذات‌الریه)، تنفس بیش از حد، به هیچ‌وجه یک بیماری جسمی نیست. و انسداد راه‌های هوائی و یا صداهای غیرطبیعی در نفس کشیدن وجود ندارد. دما و رنگ کودک هر دو طبیعی هستند.

این عارضه، در اثر تنفس شدید و تند و یا بیش از حد عمیق پدید می‌آید و موجب می‌شود که کودک دی‌اکسیدکربن را بیش از حد بیرون دهد. (دی‌اکسیدکربن یک مادۀ زائد سلول‌ها است که در نتیجهٔ استفادهٔ از غذاها به وجود می‌آید و به وسیلهٔ خون به شش‌ها رفته و از طریق بازدم خارج می‌شود). با این حال، مرکز تنفسی مغز به مقادیر مشخصی از دی‌اکسیدکربن در خون نیاز دارد، تا تنفس به طور طبیعی انجام گیرد. بعد از این‌که در نتیجهٔ تنفس بیش از حد، غلظت دی‌اکسیدکربن پائین آمد، کودک در دست‌ها و پاهایش احساس گزگز و بی‌حسی خواهد کرد و به دنبال آن، ماهیچه‌هائی که دست‌ها، انگشتان، مچ‌پا و انگشتان پا را کنترل می‌کنند، شروع به انقباضات ناگهانی می‌کنند. اگر تنفس بیش از حد، ادامه پیدا کند، کودک غش می‌کند. در بیشتر موارد، علت اصلی، تنفس بیش از حد چیزی مانند علت خمیازه کشیدن است. یعنی فشار عصبی مرکزی، اضطراب یا افسردگی. در واقع تنفس عمیق می‌تواند به صورت خمیازه کشیدن‌های متوالی در نظر گرفته شود.

علائم و نشانه‌ها:

بررسی دقیق نشان می‌دهد که آیا کودک دچار مشکل تنفسی است، یا این‌که صرفاً تند و عمیق تنفس می‌کند. سندرم تنفس بیش از حد، با سرفه و تب همراه نیست و هیچ صدائی غیرطبیعی در جریان نفس کشیدن وجود ندارد.

سندم تنفس بیش از حد کودکان و نوجوانان شایع‌تر است. کودکانی که بیش از حد نفس می‌کشند، ممکن است دچار حملات مکرر شوند.

مراقبت خانگی:

در چنین شرایطی، اهمیت دارد که آرام بمانید و به کودک اطمینان بدهید. کودک را مجبور کنید که در یک پاکت مقوائی بزرگ نفس بکشد و هیچ‌گاه از یک کیسهٔ پلاستیکی برای این منظور استفاده نکنید. کودک باید پاکت را طوی نگه دارد که به صورت شل روی دهان و بینی قرار گیرد. این کار باعث خواهد شد که کودک، دی‌اکسیدکربن بیرون داده شده را دوباره به داخل شش‌ها ببرد و میزان دی‌اکسیدکربن خونش بالاتر برود.

اگر کودک غش کند، خود به خود بهوش می‌آید. چون کودک در جریان بیهوشی به‌ طور طبیعی نفس خواهد کشید و در نتیجه، غلظت دی‌اکسیدکربن در خون، به حد مناسب می‌رسد.

علل طبیعی تنفس بیش از حد که باید به دنبالش بگردید، عواملی نظیر فشارهای عاطفی غیرقابل تحمل و یا اضطراب کودک در محیط خانه، مدرسه یا در روابط با دوستان است.

موارد احتیاط:

علت تنفس بیش از حد ممکن است نوعی بازی باشد که در آن، نفس‌های سریع طولانی و عمیق می‌کشند این‌گونه بازی‌ها در مواردی می‌‌توانند خطرناک باشند. کودکان را تشویق کنید که بازی‌های دیگری بکنند.

درمان پزشکی:

درمان علت تنفس بیش از حد، بر اساس یافتن علت احتمالی فشار روانی و عاطفی کودک قرار دارد. در موارد شدید روان درمانی توصیه می‌شود.

عناوین مرتبط:

آسم، برونشیولیت، برونشیت، سرماخوردگی، خروسک (خناق یا کروپ)، دیفتری، غش کردن، تب بونجه و حساسیت‌های دیگر، ذات‌الریه (پنومونی)