نفر نهم در مناظرات

مناظره های نامزدهای ریاست جمهوری در سه مرحله برگزار شد که مسائل اقتصادی، فرهنگی ـ اجتماعی و سیاسی مورد تبادل نظر قرار گرفت.

مناظره های نامزدهای ریاست جمهوری در سه مرحله برگزار شد که مسائل اقتصادی، فرهنگی ـ اجتماعی و سیاسی مورد تبادل نظر قرار گرفت.

مناظره ها به گونه ای سازماندهی شده بود که هر یک از نامزدها برنامه های خود را در خصوص موضوع مورد بحث عنوان نماید و توسط سایرین مورد نقد قرار گیرد. در مناظره، هر نامزد قصد دارد با ارائه ادله قانع کننده، برتری رای و نظر خود را نسبت به سایرین به اثبات برساند. نتیجتا نظرات مختلف جهت روشن شدن واقعیت عنوان می شود.

پرهیز از رفتار مبتنی بر احساسات، تلقی نکردن نظرات دیگران به عنوان توهین، رعایت ارزش های اخلاقی، صراحت در بیان موضوعات و پرهیز از خدشه دار نمودن وجهه افراد غائب از جمله اصولی است که معمولا در هر مناظره رعایت می شود. طبیعی است که هر فردی که خود را شایسته رئیس جمهور بداند، برنامه هایی برای اجرا داشته باشد.

منطقا این برنامه ها از بررسی وضع موجود و یافتن راهکار جهت برون رفت از مشکلات وضع موجود نشات می گیرد. به بیان دیگر هر نامزدی وضعیت موجود را بر اساس محیط داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. با ارزیابی محیط داخلی، قوت ها و ضعف ها مشخص می شود و امکان ارزیابی دقیقی از منابع و محدودیت ها فراهم می شود.

با ارزیابی محیط خارجی، فرصت ها و تهدید مشخص می شود. بر این اساس و با استفاده از فن تحلیل قوت ـ ضعف، فرصت ـ تهدید، هر نامزد راهبردی را تعیین می نماید. این راهبردها تحت عنوان برنامه هر نامزد، اعلام عمومی می شود و مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. اما دیدگاهها متفاوت است. چه بسیار اتفاق می افتد آنچه که یک نفر به عنوان نقطه برتری خود انتخاب می کند، از دیدگاه فردی دیگر نقطه ضعف باشد. یا آنچه که در وضعیت موجود به عنوان دستاورد عنوان می شود، از دیدگاه سایرین اینگونه نباشد. یا برنامه ای که یک نامزد ارائه می دهد، غیرواقعی و غیرعملی باشد.

بنابراین لازمست که مقایسه ای صورت گیرد. اما این مقایسه نباید فقط به مقایسه با سایر رقبا محدود گردد بلکه باید با وضع فعلی هم مقایسه شود. مناظره هایی که انجام شد، فقط مقایسه برنامه هر نامزد با سایر رقبا بود در حالیکه شایسته بود این برنامه ها با وضع موجود نیز مقایسه شود. برای حصول این مهم بهتر بود که سه نماینده از دولت در امور اقتصادی، فرهنگی ـ اجتماعی و سیاسی انتخاب میشد و به عنوان مسئولان وضعیت فعلی در مناظره ها حضور می یافتند. بدین ترتیب برنامه های نامزدها محک جدی تری می خورد. چرا که بسیاری از برنامه هایی که نامزدها عنوان می نمایند مانند افزایش اشتغال، کاهش نرخ تورم، دیپلماسی فعال و...از اهم برنامه های دولت فعلی هم بوده است اما باید بررسی کرد که در عمل چه اتفاقی افتاده است که حصول به این اهداف محقق نشده است و آیا برنامه نامزد فعلی، قادر است این مشکلات را برطرف نماید.

به قول سعدی شیرازی؛ دوصد گفته چون نیم کردار نیست. در مناظره هایی که انجام شد، به طور عمده فقط شعارها مورد بررسی قرار گرفت و جنبه عملی آن ها به دقت ارزیابی نشد. البته تا حدودی در مناظره سیاسی، این امر اتفاق افتاد. ای کاش این اتفاق در مناظره اقتصادی می افتاد تا نتیجه بهتری حاصل شود. البته هنوز هم فرصت باقیست و می توان مناظره چهارمی را با موضوع اقتصاد و با حضور نماینده ای از دولت و به دور از هرگونه هیجانات سیاسی برگزار نمود. وزرای اقتصادی دولت برای چنین مناظره ای اعلام آمادگی نموده اند. شایسته است این مناظره انجام شود. هر چند یک شرط بسیار مهم دارد و آن این است که شهامت پذیرش اشتباهات وجود داشته باشد.

سجّاد وجدانیان

کارشناس ارشد مدیریت دولتی