سن اوریوس Orius SPP از خانوادهAnthocoridae

جنس Orius SPP با نام عمو میInsidious flower bog یکی از جنس های مهم این خانواده است حشره کامل به طول کمتر از ۳میلیمتر بوده و هر دو جنس نر وماده شبیه هم هستند با ان تفاوت که جثه ماده بزرگتر است

● جنس اوریوس

▪ مرفولوژی:

جنس Orius SPP با نام عمو میInsidious flower bog یکی از جنس های مهم این خانواده است .حشره کامل به طول کمتر از ۳میلیمتر بوده و هر دو جنس نر وماده شبیه هم هستند با ان تفاوت که جثه ماده بزرگتر است. بدن به رنگ سیاه مایل به قهوای نخودی و زیر بدن درخشان میباشد .بال پوش زرد رنگ و پاها به رنگ حنایی و قسمت داخلی وعقبی ران تیره تر است .پنجه ها ۳ بندی است , خرطوم وشاخک ها سه مفصلی بوده و طول شاخک از مجموع سر و گردن بلند تر است , پیش گردن مثلثی و در قاعده عقبی بال دارای فرو رفتگی های منظمی است و در قسمت وسط پیش گردن یک شیار عرضی مشخص به چشم می خورد.

سن اوریوس زمستان را به حالت حشره بالغ(اکثرآماده) در زیر درختان و یا زیر برگهای ریخته شده به سر می برند فعالیتهای سن اوریوس در زمستان گذرانی در بهار معمولآ وقتی اغاز میشود که متوسط درجه محیط از ۱۵ درجه تجاوز نماید .

ماده ها تخم های بیضی شکل و کشیده خود را از طریق الت تخم ریز در بافت پارانشیم (برگ) رگبرگ اصلی وگاه در قسمت دم گل و پهنک به طور عمودی یا کمی متمایل فرو می کند،تخمها به طور انفرادی در داخل و زیر اپیدرم طوری قرار داده میشوند که از بیرون میکرو پیل سفید رنگ انها در زیر اپیدرم استریو میکروسکوپ دیده شده و با چشم غیر مسلح تشخیص داده نمیشود. در ضمن هیچ گونه عکس العمل گیاهی مانند تغییر رنگ و یا ترشح گیاه دیده نمیشود .

سنک های ماده در تمام مدت تخم گذاری که به تدریج انجام میگیرد از میزبان های ترجیحی درجه اول کنه، درجه دوم تخم، پوره یا لارو جوان سایر حشرات تغذیه می کنند و هر سنک ماده در طول عمر مفید تخم گذاری خود مرتبآ توسط حشرات نر بارور شده .در این مدت از ۱۵۰تا ۲۰۰ عدد تخم گذارده شده و تعداد تخم گذاشته شده بستگی زیدی به نوع میزبان ان دارد.

در شرایط طبیعی دوره نشو ونمای فردی بسته به شرایط محیطی ۴ تا ۵ هفته تغییر می کند، تخم ها در مدت ۳تا۴ به سنک بالغ تبدیل میشوند.سنک اوریوس یک حشره چند نسلی است و تعداد نسل های ان در شرایط کوهستان و جلگه از ۲ تا ۵ نسل در سال نوسان دارد. هر سنک اوریوس در مراحل پنجگانه پورگی حشره بالغ دارای یک نوع تغییر رنگ تدریجی از زرد یکنواخت در پوره ها تا قهوای نخودی و در بعضی قسمتها به رنگ تد ریجی تیره تا سیاه در حشره بالغ می باشد و این تغییر رنگ در شرایط پرورش ازمایشگا هی یکنواخت تر است.

هر سنک اوریوس بالغ یا پوره با فرو بردن خرطوم نیرومند خود در بدن میزبان و مکیدن همولنف و سایر محتویات ان ،فقط لاشه خالی میزبان خود را باقی میگذارند و به دین ترتیب هر سنک اوریوس میزبان این توانایی را دارد که در طول عمر خود ۴۰۰تا۶۰۰ میزبان را از پا در اورد،از انجا که سنک اوریوس در زمانهای مشخصی، بسته به نوع محصول و شرایط محیطی،حضور فعال دارد و این امر باعث کاهش کار ایی ان در از بین بردن کنه ها میشود. لذا لازم است از طریق پرورش ازمایشگاهی ورها سازی ان در طبیعت جمعیت های سنک اوریوس را تقویت نماییم.

ـ چند نکته:

زمانی میتوان ارزش اوریوس را به عنوان یک عامل بیو لوژیک در مبارزه تلفیقی تخمین زد که از دو الگوی پراکنش و فراوانی شکارگر و مکانیسم های موثر انها نیز اگاهی لازم وجود داشته باشد.به عنوان مثال سنک اوریوس در مزارعی که علاوه بر سویا سایر گیاهان علفی و چوبی نیز وجود داشته باشد فراوان تر خواهد بود تا مزارعی که فقط سویا در ان کاشت شده است و یا فراوانی ان در اطراف مزرعه سویا نسبت به داخل مزرعه بیشتر است،در مزارع ذرت جمعیت اوریوس در زمان گل دهی زمان ان افزایش می یابد و یونجه های مجاور به باغات سیب نیز مثل گیرنده ای،اوریوس ها را به طرف خود جذب میکند.

جمعیت اوریوس در طی فصل زراعی ثابت نمیباشد،به عنوان مثال در مزرعه ذرت در ابتدای فصل تراکم جمعیت پایین بوده و در زمان گلدهی و گرده افشانی جمعیت ان افزایش می یابد.همچنین در مزارع پنبه دو بار افزایش جمعیت مشاهده می شود،یک بار در اول فصل زمانی که جمعیت تریپس ها بالا است و بار دوم زمانی که غوزه ها در حال تکمیل شدن بوده ولی بوته ها هنوز در حال گل دهی میباشد.

بطور کلی میتوان نتیجه گرفت که جمعیت اوریوس در اول بهار زیاد شده تا زمانی که محیط های زیستی مناسبتری برای انها فراهم شود واین زمان مصادف با اواخر بهار و اواسط تابستان خواهد بود.در این هنگام سنک ها بر روی گیاهان مهاجرت میکنند بنابراین پراکندگی فصل اوریوس تحت تاثیر ففولوژی گیاه(زمان گلدهی) و میزان شکار قابل دسترس می باشد.

کاهش طول روز تا حدود ۵/۱۱ ساعت،در اواخر ابان ماه سبب ورود این حشره به مرحلهدیاپوز می شود،با افزایش دوره نوری تا ۱۴ ساعت روشنایی و۱۰ساعت تاریکی،سنک ها از دیاپوز خارج میشوندو سن های ماده قادر به تولید تخم های بارور خواهند بود.

● سیستم پرورش استاندارد:

بر اساس یک سری تحقیقات انجام شده در مورد تکنیک پرورش ازمایشگاهی سنک اوریوس،نتایج در غالب سیتم پرورش استاندارد ارائه شدهاند.با توجه به این سیستم،به منظور پرورش ازمایشگاهی سنک اوریوس به یک ظرف برای نگه داری حشره،بافت مناسب گیاهی برای تخم گذاری و همچنین ماده غذایی مناسب برای تغذیه حشره نیاز است

اگر چه ممکن است شکل ظروف نگه داری نوع بستر تخم گذاری و نوع ماده غذایی استفاده میشوند.جا های مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشند ولی نکته مهمی که باید به ان توجه داشت،فراهم اوردن شرایط رطوبتی و حرارتی اپتیمم برای پرورش می باشدچرا که سنک اوریوس به حرارت و رطوبت حساسیت زیادی داشته و نوسانهای این دو فاکتور باعث تلفات زیاد سنک ها میگردد.

با توجه به مطالب ذکر شده،مراحل مختلف سیستم پرورش ازمایشگاهی استاندارد سنک اوریوس در زیر توضیح داده شده است.

▪ ظروف نگه داری:

محفظه ای که برای تخم گذاری حشره بالغ در نظر گرفته شده است از دو ظرف استوانهای از جنس پلی استرین تشکیل شده است.بطور کلی ظروفی که انتخاب میشوند باید شفاف باشند تا بتوان حشرات داخل ان را به راحتی مشاهده نمود.

ظرف پایینی به قطر ۵/۱۰ سانتی متر و ظرف بالایی که داخل ان جای داده میشودبه قطر ۱۱ سانتی متر می باشدارتفاع هر ظرف۵/۱۵ سانتی متر میشودو در ظرف بالایی که نیز یک لایه توری نازک قرار داده میشود،تخم گذاری در یک محیط کنترل شده با دمای۱+۲۲ درجه سانتی گراد،و رطوبت نسبی ۵+۸۰ درصد،۱۷ ساعت روشنایی و ۷ ساعت تاریکی انجام میشود.با توجه به این شرایط لازم است محیط طوری فراهم شود که سن ها بتوانند برای تخم گذاری یا تغذیه از نور پنهان شوند.

▪ تغذیه:

برای تغذیه و تخم گذاری سنک اوریوس بهتر است از تخم پروانه بید ارد Ephestia kuehniella zell استفاده میشود.به منظور جلوگیری از تفریخ این تخم ها،انها را به مدت۴۵ دقیقه در معرض اشعه ماوراء قرار میدهند.مقوا هایی تیره به پهنای۱۰ سانتی متر انتخاب شده و تخم های پروانه ها روی انها جای داده میشود،به این ترتیب که این مقوا ها را با اب مقطر مرطوب نموده و تخم ها را به کمک نمکدان روی انها میپاشند،پس از خشک شدن مقوا ها،تخم ها چسبیده روی انها باقی میمانند.

مقوا ها را به تکه هایی به عرض تقریبآ۵/۲ سانتی متر برش زده و به طور طولی تا میکنند.به منظور بستر تخم گذاری از برگ شمعدانی استفاده میشود که حاوی دو برگ شمعدانی در کف ظرف است و برگها طوری گذاشته می شوند که دمبرگ ان ها به سمت بالا باشد.دو نوار مقوایی حاوی تخم در طرفین برگها گذاشته میشوند،بعد از دو هفته یک نوار کافی است .

تخم ها دز دو طرف مخفی برگ زیر اپیدرم گذاشته میشوند . تخم گذاری وقتی شروع میشوندکه کاده ۵ تا ۶ روز سن داشته و تا حدود ۲ ماه ادامه می یابند.در شرایط ایده ال فقط ۵ جفت نر و ماده در یک ظرف،میانگین تولید روزانه تخم بیشتر از ۶/۶ تخم برای ماده خواهد بود،تعدادکل تخم های گذاشته شده توسط یک ماده در طی ۵۸ روز حدود ۲۲۹ تخم با ۸۰ درصد تفریخ میباشد،۲ بار در هفته برگ های حاوی تخم به ظرف دیگری منتقل میشود در یک ظرف ۲۵ جفت نر و ماده ممکن است در طی ۱۰ هفته ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ حشره بالغ مشاهده شود.

ظروفی که برای تفریخ تخم و پرورش پوره استفاده میشوند مشابه ظروف نگه داری حشره بالغ است، پوره ها تا ۵ روز بعد از تخم گذاری دیده نمیشوند پوره باید تا گذراندن ۵ سن پورگی و تبدیل شدن به حشره کامل با نوار های مقوایی حاوی تخم تغذیه شوند(مشابه تغذیه حشرات کامل) برگ های شمعدانی را بعد از یک هفته،هنگام غذا دادن میتوان بیرون اورد.هنگام خروج مقوا ها و برگ ها باید انها را به خوبی تکان داد.

پوره های ته ظرف را میتوان در درجه ۱۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲ هفته با غذا نگهداری نمود .

اکثر حشرات بالغ بین ۱۶ تا ۱۹ روز بعد از خروج پوره از تخم ظاهر شده و برای انتقال به ظرف های جدید تخم گذاری اماده هستند.