۱۹دی ۱۳۵۶ ـ انتشار نامه "رشیدی مطلق!" و سرآغاز تغییر نظام حکومتی ایران

۱۹دیماه ۱۳۵۶ (۱۹۷۸ و در آن سال مصادف با نهم ژانویه) در پی انتشار یک نامه اهانت آمیز به مرجع مذهب شیعه به امضای مستعار «احمد رشیدی مطلق» در روزنامه اطلاعات که از طریق مقامات دولتی …

۱۹دیماه ۱۳۵۶ (۱۹۷۸ و در آن سال مصادف با نهم ژانویه) در پی انتشار یک نامه اهانت آمیز به مرجع مذهب شیعه به امضای مستعار «احمد رشیدی مطلق» در روزنامه اطلاعات که از طریق مقامات دولتی مربوط به این روزنامه تحمیل شده بود، حوزه های علمیه (مدارس آموزش الهیات و فقه) در شهرهای مختلف از جمله قم و مشهد دست به اعتراض زدند و طلبه (دانشجویان مدارس دینی) با شعارهای تند به خیابانها ریختند که دامنه این اعتراض و تظاهرات در روزهای بعد گسترش یافت و به تدریج به صورت یک قیام عمومی درآمد که تا ۲۱ بهمن ماه سال بعد ادامه یافت و به تغییر نظام حکومتی ایران انجامید. تنظیم این نامه و چگونگی تحمیل آن به روزنامه اطلاعات جهت انتشار که نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران بوده و آغازگر دوره ای تازه بشمار آمده است، و این که چه نیروهایی پشت آن قرار داشتند تا انتشار یابد، موضوعی است بسیار مفصل، و هنوز تا حدی مبهم و نامکشوف. غلامحسین صالحیار (متوفی در آذرماه ۱۳۸۲) سردبیر وقت روزنامه اطلاعات چون نتوانست از انتشار نامه جلوگیری کند خودرا به بیماری زد و دستیارانش که توان مقاومت کمتری داشتند در غیاب او مجبور به چاپ کردن نامه شدند. با اینکه از آن زمان ۳۱ سال گذشته است هنوز درباره آن نامه به طریق دانشگاهی و سکالستیک پژوهش صورت نگرفته است! و انتشار خاطرات افراد و نظراتشان نمی تواند کافی و همه جانبه باشد.

«مورخان» انتشار این نامه (نامه ساختگی به امضای رشیدی مطلق؛ خطاب به سردبیر روزنامه اطلاعات) را در ردیف آن دسته از گاف های تاریخی بزرگ قرارداده اند که نتایج دگرگون کننده داشته اند. گاف صدام حسین در اشغال نظامی کویت در همین ردیف قرارداده شده است و .... همچنین گاف هیتلر در تعرض نظامی به شوروی، مداخله نظامی آمریکا در اختلافات داخلی ویتنامی ها در دهه ۱۹۶۰ و ....

با انتشار نامه ساختگی "رشیدی مطلق" که احتمالا منظور از انتشار آن چیزی دیگر بود یک بار دیگر این جملات مائو تسه - دونگ که آن را در زمستان ۱۹۳۰ بیان داشته بود و در دفترچه جملات قصار او مندرج است مصداق یافت:

"فراموش نکنید که یک جرقه صحرایی را آتش می زند و سوختن بوته های خشک همه جا را به آتش می کشاند و صحرا منظره نوینی به خود می گیرد که اگر دقت بکارنرود و تدابیر لازم بکار گرفته نشود منظره تازه ممکن است بهتر است از قیافه سابق نباشد.".