آقایان بیشتر خیانت می کنند

ریشه ها و میوه های خیانت همسر در گفت وگو با دکتر ساحل همتی گرکانی روان پزشک

گاهی در زندگی زناشویی اتفاق‌های پیش‌بینی‌ نشده‌ای می‌افتد و نفر سومی از راه می‌رسد که تحمل وضعیت و ادامه زندگی را برای یکی از طرفین دشوار می‌کند. بیشتر مواقع، همسری که مورد بی‌وفایی یا خیانت قرار گرفته به شدت سرخورده می‌شود و حتی با تصمیمی عجولانه ممکن است میدان را برای فرد سوم خالی کند...

در این‌باره با دکتر ساحل همتی گرکانی، روان‌پزشک و استادیار دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی گفت‌وگو کرده‌ایم.

▪ خانم دکتر! اگر بخواهیم خیانت را تعریف کنیم چه باید بگوییم؟

- برای تعریف خیانت باید ریشه‌های خیانت را جست‌وجو کرد. خیانت ابعاد مختلفی دارد و تک‌بعدی نیست. مهم‌ترین بعد مساله روان‌شناختی است. در این مواقع شخصیت فرد، علت خیانت، نگرش و احساس او نسبت به این امر و فرهنگ خانوادگی‌اش بررسی می‌شود. البته در این بررسی هر دو طرف باید مورد توجه قرار گیرند.

▪ خیانت بیشتر در چه قشری از مردم جامعه دیده می‌شود؟

- خیانت در برخی از شخصیت‌های خاص بیشتر اتفاق می‌افتد. اصولا این افراد از نظر شخصیتی متزلزل هستند و اعتماد به نفس کمتری دارند. هر چه شخصیت متزلزل‌تر باشد، خیانت نیز متعددتر خواهد شد. در ازدواج‌هایی که بر اساس احساسات و بدون آگاهی سرگرفته‌اند نیز پایه‌های زندگی زناشویی کاملا سست و لرزان می‌شود و اگر دو طرف دچار اختلال شخصیتی نیز باشند، این مشکل شدیدتر خواهد شد. گاهی عوامل محیطی در بروز خیانت موثرند. افرادی که در یک محیط نامناسب قرار می‌گیرند و تعریف درستی از زندگی و لذت ندارند به راحتی به خود اجازه خیانت می‌دهند. در جامعه میزان خیانت مردان نسبت به زنان بسیار بیشتر است زیرا مردان معمولا این عمل را قبیح نمی‌دانند و آن را رایج و طبیعی تلقی می‌کنند.

مردها می‌توانند بدون برقراری ارتباط عاطفی به اوج لذت جنسی برسند اما خانم‌ها حتما باید ارتباط عاطفی داشته باشند تا لذت را تجربه کنند. به همین دلیل اگر رابطه خانمی با همسرش خوب نباشد، نمی‌تواند رابطه زناشویی مطلوبی داشته باشد. در شرایط ایده‌آل شاید فقط ۳۰ تا ۴۰ درصد زنان می‌توانند لذت جنسی را تجربه کنند.

▪ چه رفتارهایی در همسر نشان‌دهنده خیانت است؟

- نمی‌توانیم از رفتارهای مشخصی نام ببریم چون آدم‌ها، نیازها و روابط و خواسته‌هایشان با هم تفاوت دارند. نبودن درک متقابل و بی‌علاقگی یکی از طرفین به زندگی، نشان‌ می‌دهد زندگی برای او بی‌اهمیت است. حال باید دید فقط در زندگی زناشویی دچار مشکل شده یا در محیط کاری و در روابط با دیگران هم همین‌طور است.

▪ فرض کنیم خیانت یکی از طرفین ثابت شد، همان‌طور که می‌دانید همسری که مورد بی‌مهری قرار گرفته به شدت عصبانی و خشمگین می‌شود و حتی ممکن است خانه را ترک کند. به نظر شما این کار درست است؟

- این مساله به توانایی و خواسته آدم‌ها از زندگی مشترک بستگی دارد. باید ببینیم توقع طرفین از زندگی چیست و چه توانایی‌هایی دارند. گاهی توقع از زندگی مشترک فقط رضایت و محبت نیست. گاهی هم زن امکان ترک خانه و زندگی را ندارد و نمی‌تواند زندگی را به تنهایی اداره کند و با وجود شکست عاطفی، باید مشکلات را شناسایی و حل کرد. کمک گرفتن از یک مشاور خانواده بسیار مهم است تا به این وسیله بتوان اوضاع را به بهترین نحو مدیریت کرد.

▪ گاهی مردان باوجود دوست داشتن همسرشان، علاقه دارند با زن دیگری نیز ارتباط جدیدی را تجربه کنند. این مساله به معنای تنوع‌طلبی آنهاست و کارشان را توجیه می‌کند؟

- خیانت به مسائل روان‌شناختی برمی‌گردد. در برخی از افراد خیانت یک مشکل روانی است و تعدادی از مردان برای اثبات مردانگی خود دست به این کار می‌زنند. برخی دیگر هم قادر به کنترل هیجان‌های خود نیستند یعنی نمی‌توانند تکانه‌ها را کنترل کنند.

▪ تکانه؟

- تکانه به هیجان‌هایی گفته می‌شود که از روی عقل و تفکر نیستند و فرد بعد از پیروی از آنها احساس پشیمانی و ندامت می‌کند ولی این کار را انجام می‌دهد. خیلی از آقایان یا خانم‌ها بعد از ارتکاب گناه ابراز پشیمانی می‌کنند.

▪ کنترل همسر با جست‌وجوی وسایل شخصی و لباس و تعقیب او می‌تواند مانع خیانت شود؟

- کنترل، ناشی از بدبینی است که در مواقع شدید به بیماری تبدیل می‌شود. افراد بدبین به حرکات و گفتار همسر خود مشکوک هستند و هر حرکت او را تفسیر می‌کنند. کنترل‌های شدید به هذیان تبدیل می‌شوند. بدبینی‌ها‌ انواع مختلفی دارند. بعضی از همسران فقط به شریک زندگی خود مشکوک هستند و با دیگران مشکلی ندارند. بدبینی به روابط بین همسران صدمه می‌زند و گاهی باعث از هم پاشیدگی زندگی می‌شود. گاهی حتی در صورت ادامه زندگی مشترک، به افسردگی یکی از طرفین یا خودکشی نیز می‌انجامد.

▪ اگر فرد خاطی احساس پشیمانی کرد، باید به راحتی او را بخشید؟

- همه انسان‌ها می‌توانند تغییر کنند و به اشتباه خود پی ببرند. وقتی کسی دچار اشتباه می‌شود، خوب است که به او فرصت عذرخواهی بدهیم. اگر دلایل منطقی بود، آن را بپذیریم ولی اگر غیرمنطقی بود نباید اعتماد کرد. باید بدانیم خیانت در چه بستری انجام گرفته، اگر بیماری است -یعنی با هیجان‌ها و پرکاری جنسی همراه‌ است- به کنترل نیاز دارد حتی در برخی مواقع دارو تجویز می‌شود ولی توصیه من این است که از اقدام?های خودسرانه و عجولانه پرهیز و حتما با یک متخصص یا مشاور خانواده مشورت شود.

پرنیان پناهی