سیاه‌ خروس‌ قفقازی‌

شاخه : طنابداران phylum : Chordata
رده : پرندگان Class : Aves
راسته : ماكیان سانان Order : Galliformes
خانواده : سیاه خروس Family : Tetraonidae
جنس : تترائو Genus : Tetrao (lyrueus)
گونه : سیاه خروس قفقازی Species : T.mlokosiewiczi
نام انگلیسی : Caucasian Black Grouse
مشخصات‌:
(طول بدن ‌ بین ‌ ۳۸ تا ۵۲ …

شاخه : طنابداران phylum : Chordata

رده : پرندگان Class : Aves

راسته : ماكیان سانان Order : Galliformes

خانواده : سیاه خروس Family : Tetraonidae

جنس : تترائو Genus : Tetrao (lyrueus)

گونه : سیاه خروس قفقازی Species : T.mlokosiewiczi

نام انگلیسی : Caucasian Black Grouse

مشخصات‌:

(طول بدن ‌ بین ‌ ۳۸ تا ۵۲ سانتی‌ متر) دمcm ۱۹ – ۱۵ و پهنای‌ بال ۶۲-۵۸ سانتیمتر است‌. نر و ماده‌ آنها از یكدیگر متفاوتند . رنگ‌ عمومی‌ بدن‌ پرنده‌ نر سبز سیاه‌ بوده‌ ولی‌ در قسمت‌ گردن‌ و بالای‌ بدن‌ نمای‌ آبی‌ دارد. در پرنده ‌نر شاهپرهای‌ كناری‌ دم‌ به‌ طرز خاص‌ و زیبایی‌ به‌ سمت‌ پایین‌ پیچ‌ خورده‌ است‌ و از فاصله‌ نزدیك‌ تاج‌ سرخ‌ بالای‌ چشم‌ آن‌ قابل‌ تشخیص‌ است‌ . رنگ‌ عمومی‌ بدن‌ ماده‌ حنایی‌ یا زردكمرنگ‌ یا قهوه‌ای‌ روشن ‌ با خطوط تیره‌ عرضی‌ و دم‌ آن‌ طویل ‌، بدون‌ خمیدگی‌ و تقریباً چهارگوش‌ است‌. نابالغ‌ از ماده‌ قابل‌ تشخیص‌ نیست‌ منقارآنها سیاه‌ و پاها قهوه‌ای‌ تیره‌ هستند.

عادات‌ و زیستگاه‌:

سیاه‌ خروسها پرندگانی‌ اجتماعی‌ بوده‌ در دستجات‌ پاییزی‌ و در زمستان‌ دیده‌ می‌شوند. اینها تقریباً همیشه ‌تك‌ جنس‌ هستند . پرواز سیاه‌ خروسها سریع ‌، مستقیم‌ و توأم‌ با بال‌ زدنهای‌ قوی‌ است‌ . زیستگاه‌ آن‌ بوته‌ زارها و علفزارها بالاتر از حد رویش‌ درخت‌ و جنگلهای‌ كوهستانی‌ است‌.

در ارتفاعات‌ جنگلی‌ ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر زیست‌ می‌نماید . ولی‌ گاهی‌ در ارتفاعات ‌ ۳۷۰۰ متر نیز دیده‌ شده‌ است ‌. در زمستان‌ به‌ جنگلهای ‌نقاط كم‌ ارتفاع‌تر كوچ‌ می‌كند. روی‌ زمین‌ ومعمولاً در زیر بوته‌های‌ كوتاه‌ یا در پای ‌صخره‌ها آشیانه ‌ می‌سازد.

رژیم‌ غذایی‌:

تغذیه‌ سیاه‌ خروس‌ از برگ ‌، جوانه‌ و میوه‌های‌ سته‌ است. در تابستان‌، حشرات‌ بیشتر خوراك‌ سیاه ‌خروسهای‌ جوان ‌ را تشكیل‌ می‌دهند.

تولید مثل‌:

سیاه‌ خروس‌ قفقازی‌ در فصل‌ جفتگیری‌ پر سر وصدا است ‌ . لانه ‌ به عمق‌ تقریبی ‌ cm۵ از مقداری‌ گیاهان‌ خشك‌ ، توسط ماده ‌ ساخته‌ می‌شود. حدود ۱۲-۲ تخم‌ با اندازه‌های mm ۳۷-۳۴* ۵۲-۴۷ و به‌ وزن‌ gr ۳۱ براق‌ و صاف ‌، نخودی‌ رنگ ‌ با خالهای‌ قهوه‌ای‌ مایل‌ به ‌ قرمز در آن‌ قرار می‌گیرد. تخمگذاری‌ در اردیبهشت‌ و بر روی‌ زمین‌ در زیر بوته‌ها یا اغلب‌ زیر قلوه‌ سنگها انجام‌ می‌شود. دوران ‌ جوجه‌ كشی‌ حدود ۲۵-۲۰ روز بوده‌ و فقط ماده‌ روی‌ تخمها می‌خوابد . جوجه‌ها پس‌ از تفریخ‌،برای رشد احتیاج‌ زیادی‌ به‌ والدین‌ ندارند (Precocial)و پس‌ا ز۱۴-۱۰روزگی می‌توانند پرواز كنند.

پراكندگی‌:

این‌ گونه‌ در ایران ‌ بومی‌ ارسباران‌ است‌ و علاوه‌ بر این‌ در تركیه ‌ و قفقاز دیده‌ می‌شود. بقای ‌ این‌ گونه‌ زیبا و خاص ‌، علاوه ‌ بر حفاظت‌ آن‌ به‌ نگهداری‌ جنگلها كه‌ زیستگاه‌ پرنده‌ را تشكیل‌ می‌دهند بستگی‌ تام‌ دارد.