از بازی سایه ها تا پروتکل شبح

مهم ترین اتفاقات این روزهای سینمای جهان کاملا متکی به دو تریلر تجاری هالیوود است که سازندگان شان امید زیادی به سودبخشی آن ها داشتند

مهم‌ترین اتفاقات این روزهای سینمای جهان کاملا متکی به دو تریلر تجاری هالیوود است که سازندگان‌شان امید زیادی به سودبخشی آن‌ها داشتند. ولی آن‌طور که از آمار و ارقام منتشر شده برمی‌آید فعلا خبری از سوددهی آنچنانی و موفقیت تجاری خیره‌کننده چهارمین قسمت «ماموریت غیرممکن» و دومین قسمت «شرلوک هولمز» به گوش نمی‌رسد. درحال حاضر و پس از گذشت یک هفته از نمایش این دو اثر در آمریکای شمالی، «شرلوک هولمز: بازی سایه‌ها» با فروش نزدیک به ۴۰ میلیون دلار و «ماموریت غیرممکن: پروتکل شبح» با رقمی درحدود ۱۳ میلیون دلار درحالی در صدر فروش گیشه‌های آمریکای شمالی قرار گرفته ‌است که به‌طور کلی میزان فروش گیشه‌های جهانی در سطح پایینی قرار دارد.

● شرلوک هولمز و گای ریچی

این دومین تجربه «گای ریچی» در ساخت فیلمی براساس داستان‌های مشهور شرلوک هولمز است، حاصل اولین تجربه او که در سال ۲۰۰۹ میلادی اتفاق افتاد یک تریلر موفق سینمایی بود که بیش از منتقدان، از سوی بینندگان موردتوجه قرار گرفت و موفق شد در نمایش جهانی به فروشی معادل ۵۳۰ میلیون دلار دست پیدا کند، این رقم برای فیلمی با بودجه‌ای ۹۰ میلیون دلاری، امیدوارکننده بود و احتمالا همین موضوع سبب شد تا دست‌اندرکاران کمپانی «برادران وارنر» به فکر ساختن قسمت دوم این فیلم بیفتند، فیلمی که علاوه بر فروش ۴۰ میلیون دلاری در آمریکای شمالی نزدیک به ۱۵ میلیون دلار در سطح بین‌المللی فروخته است. در قسمت دوم تریلر معمایی «شرلوک هولمز» با عنوان «بازی سایه‌ها» همان بازیگران قبلی، نقش‌های اصلی فیلم را بر عهده دارند، «رابرت داونی جونیور» در نقش «شرلوک هولمز» و «جود لاو» در نقش همکار یار دیرینه او «دکتر واتسن» ظاهر شده‌اند. در این فیلم جدید آن‌ها به جنگ مهم‌ترین، خشن‌ترین و باهوش‌ترین دشمن هولمز می‌روند که همان «دکتر موری‌آرتی» شیطان‌صفت با بازی «جراد هریس» است. براساس داستان‌های کلاسیک «سر آرتور کانن دویل»، پروفسور موری‌آرتی ریاضی‌دان نابغه‌ای است که هوش و ذکاوتش با هولمز برابری می‌کند و می‌توان او را به عنوان بهترین رقیب و دشمن ممکن برای این کارآگاه زبردست در نظر گرفت.

کاربران سایت «IMDb» به این فیلم از ۱۰ ستاره، ۹/۷ ستاره داده‌اند که در مقایسه با تعداد ستاره‌های فیلم قبلی در سال ۲۰۰۹ (۵/۷ ستاره) نشان از ارتقا کیفی دارد و این روند بهتر شدن اصلا اتفاقی به نظر نمی‌رسد، به‌خصوص از همان زمانی که گای ریچی تصمیم گرفت تا شکل و شمایل عصا قورت داده هولمز که از زمان پخش یک سریال موفق دهه هشتاد با بازی «جرمی برت» در ذهن مردم تثبیت شده بود بشکند و آن را به یک مرد شوخ‌طبع و شلخته تبدیل کند که علاوه بر توانایی‌های حیرت‌آور فکری از توانایی‌های فیزیکی قابل توجهی نیز برخوردار است و به آسانی می‌تواند در هیجان‌انگیزترین ماجراها ظاهر شود.

اما به جرات می‌توان گفت که «بازی سایه‌ها» از فیلم قبلی «ریچی» پرمایه‌تر است و برخلاف قسمت قبلی که حجم بسیار زیاد اکشن و جلوه‌های ویژه‌اش انسان را به یاد فیلم‌های برداشت شده از داستان‌های کمیک می‌انداخت، بیشتر بر جذابیت‌های داستانی استوار است. البته کماکان همان چاشنی‌های بصری در آن وجود دارد. همین استفاده به‌موقع از امکانات سینمای مدرن سبب شده است تماشاگر قرن بیست‌ویکم سینما نیز بتواند به آسانی با این قهرمان قرن نوزدهمی ارتباط برقرار کند.

● غیرممکن با یک پویانما‌ساز

پس از گذشت پنج سال از آخرین ماموریت غیرممکن، چهارمین قسمت از این مجموعه فیلم‌های اکشن با نام «ماموریت غیرممکن: پروتکل شبح» به کارگردانی «برد بیرد» روانه پرده سینماها شد و توانست در نخستین هفته نمایش با فروشی برابر با ۱۳ میلیون دلار، عنوان سومین فیلم پرفروش این هفته آمریکای شمالی را از آن خود کند؛ این فیلم هم‌چنین در سطح بین‌المللی نیز ۲/۶۸ میلیون دلار فروخته و مجموع فروش جهانی خود را به ۲/۸۱ میلیون دلار رسانده است. ذکر این نکته نیز جالب توجه به‌نظر می‌رسد که سه فیلم قبلی «ماموریت غیرممکن» در مجموع ۱/۴ میلیارد دلار فروش داشته‌اند. فیلم اول به کارگردانی «برایان دی پالما» ساخته شد و به فروشی معادل ۴۵۷ میلیون دلار دست پیدا کرد، فیلم دوم را «جان وو» کارگردانی کرد و فروش آن به رقم ۵۴۶ میلیون دلار رسید. سومین فیلم نیز که توسط «جی جی آبرامز» ساخته شده بود، ۳۹۷ میلیون دلار در سطح جهان فروش کرد.

در چهارمین قسمت از این مجموعه، «تام کروز» دوباره در نقش «ایتان هانت» مامور گروه IMF (نیروی ماموریت‌های غیرممکن شاخه غیررسمی سازمان سیا) ایفای نقش می‌کند. این بار هانت و همکارانش برای بدنام کردن سازمان خود وارد عمل می‌شوند و می‌کوشند مانع یک تروریست هسته‌ای شوند.

تجربه دیدن فیلم «ماموریت غیرممکن: پروتکل شبح» از وجه دیگری نیز جالب توجه به نظر می‌رسد و آن هم این‌که آن‌را «برد بیرد» کارگردانی است که تا به امروز برای پویانمایی‌های موفق‌اش صاحب شهرت شده است. او برای کارتون‌های «شگفت‌انگیزها» و «موش سرآشپز» برنده جایزه اسکار شده است و همکاری در ساخت کارتون «UP» نیز از مهم‌ترین سوابق وی است و تمام این‌ها درحالی است که کارگردانان پیشین مجموعه «ماموریت غیرممکن» همگی جزو اکشن‌سازان باتجربه و صاحب‌نامی بوده‌اند که آثاری مانند فیلم یادشده در پرونده آن‌ها بسیار دیده می‌شود. فیلم «ماموریت غیرممکن: پروتکل شبح» در هفته اول نمایش با استقبال بسیار خوب تماشاگران و منتقدان روبرو شده است. چنان‌که کاربران سایت «IMDb» به این فیلم از ۱۰ ستاره، ۹/۷ ستاره داده‌اند و «دیوید جرمین» نویسنده «آسوشیتدپرس» به این فیلم از ۴ ستاره ۳ ستاره داده و درباره آن نوشته است: «بسیار خوب، این دنیایی واقعی به سبک «ماموریت غیرممکن» است، جایی که ماموریت‌ها و هنرنمایی‌های تام کروز برابر قوانین فیزیک و در حالت عادی واقعا غیرممکن است، اما «براد بیرد» از نامحدود بودن وقایع کارتونی نیز برای خلق سکانس‌های اکشن مهیج و حیرت‌انگیز این فیلم استفاده کرده است.»

نویسنده: علی نیک‌فرجام