دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

نسیم باد نوروزی و آشوب باد بهاری


نسیم باد نوروزی و آشوب باد بهاری

اشعاری از شعرای پارسی گوی درباره نسیم باد نوروزی و باد بهاری

باد بهاری و نسیم باد نوروزی که ظهور و وزیدنش دردشت ، صحرا ، بوستان و گلزار موجب می شود تا سبزه ، گیاه و گلهای صحرائی از خواب زمستانی بیدار شده وبا رویش گیاهان و گلها ، زمین چون حله ی چینی رنگارنگ می گردد، این دگرگونی و تحول ، الهام بخش بسیاری از شاعران و سخن سرایان پارسی بوده است .

بادهای سرد خزانی و سرمای جانسوز زمستانی ، باغ و بوستان را از هرگونه سر سبزی عاری نموده واز بوته های بادام وحشی ، نسترن ، زرشک و سماق ودرختان ، آویزها و گوشواره های زیبا می ستاند و آنها را دچار بی برگی و عریانی می کند .

وقتی پس از گذشت دوران زمهریر وسردی هوا ، نسیم و باد ملایم نوروزی شروع به وزیدن می کند ، زمین طربناک شده و دانه های درون خاک و درختان از خواب بلند زمستانی برخواسته و جوانه های امید هویدا می شود و با دمیدن سبزه ها در کنار آب چشمه سارها و برآمدن شکوفهای بادام و درختان زردآلو و هلو ، شروع بهار در طبیعت جشن گرفته می شود. آنگاه مرغان خوشخوان ، عندلیبان ، دستان و هزاران از دیدن شکوفه های نو رسته و گلهای زیبای بهاری بی قرار شده و باغ و بوستان از نغمه های عاشقانه مرغان سحر به وجد می آید.

مقدمه این تحول طبیعت و نوشدن و رنگین شدن گستره کشتزارها ، بوستانها و گلستانها با وزیدن نسیم نوروزی و ایجاد آشوب بهار با دمیدن باد بهاری است ، که این دو قاصد و پیک طربناکی زمین و زایش خاک ، الهام بخش تعدادی از شاعران و گوهرتراشان پارسی گردیده است و هر کدام با قریحه وسخنی شیرین و شیوا به استقبال نوروز و بهار رفته اند.

در دامه چند نمونه از اشعار سخنوران پارسی در باره نسیم باد نوروزی و باد بهاری آورده می شود تا در آستانه نوروز و بهار روح بخش ، جانهای مشتاقان بهار و سرسبزی و رنگین شدن طبیعت را، طراوت افزاید و آشوب عیش در دل پیر و جوان دراندازد .

● عنصری

باد نوروزی همی در بوستان بتگر شود

تا ز صنعش هر درختی لعبت دیگر شود

روی بند هر زمینی حله ی چینی شود

گوشوار هر درختی رشته ی گوهر شود

● منوچهری

باد نوروزی همی در بوستان ظاهر شود

تا به سحرش دیده هر گلبنی ناظر شود

باد همچون دزد گردد هر طرف دیبا ربای

بوستان آراسته چون کلبه تاجر شود

هر زمان دزد اندر افتد کلبه را غارت کند

مرغ چون بازاریان برکار ناصابر شود

● ناصر خسرو

بقول چرخ گردان بر زبان باد نوروزی

حریر سبز درپوشند بستان و بیابانها

نداند باغ ویران جز زبان باد نوروزی

بقول او کند ایدون همی آباد ویرانها

● سعدی

خوش آمد باد نوروزی ، بصبح باغ پیروزی

ببوی دوستان ماند ، نه بوی بوستان دارد

***

زمین و با غ و بستان را بعشق باد نوروزی

بباید ساخت با جوری که از یاد خزان آید

***

زمستانست و بی برگی ، بیا ای باد نوروزم

بیابانست و تاریکی ، بیا ای قصر مهتابم

***

صبحم از مشرق برآمد ، باد نوروز از یمین

عقل و طبعم خیره گشت از صنع رب العالمین

***

بهار آمد به هر ساعت رود خاطر به بستانی

بغلغل در سماع آیند هرمرغی بدستانی

دم عسیسیت پنداری نسیم باد نوروزی

که خاک مرده باز آید درو روحی و ریحانی

***

بیار ، ای باد نوروزی ، نسیم باغ پیروزی

که بوی عنبر آمیزش به بوی یار ماند

***

زمان باد بهار است داده عیش بده

که دور عمر چنان می رود که برق یمان

نظاره بر چمن اردیبهست خوش باشد

که بر درخت زند باد نوبهار افشان

***

چونست حال بستان ؟ ای باد بهاری

کز بلبلان برآمد فریاد بیقراری

***

کابر آزار و باد نوروزی

درفشان می کنند و عنبر بیز

● حافظ

ابر آذاری برآمد باد نوروزی وزید

وجه می خواهم ز مطرب که می گوید رسید

● فرخی سیستانی

دوش وقت نیمشب بوی بهار آورد باد

حبذا باد شمال و خرما بوی بها ر

باد گویی مشک سوده دارد اندر آستین

باغ گویی لعبتان باده دارد در کنار

● عبید زاکانی

هم باد نوبهار دل غنچه بر گشاد

هم بید سایه بر سر آب روان فکند

باد بهار و مقدم نوروز و بوی گل

آشوب عیش در دل پیر و جوان فکند

***

باد بهار و مقدم نوروز و بوی گل

ابرش هزار دانه ی در در دهان فگند

● مولوی

گل بختم به پیروزی شکفت از باد نوروزی

ببوی آنکه دلدارم چو شاخ گل ببار آمد

بهار آمد بهار آمد که عالم بوی جان گیرد

بنال ای بلبل عاشق که یار گلعذار آمد

● صائب تبریزی

باد بهار مرهم دلهای خسته است

گل مومیایی پر و بال شکسته است

حجت الله مهریاری