قفسی خود ساخته به نام تجرد

فرق است میان آن که یارش در بر

با آن که دو چشم انتظارش بردر

حال مجرد و متاهل نیز همین است. خیلی از جوانان دلشان می‌خواهد مجرد بمانند و خیلی دیگر نیز خواهان ازدواج هستند، اما مورد مناسب را نمی‌یابند.

اما بر آنان که در تجرد به سر می‌برند چه می‌گذرد؟

مرور دفتر خاطرات آنلاین برخی از این عزیزان و نشستن پای درد دل برخی دیگر بخوبی این موضوع را روشن می‌کند که فشار ناشی از تجرد و تقابل ارزش‌ها و نیازهای دختران دهه سوم و چهارم زندگی روح و قلب آنها را پاره پاره می‌کند.

شیما ـ الف یکی از این دختران مجرد است. او می‌گوید: بشدت دچار مشکلات روحی و افسردگی شده‌ام. در محیط کارم کسی هست که از من انتظار غیرمنطقی برای ازدواج دارد. یک شکست عشقی را هم تجربه کرده‌ام. او شخصی بود که خیلی به ازدواج با او امیدوار بودم، اما همه چیز بر باد رفت.

او می‌گوید: الان مستقل زندگی می‌کنم و اگر از سر کارم بیرون بیایم خدا می‌داند کی دوباره کار پیدا می‌کنم؛ اما اگر نیایم حضور آن مرد، مرا تهدید می‌کند. از طرفی از نظر نیازهای جسمی‌ تحت‌فشار هستم و روانشناسم توصیه می‌کند با شخصی در ارتباط باشم. اما من دخترم و نمی‌خواهم تن به ازدواجی غیرعاطفی دهم. من فقط یک مجرد آرزومندم که به ارزش‌های اخلاقی پایبند است. تکلیف من در این جامعه چیست؟

این دختر یکی از قربانیان تفاوت در هرم جمعیتی میان مردان و زنان در سن ازدواج است. در دهه‌ای که او و دختران هم‌سن او به دنیا آمدند مردانی با تفاوت سنی سه تا پنج سال کمتر از دخترانی بودند که با این تفاوت سنی آماده ازدواج بودند. در این شرایط آنها که شانس و ارتباطات خانوادگی و اجتماعی بیشتری داشتند و از مهارت‌های ارتباطی بالاتری برخوردار بودند، ازدواج کردند و آنها که از این مزایا بهره مند نبودند، ماندند.

اما برای دختران مجردی که شانس ازدواج پیدا نمی‌کنند چه اتفاقی می‌افتد و آنان با همتایان متاهل خود چه تفاوتی دارند؟

پژوهش جامعی در این باره از سوی مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری صورت گرفته است که نتایج آن نشان می‌دهد: فشار خانواده پاسخگویان متاهل نسبت به مجرد‌ها برای ازدواج بیشتر بوده است.

در این پژوهش ۵۰ درصد مجردها دلایل تجرد خود را فقدان همسر مورد علاقه و دلخواه ۲۱ درصد ادامه تحصیل و ۱۰ درصد بی‏اعتمادی به جنس مخالف ذکر می‌کنند.

جالب است بدانید دختران مجرد و دختران متأهل به نسبت مساوی در فعالیت‌های مختلف شاغل هستند، اما نسبت دانشجو بودن در بین دختران مجرد بیشتر از دختران متأهل است. این دختران بیش از متاهل‌ها اعتقاد دارند که این روزها پیداکردن فرد مناسب برای ازدواج کار دشواری است.

بنابراین گزارش میزان محدودیت و فشاری که خانواده‌های دختران مجرد برای ازدواج اعمال می‌کنند، بیش از میزانی است که خانواده‌های دختران متأهل بر آنها اعمال می‌داشتند.

دختران مجرد و متأهل به نسبت‌های یکسانی به برقراری رابطه بین دخترها و پسرها اعتقاد دارند.

این پژوهش نشان می‌دهد این دو گروه از دختران با پایبندی دینی مساوی؛ اما تفاوت‌های اقتصادی با این چالش مواجه می‌شوند، چنان‌که دختران دارای طبقه اقتصادی و اجتماعی بالاتر بیشتر مجرد می‌مانند.

جالب است بدانید دختران مجرد نسبت به ازدواج نگاه ایده‌آلی و فرامادی‌تری دارند، در حالی که توقعات و انتظارات بیشتری در مورد تحصیلات، شغل و درآمد مناسب دارند.

چیز دیگری که مجرد مانده‌ها را از ازدواج دور نگه می‌دارد، این اعتقاد است که فرصت‌های تجرد بیشتر از ازدواج است و ازدواج به هزینه هایش نمی‌ارزد و آزادیشان محدود می‌شود.

میزان تحصیلات دختران مجرد بیشتر از دختران متأهل است، اما میزان حقوق دریافتی دختران مجرد و متأهل یکسان است، بنابراین نمی‌توان گفت استقلال مالی بوده است که سبب مجرد ماندن آنها شده است.

بنابراین گزارش مجردها در خانواده‌های دارای دختر کمتر زندگی می‌کنند.

همچنین بررسی‌های آماری دختران مجرد بالای ۳۳ سال نشان می‌دهد: ۴۸ درصد از پاسخگویان بر این باور بودند که ازدواج باعث تکامل روحی و استقلال فرد می‌شود. ۵۴ درصد اعتقاد داشتند که ازدواج دختر ضروری است و دختر نمی‌تواند مثل پسرها تا آخر عمر مجرد بماند و۸۶ درصد از پاسخگویان اظهار داشته‌اند که خانواده آنان اصراری به ازدواج‌شان ندارند. ۴۳ درصد آنان فرد مورد علاقه و دلخواه خود را پیدا نکرده‌‌اند و نزدیک نیمی ‌از آنان از این‌که قبلا ازدواج نکرده بودند، پشیمان بودند.

آنان درباره مزایا و معایب تجرد چنین نظراتی داشته‌اند: ۳۹ درصد استقلال و آزادی، نداشتن آقابالاسر و عدم محدودیت در تصمیم‌گیری را از مزایای تجرد می‌دانند و ۳‌/‌۱۵درصد آسودگی خیال از بابت مشکلات زناشویی و عدم‌مسئولیت‌پذیری نسبت به همسر و فرزند را از مهم‌ترین محاسن تجرد می‌شمارند. پیامدهای منفی تجرد و عدم ازدواج دختران برای آنان عبارتند از: ۲‌/‌۲۷ درصد احساس تنهایی و انزوا، ۷‌/‌۹ درصد احساس افسردگی و سرخوردگی و همچنین احساس بی‌انگیزگی، بی‌هدفی و پوچی در زندگی و...

بنا بر یافته های این پژوهش بی‌خیالی خانواده‌ها در ارتباط با ازدواج دخترانشان از یک سو و نگرش اشتباه همین دختران در مورد ازدواج و ایده‌آل‌های بیش از حد از سوی دیگر به تجرد آنها می‌انجامد که پیامدی جز لطمه‌های روحی، تنهایی و انزوا ندارد و روزی این گروه از دختران پشیمان می‌شوند که دیگر دیر است و استقلال مالی، طبقه اجتماعی بالاتر و تحصیلات هیچ‌کدام جای همراه زندگی آنها را پر نمی‌کند.