پرسش های حقوقی

پاسخی به پرسش های حقوقی

▪ در پرونده ای با موضوع ایجاد مزاحمت تلفنی برای معاون به استناد مواد ۷۲۶ و ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی حداقل حبس (یک ماه) تعیین و با رعایت بند ۲، ماده ۳ قانون وصول تبدیل به جزای نقدی شده است. آیا پس از تبدیل باید حداقل جزای نقدی برای معاون تعیین شود یا این که دادگاه تا مبلغ ۳ میلیون ریال مخیر است مورد حکم قرار دهد؟

با احراز رابطه معاون با مباشر در بزه مزاحمت تلفنی حسب صراحت ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی، مجازات معاون جرم حداقل مجازات مقرر در قانون برای ضمان جرم است و بنابراین باید به پرداخت مبلغ ۷ هزار و یک ریال محکوم شود.

▪ در یک تصادف منجر به فوت، راننده مقصر متواری می شود. دادسرا پس از انجام تحقیقات لازم پرونده را به دادگاه ارسال کرده و دادگاه برای جلوگیری از به هدر رفتن خون مسلمان، دستور پرداخت دیه از بیت المال را صادر می کند.

پس از چند ماه، راننده متواری شناسایی و دستگیر شده و بار دیگر علیه وی کیفرخواست صادر می شود. با توجه به این که پیش از این درخصوص دیه رأی صادر شده است، تکلیف دادگاه در خصوص راننده متواری چیست؟ نظر به اجرایی نشدن حکم صادر شده، آیا نیازی به اعلام اشتباه درباره رأی پیشین وجود دارد؟ در این فرض چه کسی باید اعلام اشتباه کند و مرجع اعلام اشتباه کدام دادگاه است؟

با توجه به این که اشتباهی رخ نداده است و از سوی دیگر، رأی به پرداخت دیه از طرف دولت به معنای اخص کلمه، حکم علیه متهم نمی باشد؛ به ویژه این که رأی صادر شده نیز به اجرا در نیامده است، بنابراین صدور کیفر خواست علیه متهم و در نهایت، صدور حکم محکومیت وی به پرداخت دیه، منافاتی با دستور پرداخت دیه از سوی دولت ندارد و پس از صدور حکم محکومیت وی، دادگاه با توجه به سابقه دستور قبلی خود، پرداخت دیه از طرف دولت را کأن لم یکن اعلام می دارد.

▪ اگر متهمی معتاد به تریاک و هرویین شود، به مجازات هایی جداگانه محکوم می گردد؟

با توجه به اطلاق واژه اعتیاد در ماده ۱۵ و همچنین واژه معتادان در ماده ۱۶ قانون اصلاحی مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۳۷۶، چنانچه فردی در زمان واحد به تریاک و هرویین معتاد باشد، باید برای وی یک مجازات تعیین شود.

▪ در پرونده های فک پلمب، چنانچه در دادسرا بر پایه گزارش شهرداری به موضوع رسیدگی شود، آیا تحقیق از نماینده شهرداری به عنوان شاکی لازم است؟ در صورت صدور قرار منع تعقیب، آیا ابلاغ آن به شهرداری ضروری است؟

در مورد تحقیق از نماینده شهرداری، با توجه به قواعد کلی راجع به تحقیق و تشخیص واقعیت، به خصوص در جرایم، انجام این امر ضروری به نظر می رسد. با فرض شاکی بودن شهرداری و صدور قرار منع تعقیب، ابلاغ قرار به شهرداری لازم است.

▪ چندی است که بعضی از داروهای غیرمجاز از جمله اورجیزک و لورجیزک از کشور پاکستان وارد ایران می شوند و برای ترک اعتیاد مورد استفاده قرار می گیرند. مطابق تقسیم بندی مواد تخدیری در قانون تشدید کنوانسیون، این داروها در زمره کدام یک از انواع مواد مخدر قرار دارند؟ به عبارت روشن تر، از آن جایی که بیشتر مواد تشکیل دهنده این داروها را فوم هرویین یا تریاک تشکیل می دهد، در چه دسته ای جای می گیرند؟

نظر به این که تشخیص این گونه داروها جنبه فنی و تخصصی دارد و مشخص کردن تقسیم بندی آن ها بر عهده مقامات ذی صلاح از جمله پزشکی قانونی است، از این رو برای روشن شدن نوع مواد مزبور باید از پزشکی قانونی یا وزارت بهداشت استعلام شود.

▪ آیا ارائه گزارش خلاف واقع موضوع ماده ۱۰۵ قانون تأمین اجتماعی از جرایم قابل گذشت است؟

جرایم قابل گذشت نوعا در قانون احصا شده اند یا در ذیل ماده مرتبط، قابل گذشت بودن آن ها منعکس می شود. در ماده ۱۰۵ قانون تأمین اجتماعی که تحت عنوان مقررات کیفری ذکر شده، به قابل گذشت بودن ارائه گزارش خلاف واقع اشاره ای به عمل نیامده و بنابراین پاسخ پرسش منفی می باشد.

▪ اثبات عنصر روانی جرم در دادسرا با بازپرس یا دادیار است و آیا احراز آن در صدور کیفرخواست با دادگاه می باشد؟

ضرورت احراز عنصر معنوی جرم شامل دادسرا و دادگاه می باشد.

▪ آیا اقدام مالک به تعویض موتور خودرو بدون اخذ مجوز واجد وصف جزایی است؟ آیا مورد مشمول ماده ۵۲۰ قانون مجازات اسلامی می باشد؟

اقدام مالک خودرو بدون کسب مجوز از اداره راهنمایی و رانندگی مشمول مقررات ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی است.

▪ مطابق ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که صدمه و فوت در ماه حرام واقع شود، دیه تشدید می شود. حال اگر صدمه در یکی از ماه های حرام وارد شود و فوت در ماه حرام دیگری اتفاق افتد، آیا موضوع مشمول ماده ۲۹۹ است؟

به موجب ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی، چنان چه صدمه و فوت هر دو در یکی از ماه های حرام واقع شده باشند، دیه قتل تغلیظ می شود.

▪ شاکی با ارائه سند مشاع، علیه متهم شکایتی مبنی بر فروش زمین به دیگری بدون اطلاع وی تقدیم کرده است؛ اما متهم در دفاعیات خود اظهار داشته که طبق سند مشاعی زمین مورد شکایت متعلق به اوست و ۴ شاهد معرفی شده نیز همگی اظهارات وی را تأیید کرده اند.

آیا باید از کارشناس درخصوص تعلق زمین مورد شکایت به طرفین استفاده کرد؟ در صورت صدور قرار اناطه، ذی نفع شاکی است یا متهم تا ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ نسبت به طرح دعوای اثبات مالکیت اقدام کند؟ لازم به ذکر است که طرفین هر دو سند رسمی مالکیت مشاعی دارند.

چنانچه مرجع قضایی مطابق اسناد مشاعی که از طرف شاکی و متهم ارائه شده و هم چنین با توجه به شهادت شهود و پس از جلب نظر کارشناس نتواند تعلق ملک را به یکی از ۲ طرف قضیه احراز نماید و ناچار به صدور قرار اناطه شود، ذی نفع شاکی است.

▪ درخصوص چک هایی که به علت مسدود بودن حساب منتهی به عدم پرداخت می شوند، دفاع صادرکننده آن ها مبنی بر وعده دار یا بدون تاریخ بودن این چک ها آیا مسموع است؟

در صورتی که صادرکننده چک ادعا کند چک مذکور وعده دار بوده یا آن را بدون تاریخ در اختیار دارنده قرار داده است، دفاع وی قابل استماع بوده و در صورت اثبات آن، موضوع مشمول مقررات ماده ۱۳ قانون صدور چک خواهد بود.

▪ شخص (الف) ضربه ای با چاقو به شخص (ب) وارد کرده و در نتیجه آن شخص (ب) در بیمارستان فوت می کند. کمیسیون پزشکی قانونی ضربه چاقو به قسمت فوقانی شکم را نوعا کشنده اعلام کرده و قصور پزشک جراح در عدم تشخیص بیماری را به میزان ۳۰ درصد در مرگ متوفی مؤثر دانسته است. با توجه به این مراتب، اتهام ضارب و پزشک و مجازات آن ها چیست؟

با توجه به نظر کمیسیون پزشکی قانونی که جراحت وارد شده به مقتول را نوعا کشنده دانسته، اتهام ضارب قتل عمد می باشد و پزشک نیز از لحاظ مقررات انتظامی قابل تعقیب است.