درباب نگاه

زیمل معتقد است که چشم اولین مرحله ارتباط بین انسانهاست. چشم از این بعد مقدم بر زبان است. اولین رویاروی چشمی دو نفر غریبه را با هم تصور کنید. اینجا با نگاه ساده یک فرد بر دیگری متفاوت …

زیمل معتقد است که چشم اولین مرحله ارتباط بین انسانهاست. چشم از این بعد مقدم بر زبان است. اولین رویاروی چشمی دو نفر غریبه را با هم تصور کنید. اینجا با نگاه ساده یک فرد بر دیگری متفاوت است. در نگاه دوطرفه تقابل مناظری وجود دارد که در جائی دیگر یافت نمی‏شود. در اینجا چشمی که نگاهی میندازد نمی تواند منتظر نگاه دیگری نباشد. مشاهده کننده می‏داند که در حال مشاهده شدن است. شاید اگر نگاه نبود تعامل اجتماعی شکل دیگری می‏یافت. با نگاه است که شرمساری، صمیمیت، شناخت و نظایر آن انتقال می‏آید. زیمل در اینجا جنبه های بیشتری از اهمیت جامعه شناسی چشم را بر ما آشکار می‏کند. آدمیان در بدو امر به واسطه چهره‏شان شناخته می شوند و نه به واسطه کنش‏شان.

همه چیز از چشم شروع می شود. معلوم نیست بدون نگاه دوستی یا مخاصمه می‏توانست پدید بیاید یا نه. اولین ارتباط متقابل با نگاه دوطرفه شروع میشه. نگاه دو طرفه نیز فرایند تکامل رو طی می کنه و عمیق تر و عمیق تر می‏شود. حتی وقتی که کردارها به تعاملات می پیوندند چشمها هنوز نقش آفرینی می کنند. چشمها احساسات رو و دیدگاهها نسبت به کردارها رو منتقل می کنند.

دیدن مقدمه ارتباط است. اصلا ارتباطات اجتماعی نه با عمل و نه با زبان بلکه پیش از آن با چشم آغاز می‏ شود. نگاه کردن خود کنش است .

عباس کاظمی

http://kazemia.persianblog.ir