آرزوی بزرگ خودروسازان

ایجاد «برند» رویای پنجاه ساله در صنایع خودروسازی کشور است

ایجاد «برند» رویای پنجاه ساله در صنایع خودروسازی کشور است. شاید بتوان مهمترین دستاورد دوران مدیریتی مدیر عامل اسبق ایران خودرو را محقق کردن این آرزو عنوان کرد. هرچند هزینه ای بسیار بالا و زمانی طولا نی صرف این مهم شد ولی با توجه به نوع و مشخصات محصول طراحی شده می توان آن را یک پیروزی واقعی نامید. در همان روزها، زمزمه هایی از شرکت دیگر خودروساز ایرانی شنیده می شد که به زودی خودرو دیگری با برند داخلی به بازار عرضه خواهد شد.

پروژه ای که دست اندرکاران خودروسازی از آن به S۸۱ یاد می کردند و بنا به اخبار آن زمان قرار بود در سال ۸۱ به تولید انبوه برسد. هرچند تلا ش های گسترده ای در آن زمان آغاز شد و با صرف سرمایه گذاری های کلا ن تلا ش برآن شد که دانش تولید خودرو به سطح طراحی ارتقا یابد ولی با تغییرات مدیریتی و مباحث اقتصادی، معرفی این محصول سالها به طول انجامید و نهایتا محصولی در سال ۸۷ توسط شرکت سایپا معرفی شد که به رغم شتابزدگی دیرهنگام مدیران وقت سایپا برای معرفی آن، بوی کهنگی از طراحی آن کاملا مشهود بود و البته عدم اجرای تعهدات شرکت سایپا در زمان مقرر سبب شد مشتریان وفادار محصولا ت داخلی که با همه کاستی ها و نواقص محصولا ت کنار می آیند باردیگر اعتماد خود را نسبت به محصول جدید شرکت های داخلی از دست بدهند و نوزادی که هنوز تولیدنشده را در یادها و خاطره ها به بدی یاد کنند.

اکنون که به پایان نیمه سال می رسیم، هنوز خبری از اجر ای تعهدات سایپا در خصوص تحویل مینیاتور به مردم نیست.

شتابزده عمل کردن مدیریت سابق شرکت سایپا برای رونمایی پیش از موعد مینیاتور و پیش فروش زودهنگام این خودرو در حالی صورت گرفت که خط تولید خودرو مذکور راه اندازی نشده بود و این خودرو حتی استانداردهای لا زم برای تولید انبوه را پشت سر نگذاشته بود که بتواند مجوزهای تولید را دریافت کند.

مینیاتور در آن زمان پیش فروش شد تا شاید بخشی از هزینه های تولید آن تامین شود. این اقدام سایپا هر چند هزینه راه اندازی خط تولید این خودرو را تامین کرد، اما تاخیرهای صورت گرفته در تحویل آن موجب شد تا در این میان متقاضیانی متضرر شوند که در بازار محدود خودروهای ارزان قیمت و از میان چند انتخاب که به خودروهای تندر ۹۰، ریو، پراید و روآ ختم می شود، خودرو جدیدی را انتخاب کنند که عنوان ملی را یدک کشیده و مینیاتور نام گرفته بود; اصرار مدیریت سابق شرکت سایپا برای رونمایی هرچه سریعتر خودرویی با نشانه ملی پیش از پایان کاردولت نهم موجب شد تا دومین خودرو ملی با مشکلا ت بسیاری مواجه شود، چرا که تولید مینیاتور در کوتاه ترین زمان ممکن نیازمند خط تولید آماده بود تا شرایط برای تولید انبوه این خودرو،هرچه سریعتر فراهم شود و به همین منظور مدیریت سابق این شرکت برای راه اندازی هرچه سریعتر خط تولید و تاسیسات مورد نیاز تولید این خودرو، سایت زامیاد کاشان را که برای تولید محصولا ت نیسان زامیاد راه اندازی شده بود رادر نظر گرفت.

این اقدام مدیریت سابق از همان ابتدا با انتقاد کارشناسان مواجه شد، چرا که تاسیسات در نظر گرفته شده در سایت کاشان برای تولید خودروهای تجاری در نظر گرفته شده و تغییر کاربری آن زمانبر و هزینه بر بوده و از سوی دیگر راه اندازی خط تولید این خودرو در مجموعه ای خارج از سایت اصلی شرکت سایپا تولید این خودرو را با مشکلا ت بسیاری مواجه می کند چرا که تولید خودرو جدید تارسیدن به تولید انبوه نیازمند نظارت مداوم از سوی بخش های فنی و تخصصی شرکت است تا نواقص آن در مرحله عمل به مرور برطرف شود به همین دلیل قرار گرفتن خط جدید تولید در سایت اصلی برای دسترسی آسان به متخصصان و نیروهای فنی این شرکت اجتناب ناپذیر است.

افزون بر این به سبب تمرکز سیستم مدیریت فروش سایپا در سایت اصلی این شرکت در صورت رسیدن به تولید انبوه توزیع باید در سایت اصلی صورت گیرد که این به معنی صرف هزینه بازار برای عرضه خودرو در بازار است.

رونمایی پیش از موعد مینیاتور وپیش فروش آن بدون در نظر گرفتن سرمایه موردنیاز برای راه اندازی خط تولید این خودرو اگر نارضایتی ۱۲ هزار متقاضی خرید این خودرو را به همراه داشت، اما موجبات خرسندی سایپایی ها را نیز به وجود آورد، چرا که با یک ضرب ساده می توان مشاهده کرد که مسوولان شرکت سایپا با پیش فروش ۱۲ هزار خودرو با ودیعه پنج میلیون تومانی سرمایه ای بالغ بر ۶۰ میلیارد تومان از سرمایه های کوچک خریداران این خودرو راجذب کرده است تا به این طریق خط تولید ناتمام این خودرو را به اتمام برساند که دراین میان خریداران مجددا متضرر شدند چرا که سود تاخیر پرداختی به ثبت نام کنندگان رقم قابل توجهی نیست تا ضرر خواب سرمایه آنها را جبران کند.

اقدام صورت گرفته از سوی مسوولان پیشین شرکت سایپا در حالیست که پیش فروش خودرو باید با مجوز وزارت صنایع صورت گیرد. اما در شرایط کنونی و ماجرای مینیاتور، شاید بتوان یکی از راه های فرار از مشکل را پرتاب توپ در زمین سایر شرکت های درگیر در پروژه تولید مینیاتور دانست; اقدامی که مسوولان سایپا صورت دادند.

این در حالی است که هنوز خط تولیدی وجود ندارد. از سوی دیگر پوستین دوز، مدیرعامل شرکت سایپا نیز تاخیر در تحویل قطعات تولیدی از سوی شرکت های خارجی را عمده دلیل تاخیر در تولید و تحویل این خودرو اعلام کرد. اظهارات مسوولان شرکت سایپا در تحویل خودرو مینیاتور نشان داده است که این شرکت در زمینه مشکلات به وجود آمده در تولید مینیاتور توپ را به زمین شرکت تامین کننده خود انداخته و این شرکت را در این زمینه مقصر قلمداد می کند.

به گفته کارشناسان دلیل اصلی تاخیر در تولید انبوه و عرضه مینیاتور در نوع طراحی وقالب سازی قطعات آن وعدم انطباق برخی از قطعات این خودرو با یکدیگر است. هر چند اظهارات ارائه شده از سوی کارشناسان از سوی مسوولان شرکت سایپا پذیرفته نشد اما اظهارنظر مسوولان این شرکت در خصوص عدم تامین قطعه نشان دهنده آن است که بروز اشکال در قالب برخی از قطعات این خودرو چندان نادرست نیست، چرا که در صورت نبود ایراد تولید قطعات مورد نیاز با گذشت بیش از یک سال از رونمایی مینیاتور باید تاکنون مسیر می شد.

نویسنده : مجیدسلیمی بروجنی