پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
مجله ویستا

کارگردانی برای تمام فصول


کارگردانی برای تمام فصول

اولین فعالیت مستقل مقدم در عرصه سریال سازی به سال ۱۳۷۷ باز می گردد که وی توانست سریال پرطرفدار "روزهای زندگی" را برای شبکه سوم سیما بسازد.این سریال آنقدر پرمخاطب ظاهر شد که …

اولین فعالیت مستقل مقدم در عرصه سریال سازی به سال ۱۳۷۷ باز می گردد که وی توانست سریال پرطرفدار "روزهای زندگی" را برای شبکه سوم سیما بسازد.این سریال آنقدر پرمخاطب ظاهر شد که مسوولین در مناسبت بعدی نیز سفارش ساخت سریال خود را به مقدم سپردند.با وجودی که ۱۳ سال از زمان ساخته شدن این سریال می گذرد اما هنوز هم بسیاری از منتقدین بر این باورند که "روزهای زندگی" بهترین ساخته مقدم در عرصه کارگردانی به شمار می رود.

این محبوبیت سبب تولید اثر بعدی وی یعنی "مسافر" گردید.

این سریال نیز با استقبال خیلی زیاد مردم روبه رو شد.ساخت این دو سریال محبوب و سفارش توامان شبکه های تلویزیونی،شاید غرور سیروس مقدم را برانگیخت که یکسال بعد با سریال ضعیفی چون "پلیس جوان" به خانه های مردم بازگشت و به هیچ عنوان نتوانست رضایت عموم را جلب کند. "دریایی ها" ادامه زنجیره وار ضعیف ساختن های مقدم در تلویزیون به شمار می رفت تا آنجا که این روند را با تولید سریال "بانویی دیگر" به یک سه گانه تبدیل کرد.سه اثر ضعیف در طول ۳ سال،مقدم را به این باور رساند که سیاق فکری خود را به لحاظ سوژه پروری در فیلمنامه تغییر دهد.همین اتفاق هم افتاد که نتیجه آن، سریال پرمحتوایی چون "ریحانه" از آب درآمد. "ریحانه" توانست تمام موفقیتهای "روزهای زندگی" و "مسافران" را تکرار کند و سرپوشی باشد بر تلخی های سه اثر ضعیف گذشته.در ادامه این مسیر بود که مقدم در سال ۸۵ سریال "نرگس" را ساخت که یکی از پرمخاطب ترین سریالهای تلویزیونی تا به امروز به حساب میآید. از این زمان به بعد بود که ساختار(قابل تعریف برای مخاطب عام) به طرز چشمگیری به ساخته های مقدم وارد شد و مخاطب با سبکی خاص در آثار این کارگردان مواجه شد.سبکی که فقط در سریالهای او می توانست جستجو کند.

از این زمان به بعد بود که سیروس مقدم به طور ثابت اما با گونه های روایتی کجدار و مریز سریالهایی همچون "اغما"،"پیامک از دیار باقی"،"روز حسرت"، "رستگاران"، "چاردیواری"، "زیر هشت" و "پایتخت" را به روی آنتن برد و در برابر هر یک از این ساخته ها، موجی از استقبالها را به چشم دید تا به امروز که تبدیل به کارگردانی شش دانگ در عرصه تلویزیونی شده و توجه همه مسوولان و مردم را به خود جلب کرده است.به گونه ای که پس از مسجل شدن پخش نوروزی سریال رامبد جوان(توطئه فامیلی) برای شبکه اول، و با وجودی که جوان ساخت سریال نوروزی خود را در آذر ماه به پایان رسانده بود،خیلی آرام و با طمانینه "پایتخت"را کلید زد و مسوولان هم سریال او را بعنوان پخش نوروزی شبکه اول در کنداکتور پخش قرار دادند.البته سال گذشته خبری مبنی بر ساخت چهارمین فیلم بلند سینمایی مقدم (پس از بیست سال دوری از این عرصه) به گوش رسید که قرار است در سال ۹۰ کلید بخورد. اما سلسله موفقیت های مقدم در تلویزیون را در وهله اول باید مرهون شناخت مناسب وی از فضای جامعه و نیاز مخاطب در جهت همسو سازی با این فضا عنوان کرد.

ریزبینی هایی که او در این فضا به دقت به آن حساس است مهمترین عامل برای سوژه پروری کارهایش به شمار می رود. تمام ساخته های مقدم تا به امروز دارای سوژه هایی ملموس هستند که برخی از آنها با وجود تکرار،از بدعت خوبی در جهت روایت برخوردارند.ضمن اینکه در کنار این استحکام نوشتاری،سبک مخصوص مقدم در اجرا نیز بسیار چشمگیر و دوست داشتنی است. پرهیز از سکانس های طولانی،مختصات چند وجهی درونی و بیرونی اما ساده شخصیتها،عدم پیچش داستان و دوری از ثقل روایت، سبب شده تا ساخته های مقدم برای تمام قشرهای جامعه،تفسیری سیال و شناور داشته باشد که هیچگاه به بن بست نمی رسد. مقدم تنها کارگردانی است که برای بسیاری از مناسبت ها، سریال ساخته است. از سریالهای نوروزی گرفته تا سریالهای محرم و ماه رمضان و سریالهای روتین ۹۰ قسمتی.این فضا عوض کردنهای مقدم از ملودرام به کمدی که در تمامی آنها عنصر رئالیته فضا حفظ می شود، شاید به نوعی عرض اندام وی در این عرصه باشد که اتفاقا در تمامی آنها نیز توانسته نمره قبولی را کسب نماید.

مولفه دیگر ساخته های مقدم را باید در تعدد پرسوناژهای گوناگون دانست که هر یک از آنها از آنالیز خاصی برخوردار است به گونه ای که تجمیع این شخصیتها با یکدیگر به توازن بار مفهومی داستان کمک شایان توجهی می نماید.

نقش شخصیتهای خاکستری در سریالهای او به طرز چشمگیری مشاهده می شود. شخصیت های خوب و بد سریال های مقدم، با تعریف مشخصی که از آنها صورت می گیرد روال خود را طی می کنند و در حقیقت این شخصیتهای خاکستری هستند که با اقدامات ناگهانی خود (که این هم یکی دیگر از خصیصه های کاری مقدم است) مسیر داستان را تغییر داده و به جذابیت داستان می افزایند.

نویسنده : مجتبی اردشیری