آموزش باید از مدرسه شروع شود یا خانه

مسئول تعلیم کودکان در ابتدا مادر و پدر هستند و سپس خانه و دبستان, مرکز انسان پروری در خانه است که کودک یاد می گیرد چگونه گفت وگو کند, تفکر بلندمدت داشته باشد و نقدپذیر باشد اینها را کودک در خانه با مادر و پدر تمرین می کند تا با ورود به مدرسه آنها را نهادینه کند طبق گفته کارشناسان آموزشی, برای کودکان سه درس, بیش از هر درسی در ایجاد خرد جمعی و گروهی تأثیر گذار است کاردستی, نقاشی و ورزش

نمی توانید به کودکی بیاموزید که از خود مواظبت کند، مگر آنکه او را آزاد بگذارید تا برای مواظبت از خود بکوشد، ممکن است اشتباه کند؛ ولی دانایی او از میان همین اشتباهات سرچشمه می گیرد (ویچر).

کشورهای توسعه یافته برای رشد و پیشرفت در جهان توسعه یافته به پرورش کودکان در پایه های ابتدایی و آموزش در بزرگسالی اهمیتی خاص قائل هستند. دولتمردان در کشورهای توسعه یافته از تولید ناخالص ملی خود می زنند و برای سرمایه گذاری در نظام آموزشی هزینه می کنند تا با تمرکز به پایه های تحصیلی کودکان و پرورش آنان، آینده بهتری را رقم بزنند. کشور ما یک قرن در حال سعی و خطا است تا با سرمایه گذاری از مکتب خانه های قدیم به آموزش وپرورش این امر را تسری بخشد، شاید که توسعه پیدا کند؛ اما شواهد نشان می دهد که ما همچنان در این زمینه عقب مانده ایم.

غربی ها ٧٠ سال پیش با سرمایه گذاری برای رشد عینی و ذهنی کودکان در پایه های تحصیلی گام برداشتند و امروز به نتایج بزرگی دست یافته اند. آنان به درستی پی بردند که کارخانه توسعه در کشور از خانه و مدارس ابتدایی شروع می شود و به کارخانه ها و محیط اجتماعی نضج پیدا می کند. غربی ها نشان دادند برای اینکه توسعه پیدا کنند، باید برای کودکان زیر ١٠ سال برنامه ریزی و سرمایه گذاری کنند، آنها دریافتند که حساس ترین دوره پرورش فرزندان در دوره کودکی است. کارخانه توسعه در همه کشورهای پیشرفته از خانه تا مدرسه و یادگیری جمعی متمرکز است؛ تا جایی که این الگو به کشورهای شرق آسیا مانند ژاپن، کره و سنگاپور نیز تسری پیدا کرد تا آنان بهتر و پربارتر آن را عملی و نهادینه کنند.

غربی ها پی بردند که باید دانش ضمنی کودکان را بالا ببرند، دانش ضمنی ای که توانایی بچه ها را در بر گیرد و درون آنها موجی از عشق و خلاقیت ایجاد کند. پذیرفتند که راه هدایت کودکان، پرورش عملی و دادن آزادی انتخاب در کودکی و بالابردن توانایی آنان در امر پرسشگری و نقد پذیری است.

از طرفی دریافتند که مسئول تعلیم کودکان در ابتدا مادر و پدر هستند و سپس خانه و دبستان، مرکز انسان پروری. در خانه است که کودک یاد می گیرد چگونه گفت وگو کند، تفکر بلندمدت داشته باشد و نقدپذیر باشد؛ اینها را کودک در خانه با مادر و پدر تمرین می کند تا با ورود به مدرسه آنها را نهادینه کند. طبق گفته کارشناسان آموزشی، برای کودکان سه درس، بیش از هر درسی در ایجاد خرد جمعی و گروهی تأثیر گذار است؛ کاردستی، نقاشی و ورزش.

در کلاس نقاشی و با یک رنگ شدن همه ابزارهای نقاشی توانمندی کودک رشد می کند، کودک سرمایه گذاری مشترک را یاد می گیرد، مدیریت را می آموزد، همکاری و همفکری را در کنار هم کلاسی ها آموزش می بیند، گفت وگو را تمرین می کند، تفاهم را می آموزد، تقسیم کار را یاد می گیرد، سلسله مراتب را تجربه می کند، صبر در همکاری و ریسک پذیری را یاد می گیرد؛ اینها را فقط در یک کلاس نقاشی می آموزد.

هر کسی مسئول است از خلاقیت ذهنی خود برای نقاشی دسته جمعی بهره می گیرد، نه اینکه به تنهایی و با وسایل فردی جدای از دیگران نقاشی را بیاموزد. همین عوامل و عامل های دیگر به آنان می آموزد که خرد جمعی، تصمیم های جمعی، تفاهم و انتخاب های جمعی را ابتدا در خود حلاجی کنند و سپس در جامعه و محیط کاری آن را بارور کنند.

آن گاه همین کودکان خلاق و خرداندیش در فرایند زمان، توسعه کشورشان را شتاب بیشتری می بخشند. مسئولان ما نیز می توانند با دادن بخش اعظمی از درآمد ناخالص ملی، آموزش وپرورش و تربیت مربیان بزرگ برای کودکان آینده ساز کشور را دریابند، پایه های فکری آنها را در مطالعه و کارهای جمعی از لحاظ روحی آماده کنند تا با عشق و خلاقیت ذهنی، بهتر زیستن را در کنار همدیگر و ساختن ایران فردا را در خرد جمعی متحول کنند.

هرکدام از مسئولان و ما، باید کانون تحول کودکان جامعه باشیم، چه با قلم و چه با قدم.دریغ کردن از سرمایه گذاری دولتمردان کشور در نظام آموزشی و سهل انگاری در پرورش درست کودکان جامعه، یعنی ازدست دادن فرصت های طلایی برای نسل های بعدی. کوتاهی در پرورش درست کودکان چه از ناحیه پدر یا مادر و چه نظام آموزشی و معلمان پرورشی، ما را در فرایند توسعه محروم و محروم تر خواهد کرد.

رضا بژکول