احیای مردگان؟

می‌توان گفت که برای هر فردی که هوشیار نیست و باصدا کردن و تکان دادن واکنشی نشان نمی‌دهد باید اقدام به احیا کرد. یک اصل را به یاد داشته باشید که عملیات احیا را باید شروع کنید تا …

می‌توان گفت که برای هر فردی که هوشیار نیست و باصدا کردن و تکان دادن واکنشی نشان نمی‌دهد باید اقدام به احیا کرد. یک اصل را به یاد داشته باشید که عملیات احیا را باید شروع کنید تا زمانی که به دلیل شواهد نیازی به ادامه نباشد (شواهد دال بر مرگ بیمار) یا رسیدن افرادی مجرب‌تر که ادامه عملیات به آنها واگذار شود.

زمان توقف احیا مشخص نبوده و با توجه به شرایط بیمار و نظر پزشک مسوول می‌توان عملیات را قطع کرد. بنابراین ما به عنوان فردی که بر بالین بیمار می‌رسیم باید عملیات را شروع کنیم و برآورد نیاز یا عدم نیاز به ادامه عملیات را به‌پزشکی که در بیمارستان مستقر است و وسایل تشخیصی در دست دارد، واگذار کنیم.

تعدادی از بیماران نیاز به شروع احیا ندارند ؛ درواقع این افراد مرده‌اند و احیا در آنها ارزشی ندارد. نمونه آن افرادی هستند که دچار جمود نعشی شده‌اند که نشان از مرگ در ساعات پیش می‌شود. افرادی که دچار تجزیه و تعفن شده‌اند به دلیل آن که روزها از مرگشان گذشته است، احیا در آنها ارزشی ندارد. جمع شدن خون در بخش‌های تحتانی بدن، جایی که در تماس با زمین است که به شکل خونمردگی است از دیگر نشانه‌های مرگ است.

از طرف دیگر تعدادی از بیماران با این‌که با انجام احیا تغییری در وضع آنها رخ نمی‌دهد، با این حال نمی‌توان گفت که مرده‌اند. بیماران مسموم با داروها از این دسته‌اند. اگر فردی دچار مسمومیت با دارویی شود باید احیا را آنقدر ادامه داد تا پادزهر دارو و دیگر اقدامات لازم به بیمار برسد.

بیان مرگ در این افراد بسیار دشوار بوده و گاهی ساعت‌ها عملیات احیا طول می‌کشد و بیمار باز‌می‌گردد. افرادی که دچار کاهش شدید دمای بدن شده‌اند از دیگر مصدومانی هستند که نمی‌توان به راحتی عملیات احیا را در آنها متوقف کرد. افراد با کاهش دمای بدن باید گرم شوند تا بتوان درباره قابلیت حیاتشان نظر داد. بسیاری از داروهایی که در افراد با دمای طبیعی می‌توان استفاده کرد در این بیماران تا افزایش بهینه در دمای بدنشان قابل استفاده نیست.

حضور همراهان بیمار در اتاق احیا در بیمارستان‌ها موردی است که هنوز بر آن توافق نیست. دیدن عملیات احیا توسط همراهان تحمل مرگ و از دست رفتن عزیزشان را افزایش می‌دهد و بهتر می‌توانند با مرگ بیمار کنار بیایند. از طرفی همراهان در اتاق احیا با بی‌قراری خود و اشغال فضای موجود می‌توانند در انجام احیا تداخل ایجاد کنند.

بسیاری از همراهان کنترل خود را از دست داده و به طرف بیمار می‌روند و قبل از رسیدن مرگ حتمی بیمار به ابراز فراق و گریه می‌پردازند. تعدادی از افراد با دیدن شرایط وخیم بیمار ممکن است از هوش رفته و به زمین افتاده و باعث شوند که به‌جای تمرکز تیم احیا و پزشکان روی یک نفر، مجبور به انجام درمان و صرف نیروی تیم احیا بر ۲ نفر گردد. در صورتی که پزشک مسوول تیم احیا با در نظر گرفتن فضا و موقعیت زمانی و مکانی اجازه حضور همراهان را بدهد، بهتر است که نزدیکترین افراد بیمار با داشتن همراه در اتاق احیا حضور پیدا کنند.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس